محمدرضا صباغیان :
به نظر شما علت تاخیر ارسال لایحه بودجه به مجلس چه بود؟
به نظر می رسد علت تاخیر ارسال لایحه بودجه تداخل لایحه با برنامه هفتم توسعه بوده است.ابتدا قرار بود برنامه هفتم ارائه شود و سپس بودجه اما به علت اختلاف نظر بین مجلس و دولت سرانجام قرار شد ابتدا لایحه بودجه ارسال شود و سپس برنامه هفتم.این برنامه هنوز به مجلس ارائه نشده است.
آیا بودجه سال آینده دچار کسری است؟
آقای میرکاظمی مدعی است که سال آینده دولت کسری بودجه نخواهد داشت و این اولین دوره ای است که بودجه بدون کسری بسته شده است.اما مسئله فروش اوراق به نوعی کسری تلقی می شود.قرض کردن از سایر منابع به معنای کسری بودجه است.
با توجه به اینکه کشور در شرایط جنگ اقتصادی است چرا بودجه برخی نهادهای فرهنگی و تبلیغاتی که خروجی مشخصی ندارند افزایشی بوده است؟
اعتبارات بودجه باید بر اساس شرح وظیفه هر دستگاهی تعیین شود.اینکه پیش داوری کنیم که کم هست یا زیاد،درست نیست و هرکسی نظری دارد.انشالله در مجلس بررسی می کنیم و آنچه که برای هر دستگاهی لازم است تعیین می کنیم.
به نظر شما اصلاح ساختار بودجه در لایحه بودجه 1402 اتفاق افتاده است؟
خیر رخ نداده است.
احمد علیرضا بیگی: «دلبستگی حزبی» سبب شده مجالس مختلف نظارت درستی بر عملکرد دولت نداشته باشند
به نظر شما چرا دولت لایحه را دیر به مجلس فرستاد و این تاخیر چه تاثیری در روند بررسی بودجه می گذارد؟
علت این تاخیر هنوز برای نمایندگان مجلس مشخص نیست.دولت زمان را برای تدوین برنامه هفتم توسعه از دست داد و مجلس را در مقابل عمل انجام شده گذاشت.
مجلس برای بررسی لایحه بودجه بیش از 40 روز را از دست داده است.همچنین برای بررسی لایحه بودجه سال آینده مجلس مجبور است بر اساس سند بالادستی برنامه ششم توسعه عمل کند.
به نظر شما بودجه سال آینده دچار کسری می شود؟
آنچه که میرکاظمی دلیل می آورد بیشتر به منابع از محل فروش نفت بر میگردد.قیمت نفت را برای سال آینده بشکه ای 85دلار و صادرات روزانه یک میلیون 400 هزار بشکه برنامه ریزی کرده اند.قیمت دلار را هم 23 هزار تومان محاسبه کرده اند.البته متناسب با وضعیت بازار و متناسب با فروش نفت قیمت دلار جابه جا می شود.زیرا محاسبه بر اساس ریال اتفاق افتاده است.
در واقع محاسبه به گونه ای است که دولت قصد دارد از کسری بودجه فرار کند.
با توجه به اینکه کشور در شرایط جنگ اقتصادی است چرا بودجه برخی نهادهای فرهنگی و تبلیغاتی که خروجی مشخصی ندارند افزایشی بوده است؟
برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید کمیسیون تلفیق وارد جزئیات لایحه بشود و سپس درباره آن صحبت کرد.
با توجه به تاکیدات رهبری مبنی بر اصلاح ساختار بودجه آیا این اصلاح انجام شده است یا خیر؟
نه متاسفانه،آنچه که خواست رهبری مبنی بر عملیاتی بودن بودجه مبتنی بر اولویت های کشور بوده است متاسفانه رخ نداده است.
روند سیاست خارجی دولت ایا چشم انداز مطلوبی برای اقتصاد سال آینده کشور می دهد؟
برخی می گویند باید در مقابل خواسته های اتحادیه اروپا تمکین کنیم و با آنها کنار بیاییم.این آدرس ادامه همان مسیری است که حسن روحانی در پیش گرفت.
امروز مشکل ما برجام،اف ای تی اف و تحریم نیست.البته این مسائل در جای خود مورد تامل است و باید عامل آنها شناسایی شود اما اگر امروز جوامع بین الملل علیه نهادهای رسمی و حاکمیت ایران هجمه وارد می کنند به دلیل تضیعف پشتوانه مردمی جمهوری اسلامی است .اشتباهاتی که دولت ها مرتکب شده اند سبب یک قهری اجتماعی بین مردم و نظام شده است.نتایج این قهر در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس مشهود شد.
در ادامه این معضل تشدید شد و به اینجا رسید که جامعه بین الملل امروز با «زبان درازی» با جمهوری اسلامی صحبت می کند.اگر بنا باشد به این هجمه ها پاسخ دهیم باید مشارکت مردم را در اداره جامعه و اعتقاد به آرا و خواست مردم نشان دهیم.در حقیقت برای پاسخ به سیاست های خصمانه برخی کشورها باید باید پشتوانه مردمی داشت.زیاده گویی ها فقط با خواست مردم قابل پاسخگویی است.
اصل های قانون اساسی قدرت را از آن مردم می داند .اگر این قدرت را بخواهیم از منبع دیگری دریافت کنیم نتیجه اش رفتار روسیه و چین با ایران می شود.موتور محرک جمهوری اسلامی خواست مردم است و به غیر از این زیبنده جمهوری اسلامی ایران نیست.
آیا مجلس از ابزارهای نظارتی خود نسبت به دولت به درستی استفاده می کند؟آیا مجلس عزم جدی برای استیضاح و پرسش از کابینه دولت را دارد؟
نظارت بر عملکرد دولت حق قانونی نمایندگان مجلس است.نه تنها در این مجلس بلکه در سایر مجالس هم همینطور بوده است.اما مجالس همواره گرفتار یک رویکرد جناحی در نظارت خود به دولت ها شده اند.مشابه این موضوع در مجلس دهم هم بود.همینطور که در مجلس یازدهم هم وجود دارد.در حقیقت ابزار استیضاح و پرسش، تحت رویکرد جناحی بی اثر می شود.
به طور مثال در مجلس دهم علی رغم اشتباهات عباس آخوندی رویکردهای جناحی باعث جلوگیری از استیضاح وی شد مشابه این موضوع در مجلس یازدهم برای آقای فاطمی امین رخ داد.وزیر صمت به رغم ناکارآمدی در برخی حوزه ها مانند خودرو اما استیضاح نشد و به اندازه روز رای اعتماد مجدد رای آورد.
«دلبستگی حزبی» سبب می شود که از برخی خطاها چشم پوشی شود.
به نظر شما دولت نیازمد اصلاح کابینه است یا خیر؟
بله؛ دولت حتما نیازمند اصلاح کابینه است.با توجه به وعده هایی که دولت داده و دو سال از عمر دولت می گذرد نه تنها بهبودی حس نمی شود بلکه یک پس رفت احساس می شود که این مربوط به کارکرد وزرا برمی گردد که نمی توانند وعده های دولت را محقق کنند.در کنار این موضوع صداهای مختلفی از دولت شنیده می شود که عدم انسجام دولت را نشان می دهد.
ذبیح الله اعظمی ساردویی:شغل و معیشت تامین شود نهادهای فرهنگی و تبلیغاتی دیگر نیازمند بودجه نیستند
به نظر شما اشکالات اساسی بودجه سال آینده چیست؟
در بودجه سال آینده قرار است 20 درصد به حقوق کارکنان دولت اضافه شود و این در حالی است که تورم کنونی حدود 45 درصد است.بنابراین منصفانه نیست که حقوق کارکنان دولت فقط 20درصد افزایش یابد.
بودجه عمرانی کشور 398 همت است.یعنی عملا بودجه عمرانی افزایش نداشته است. وضعیت اختصاص بودجه به بخش کشاورزی وضعیت خوبی ندارد.البته در مسائل زیستی محیطی بودجه رشد داشته اما با توجه به تورم می توان گفت آن هم عملا خروجی زیادی نخواهد داشت.دولت برای محیط زیست اهمیت ویژه قائل شده است. در بخش کشاورزی و طرح الگوی کاشت اعدادی که در نظر گرفته شده تقریبا "هیچ" است.
یکی از چالش های اصلی اب است که توسعه زیرساخت های آن باید مورد توجه قرار گیرد.اما رقمی که در بودجه برای آن در نظر گرفته شده مانند «سوزنی در انبار گاه» ناچیز است.
با توجه به تاکیدات رهبری مبنی بر اصلاح ساختار بودجه آیا اصلاحی صورت گرفته است یا خیر؟
بنده تصور می کنم خیر.بودجه باید واقعی نوشته شود.وقتی گفته می شود امنیت غذایی در کنار امنیت ملی و نظامی یعنی قوت غذای مردم باید مهم دیده شود.تبصرهای بودجه وقتی بررسی می شود آمار اختصاص بودجه به بخش کشاورزی ناچیز است.عملا اهمیتی به امنیت غذایی داده نشده است.
طبق تاکیدات رهبری برای امنیت غذایی حداقل در کالاهای اساسی مانند گندم،برنج و سیب زمینی کشور باید روی پای خود بایستد اما متاسفانه چیزی در این باره دیده نمی شود.
رئیس سازمان برنامه بودجه معتقد است سال آینده کسری بودجه نداریم،آیا شما هم به این امر معتقد هستید؟
خیر این موضوع را قبول نداریم.همکاران ما در کمیسیون برنامه و بودجه هم اعتقاد دارند سخنان میرکاظمی دقیق و درست نیست.
آیا مجلس برنامه ای برای اصلاح کابینه دولت دارد یا خیر؟
با توجه به وضعیت بودجه بهتر است بنده در این موضوع اظهار نظر نکنم.زیرا برخی دوستان بر استیضاح یک وزیر تاکید می کنند اما چندی بعد منصرف می شوند.
بودجه ای که نوشته و اجرایی می شود هرجا که خوب شود دولت می گوید ما نوشتیم و اجرا کردیم و هرکجا که بد شود میگویند مجلس تصویب کرد.اینجا مجلس مظلوم واقع می شود.
با توجه به اینکه کشور در شرایط جنگ اقتصادی است چرا بودجه برخی نهادهای فرهنگی و تبلیغاتی که خروجی مشخصی ندارند افزایشی بوده است؟
بخش فرهنگ،وزارت ارشاد و میراث فرهنگی مظلوم واقع شده است.باید بیش از این به این بخش ها رسیدگی شود.
اما وقتی بودجه بخش فرهنگی بالای 100درصد افزایش داشته چرا بخش کشاورزی رشد همسان نداشته است؟این قابل قبول نیست.
از سوی دیگر برخی تحلیل می کنند که دلیل اغتشاشات اخیر این است که روی مسئله فرهنگ کار نشده است اما بنده به عنوان یک استاد دانشگاه عرض می کنم مشکل اینجا نیست.مشکل شغل و معیشت مردم است.وقتی برای جوانان شغل باشد و امنیت معیشتی و رفاهی تامین شود باور کنید به مانند اول انقلاب به نظام وفادار خواهند بود.
در اروپا وقتی فرزندی متولد می شود و دانش آموز می شود یک حق کمک معیشتی به خانواده اش تعلق می گیرد و تمام هزینه های بهداشتی و حمل و نقلش تا 12سال پرداخت می شود و در زمان دانشجویی هم با یارانه های مختلف از او حمایت می شود.زمانی هم که فارغ التحصیل شود یا به او شغل می دهند یا بیمه بیکاری می دهند تا زمانی که بتواند شغل پیدا کند.این بیمه بیکاری هم به اندازه ای است که بتواند یک سوئیت اجاره کند و امورات خود را ماهیانه بگذارند.
این مسئله رابا شرایط کشور ما مقایسه کنید.بنابراین اگر شغل و امنیت معیشتی جوانان تامین شود خداشاهده به نظام و انقلاب از همه وفادارتر خواهند بود.بنده این نکته را به حسین شریعتمداری و بسیاری از وزرای کابینه گفته ام. در دهه شصت که بودجه به نهادهای فرهنگی ناچیز بود جوانان یک موکت در حیاط مدرسه می انداختند و نماز می خواند. این مسئله نشان می دهد که اشکال کار اختصاص بودجه به بحث فرهنگ نیست بلکه مشکل در جای دیگر است.