ستاره صبح-
سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیهای مدعی شدند تردیدی درباره مسئولیت ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان ندارند. این سه کشور از ایران خواستهاند که مذاکره درباره برنامه هستهای و سیاستهای منطقهای خود را بپذیرد. در این بیانیه که روز دوشنبه (1 مهر) در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک و با امضای صدراعظم آلمان، نخستوزیر بریتانیا و رئیسجمهور فرانسه منتشر شد، ادعا شده است: «واضح است که ایران مسئول حمله به تأسیسات نفتی سعودی است و توضیح دیگری برای این حملات وجود ندارد». در ادامه این بیانیه آمده است که این حملات ضرورت دیپلماسی برای کاهش تنشها با تعامل تمامی طرفها را گوشزد میکند. آلمان، فرانسه و بریتانیا همچنین از برجام حمایت کرده و از ایران خواستند که به کاهش تعهدات خود در این توافقنامه پایان دهد و به اجرای کامل آن بازگردد. ادعای این سه کشور اروپایی در شرایطی مطرح میشود که مقامهای کشورمان بارها تأکید کردهاند ایران نقشی در حمله به تأسیسات نفتی آرامکوی عربستان سعودی نداشته است. تروئیکای اروپایی در بیانیهاش مدعی شده ایران باید چارچوبی از مذاکرات بلندمدت و جامع را بپذیرد که برنامه هستهای و امنیت منطقهای، ازجمله برنامه موشکی جمهوری اسلامی را شامل شود.
واکنش ظریف
محمدجواد ظریف با انتشار یک پست توییتری نسبت به بیانیه کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره مسئولیت ایران در حمله آرامکو واکنش نشان داد. ظریف با انتشار یک پست توییتری از ناکامی کشورهای اروپایی در انجام تعهدات برجامی سخن گفت. وزیر امور خارجه با انتشار یک پست توییتری اعلام کرده که اروپا پس از خروج آمریکا از توافق هستهای در اجرای تعهدات خود ناموفق بوده است. وزیر خارجه کشورمان در پیام توییتری خود نوشت: «از ماه مه (اردیبهشت) سال ۲۰۱۸ تاکنون سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) بدون اجازه آمریکا در اجرای تعهدات خود به برجام ناکام بودهاند. راه حل این ناتوانی، اراده جامع برای ایجاد مسیر مستقل، عدم تکرار طوطیوار ادعاهای پوچ آمریکا و عدم ناسازگاری با برنامه جامع اقدام مشترک است». ظریف همچنین در پاسخ ادعای کشورهای اروپایی برای توافق جدید هستهای با ایران نوشت: «هیچگونه توافق جدیدی پیش از پایبندی به توافق کنونی وجود نخواهد داشت». وی بیانیه سه کشور اروپایی در ارتباط با حملات به تأسیسات نفتی آرامکو را تکرار ادعاهای پوچ آمریکا دانسته است.
واکنش روحانی در دیدار با مکرون
رؤسای جمهوری اسلامی ایران و فرانسه درباره جزئیات تلاشهای فرانسه و سایر طرفهای باقیمانده در برجام برای حفظ و اجرای تعهدات این توافق به عنوان توافقی چندجانبه و بینالمللی رایزنی و بر توسعه و تحکیم مناسبات و همکاریهای دوجانبه، منطقهای و بینالمللی تهران پاریس تأکید کردند. حسن روحانی و امانوئل مکرون در حاشیه هفتاد و چهارمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد دیدار و در خصوص توسعه همکاریهای دوجانبه در زمینههای مورد علاقه ایران و فرانسه، شرایط حساس منطقه و ابتکار جدید روحانی برای حفظ امنیت منطقه خلیجفارس موسوم به «ابتکار صلح هرمز» تبادلنظر کردند و بر عزم خود برای توسعه روابط و همکاری در عرصههای مختلف دوجانبه و بینالمللی تأکید نمودند. روحانی در این دیدار ضمن تأکید بر وظایف و مسئولیت سایر طرفهای برجام و ازجمله فرانسه برای حفظ این توافق مهم بینالمللی بعد از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن؛ بیانیه کشورهای فرانسه، انگلیس و آلمان را اتهام زنی بیاساس به جمهوری اسلامی ایران عنوان و از آن انتقاد کرد. امانوئل مکرون نیز در این دیدار ضمن استقبال از طرح دکتر روحانی برای امنیت منطقه، به تشریح تلاشهای فرانسه برای کمک به اجرای برجام پرداخت و همکاری اروپا با سایر طرفهای این توافق به ویژه روسیه و چین را ضروری دانست. رئیسجمهور فرانسه تعامل و گفتگو با ایران به عنوان کشوری تأثیرگذار در منطقه و نیز تداوم روابط سازنده پاریس-تهران تأکید کرد.همچنین شب گذشته روحانی در مقر سازمان ملل با مرکل دیدار و گفتگو کرد که جزئیات آن تا لحظه ای که روزنامه زیر چاپ رفت منتشر نشد. همچنین قرار است روحانی با نخست وزیر انگلیس نیز دیدار و گفتگو کند.
احتمال تشکیل جلسه شورای امنیت
نماینده دائم روسیه در سازمان ملل برگزاری نشست درباره حملات اخیر به آرامکو در شورای امنیت را بعید ندانست. واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در گفتوگو با خبرگزاری تاس پیش از آغاز هفتادوچهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل درباره احتمال برگزاری نشست درباره حملات اخیر به تأسیسات نفتی آرامکو در شورای امنیت، اظهار کرد: نمیتوان هیچ چیزی را بعید دانست، اعضای شورای امنیت مانند همه اعضای سازمان ملل میتوانند ابتکار عملی را در راستای برگزاری نشست اضطراری این شورای درباره موضوعات مختلف ارائه دهند. وی افزود: نمیتوانم بگویم که احتمال برگزاری این نشست وجود دارد یا خیر، اما امیدوارم که اتفاق غیرمنتظرهای رخ ندهد که ما را به برگزاری نشست مذکور ترغیب کند.
استقبال پمپئو از بیانیه اروپایی
وزیر امورخارجه آمریکا از همراهی تروئیکای اروپا با ادعاهای بیاساس واشنگتن مبنی بر نقش ایران در حمله به تأسیسات آرامکو قدردانی کرد. ساعاتی پس از آنکه انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیهای مشترک مدعی شدند که ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان دست داشته است، وزیر امورخارجه آمریکا طی پیامی در حساب کاربری خود در توییتر از این کشورها تشکر کرد. مایک پمپئو نوشت: آمریکا از دوستان نزدیک خود، یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان به دلیل صحبتهای شفافشان درباره مسئولیت ایران در اقدام جنگی علیه عربستان و تأثیر آن بر منطقه و جهان تشکر میکند. تروئیکای اروپا در بیانیهای مشترک ادعاهای مقامات آمریکایی و سعودی علیه کشورمان را تکرار کرد و مدعی شد که ایران مسئول حمله به آرامکو است.