یک کارشناس پولی و بانکی با انتقاد از سیاست های پولی و بانکی اظهار کرد: متأسفانه مسئولان در چنین شرایطی که اقتصاد برهم ریخته شده و بازار ارز و طلا متشنج است، سکوت کردهاند که اتفاق خوبی نیست و باید با مردم صادق باشند.
سید بهاءالدین حسینی هاشمی - مدیرعامل اسبق بانک صادرات - در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به تحولات اخیر بازار ارز و طلا اظهار کرد: همانطور که مشاهده میکنید، طی یک هفته اخیر بهویژه قیمت دلار و طلا بهشدت در حال افزایش است و حتی به صورت لحظهای بالا میرود؛ امروز قیمت دلار از ۱۴۱ هزار تومان به ۱۴۳ هزار تومان رسید. این دو بازار رابطه مستقیم دارند و این افزایشها نگرانکننده است.
مسئولان سکوت کردهاند
وی در پاسخ به این پرسش که منشأ این تحولات چیست، اظهار کرد: این وضعیت هم میتواند ناشی از مسائل بینالمللی باشد و هم نتیجه نبود برنامهریزی مناسب در بانک مرکزی. معمولاً بعد از افزایش قیمتها، ناهنجاری و تلاطم در بازار شکل میگیرد و در چنین شرایطی مسئولان باید با دخالت، نفوذ در بازار، اطلاعرسانی و موضعگیری، فضا را مدیریت کنند؛ اما متأسفانه اکنون شاهد سکوت مسئولان و عدم اتخاذ تدبیر هستیم که این خود موجب تشدید نگرانی مردم، بازارسازان و حتی سوداگران شده است.
این کارشناس پولی ادامه داد: وقتی مردم و فعالان بازار میبینند قیمتها هر روز بالا میرود و مسئولان سکوت کردهاند، طبیعتاً تشویق میشوند وارد بازار شوند. از طرف دیگر، اخبار بیرونی، شبکههای خارجی و فضای مجازی هم القا میکنند که ایران ذخایر کافی برای دخالت در بازار ندارد و هرچقدر پول تزریق شود، جمعآوری میشود. اینها همه به التهاب بازار دامن میزند.
تورم کالای اساسی بیش از ۷۰ درصد
حسینی هاشمی با اشاره به وضعیت بودجه و تورم گفت: لایحه بودجهای که منتشر شد، یک بودجه انقباضی است که خود دولت حداقل تورم ۴۰ درصدی را پیشبینی کرده؛ در حالی که تورم کالاهای ضروری و اقلام اساسی اکنون بالای ۷۰ درصد است. همه به دنبال این هستند که ارزش ریال خود را حفظ کنند. این یک بازی کهنه و خطرناک است که متأسفانه مسئولان پولی و بانکی در مدیریت آن ناتوان بودهاند.
وی افزود: بیاعتمادی گستردهای نسبت به نظام بانکی وجود دارد. حتی اگر دولت بگوید پولتان را بیاورید و سود هم بدهیم، بسیاری ترجیح میدهند وارد بازارهای جانبی شوند. سکوت مسئولان بانکی نشان میدهد که عملاً تماشاگر صحنه هستند، در حالی که سوداگران از این وضعیت منتفع میشوند.
به سمت تورم ۱۰۰ درصدی میرویم
این کارشناس حوزه پولی درباره راهکارها تصریح کرد: تنها خبری که میتواند بازار را آرام کند، چند دیدار و توافق مثبت بینالمللی و کاهش تنشها است؛ اینکه اعلام شود سایه جنگ از سر کشور برداشته شده و تعاملات بینالمللی بهبود یافته است. اینها میتواند بازار را بخواباند. در غیر این صورت، با این فاکتورها به سمت تورم صددرصدی حرکت میکنیم.
وی درباره حذف صفرها و بودجه بر مبنای ریال جدید نیز گفت: بودجه بر اساس ریال جدید بسته شده، اما در اصل ماجرا تفاوتی ایجاد نمیکند. حذف صفرها اگر همراه با اصلاحات ساختاری نباشد، تأثیر واقعی بر بازار نخواهد داشت.
شاهد نتایج سیاستهای غلط پولی و بانکی هستیم
حسینی هاشمی با اشاره به نظریه اقتصادی «پول بد، پول خوب را از دور خارج میکند» افزود: وقتی توازن و تعادل برقرار نباشد، پول بد باعث خروج پول خوب میشود. ما طی دههها درآمدهای عظیم ارزی داشتیم؛ اما صندوق ذخیره ارزی امروز تقریباً خالی است. این اتفاق تلخ نتیجه سیاستهای غلط پولی، ارزی و بانکی، سرکوب نرخ ارز و ایجاد تبعیضهای گسترده است.
وی خاطرنشان کرد: بزرگنمایی واردات، کوچکنمایی صادرات، قیمتگذاری دستوری و سیاستهای غلط ارزی باعث خروج سرمایه و تشدید بحران شده است. اکنون باید این سیاستها اصلاح شود؛ حتی اگر هزینه سنگینی داشته باشد، راه دیگری وجود ندارد. باید به سمت یکسان سازی نرخ ارز برویم که آن هم هزینه سنگینی دارد. متأسفانه یکم بازی کثیف تکراری در بازار وجود دارد که سوءاستفادهگران در شرایط فعلی ارز و طلا با قیمت بالا میفروشند و وقتی قیمت ریزشی شد سرمایه مردم را با ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزانتر از قیمت فروش، برای خود میکنند که نشان از عدم توانایی سیستم بانکی کشور در کنترل بازار است.
راهحل بازار آزاد است اما ...
این کارشناس پولی در پایان گفت: باید سیاستهای اقتصادی به سمت اقتصاد بازار آزاد واقعی حرکت کند؛ جایی که عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمتها باشد. همزمان باید سیاستهای درآمدی اصلاح شود تا مردم بتوانند تورم را تحمل کنند. وقتی تورم ۵۰ درصد است اما رشد دستمزد ۲۰ درصد، جامعه دچار فروپاشی اقتصادی میشود. تنها با اصلاح همزمان سیاستهای پولی، ارزی، بانکی و درآمدی میتوان بازار را به ثبات رساند.