برخی اظهار نظرها درمورد لایحه عفاف و حجاب این گمانه زنی را بوجود می آورد که لایحه خوبی در مجلس در حال تصویب نیست درحالی که بند هایی از این لایحه به نظر منصفانه تدوین شده اند. نظر شما در مورد این لایحه چیست؟
وقتی می خواهیم از نگاه قانون گذاری با برخی از مسائل برخورد کنیم، تقابلی بین قانون و جامعه بوجود می آید. به همین دلیل این لایحه از نظر من به عنوان یک حقوقدان خوب نیست. این لایحه هم چنین ورودی ای به مطلب پیدا کرده است.
در قانون چند نوع مجازات داریم. اول مجازات حدی است. یعنی مجازاتی که میزان آن در شرع معین شده است. مثلا قصاص که حد آن توسط شارع تعیین شده است و قانون گذار نمی تواند کاری بکند.
دوم مجازات تعزیری است یعنی مجازاتی که در شرع تعیین نشده است ولی به وسیله مجالس قانون گذاری شده است.
حجاب مسالهای شرعی است و حد و مجازات تخلف از آن را شرع مشخص میکند. در متن شرع مجازاتی مشخص برای بی حجابی موجود نیست. اختلافاتی که بین علما بر سر موضوع حجاب وجود دارد به همین دلیل است. در چنین شرایطی مجلس برای حجاب قانون گذاری می کند و در حال تغییر دادن مجازاتی شرعی به تعزیری هستیم. در این لایحه مجازات های مالی مطرح شده است. برابر با ماده 19 قانون مجازات اسلامی میزان مجازات حبس و مجازات نقدی در جرایم تعذیری در 8 درجه تقسیم بندی شده است. عدد جزای نقدی در درجه بندی های هشتگانه مشخص است. در بی حجابی تعریف دقیقی از جرم نداریم. بی حجابی، بد حجابی و شل حجابی تعریفی در قانون ندارند. بدون مشخص شدن محدوده جرم وارد مجازات شده ایم.
با توجه به مخالفت هایی که با این لایحه شده است، به جز عدم تعریف حجاب در متن قانون از نظر شکلی چه ایرادی می توان به این لایحه گرفت؟
شورای نگهبان تعریفی از لوایح دارد. اگر این لایحه قضایی است و به قانون مجازات اسلامی بر می گردد، قوه مجریه حق ندارد این لایحه را به مجلس ارائه بدهد. تاییدیه لوایح قضایی متناسب با جمهوری اسلامی برابر با قانون اساسی و برابر با نظر شورای نگهبان، با قوه قضاییه است.
استنادات این لایحه به قانون مجازات اسلامی است و در حقیقت قانون گذاری نیست بلکه ماده 19 قانون مجازات اسلامی را توسعه داده است. از این نظر می توان اشکالاتی به این لایحه وارد کرد.
باید دید در صحن علنی چه چیزی به تصویب نهایی می رسد و شورای نگهبان چه نظری در باره این قانون خواهد داشت؟!
یکی از بند های این لایحه محدودیتی قانونی برای امر به معروف و نهی از منکر تعیین می کند. با توجه به برخورد هایی که در ماه های گذشته در جامعه پیش آمد آیا تبدیل این لایحه به قانون می تواند از این رفتار ها پیشگیری کند؟
مگر اکنون توهین به هر شخص در قانون اساسی ممنوع نیست؟! نزاع دو گروه از مردم جامعه بر سر حجاب، منشا و دلایل دیگری دارد. تا زمانی که این تقابل توسط برخی تریبون ها تشویق شود، قانون نمی تواند به این نزاع خاتمه دهد.
اگر می شد با قانون گذاری جرایم را بر طرف کرد که کار ساده می شد. حاکمیت ها می نشستند و می نوشتند و با آن دستورات جامعه به مدینه فاضله تبدیل می شد ولی از میان برداشتن جرم کار آسانی نیست.
جرم حاصل زندگی اجتماعی است. آدم تنها در بهشت بود و هیچ تخلفی وجود نداشت. وقتی حوا آمد دو نفر شدند و با وجود اینکه تنها یک محدودیت وجود داشت ولی تمرد صورت گرفت. درحالیکه یکی از این دو نفر پیغمبر خدا بود. وقتی تعداد انسان ها به شش نفر رسید قتل اتفاق افتاد. تاریخ حتی در زمان مدیریت پیامبر اسلام و سایر پیامبران هم مدینه فاضله تجربه نشده است. در زمان حضرت علی (ع) هم جامعه ای عاری از جرم تجربه نشد. قانون و بدستور نمی تواند جامعه را عاری از جرم کند. جامعه تنها با فرهنگ سازی می تواند تغییر کند و روند مطلوب پیدا کند نه با وضع قانون و دستوراتی مبنی بر بگیر و ببند و یا گرفتن جریمه برای بی حجابی.