ستاره صبح آنلاین-تولید نفت جمهوری اسلامی طی سه سال گذشته پس از اعمال تحریم‌های ایالات‌متحده که در سال 1397 به‌طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای ایران خارج شد، به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران روز پنجشنبه (31 تیر) از افتتاح اولین ترمینال نفتی این کشور در دریای عمان خبر داد كه به تهران اجازه می‌دهد تا بدون استفاده از مسیر ترانزیت تنگه هرمز نفت خود را از دریای عمان به بازارهای بین‌المللی وارد کند.
وی در یک سخنرانی تلویزیونی با اشاره به افتتاح خط لوله 1000 کیلومتری گوره- جاسک گفت: «این یک حرکت استراتژیک و یک گام مهم برای ایران است. این امر تداوم صادرات نفت ما را تضمین می‌کند. اولین محموله 100 تنی نفت در خارج از تنگه هرمز بارگیری شد. این موضوع نشان می دهد که صنعت نفت ایران علی رغم تحریم های امریکا رو به رشد بوده است».
روحانی در این مراسم که به‌صورت مجازی برگزار شد با اشاره به تحریم‌های آمریکا که مانع از صادرات نفت تهران است، گفت: «افتتاح خط لوله گوره-جاسک پاسخ به تحریم های ایالات‌متحده است. «
وی ضمن اشاره به اینکه ایران «عملیات ترمینال صادراتی» در بندر جاسک در منطقه مکران را آغاز کرده است، اظهار داشت: «صادرات نفت ایران حتی اگر یک روز گذرگاه دریایی بین‌المللی هرمز بسته شود، متوقف نخواهد شد».
تنگه هرمز که بین خلیج‌فارس و دریای عمان واقع شده، آبراه مهمی است که تولیدکنندگان نفت از آن برای انتقال نفت خام از خاورمیانه به بازارهای جهان استفاده می‌کنند. خط انتقال نفت خام از گوره به جاسک برای اولین بار در تاریخ، صادرات نفت ایران را بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز مقدور می‌کند و در فاز نخست ظرفیت انتقال روزانه 300 هزار بشکه نفت را دارد. این ترمینال جدید در نزدیکی بندر جاسک در دریای عمان، درست در جنوب تنگه هرمز واقع شده است؛ آبراهه‌ای که در باریک‌ترین نقطه آن کمتر از 40 کیلومتر (25 مایل) است.
رئیس‌جمهور ایران همچنین گفت که تهران قصد دارد تا 1 میلیون بشکه نفت در روز را از خط لوله جدید واقع در سواحل دریای عمان ایران، درست در جنوب تنگه هرمز صادر کند. درگذشته برخوردهای پراکنده‌ای میان سپاه ایران و ارتش آمریکا در این تنگه وجود داشته است. از زمان خروج یک‌جانبه واشنگتن از توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام در سال 1394 (2015 میلادی)، تنش‌ها بین ایالات‌متحده و ایران در این منطقه ادامه داشته است. علیرغم فشار روزافزون تحریم‌های ایالات‌متحده، ایران در سه‌ماهه نخست سال جاری صادرات غیرنفتی را تا 70 درصد افزایش داد.
در آن زمان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا تحریم‌های شدید اقتصادی علیه ایران را بازگرداند و باعث شد تا جمهوری اسلامی ایران نیز به‌نوبه خود بعد از اعلام یک‌ساله تعلیق گام‌به‌گام تعهدات خود در برجام را آغاز کند.
از فروردین – اردیبهشت 1400، ایران و دولت جدید ایالات‌متحده به رئیس‌جمهوری جو بایدن مذاکرات غیرمستقیم در وین برای احیای برجام JCPOA را شروع کرده‌اند؛ مذاکراتی که در پی آن ایران محدودیت‌های هسته‌ای خود را در ازای لغو تحریم‌های بین‌المللی خواهد پذیرفت. تهران اصرار دارد که هم‌اکنون توپ در زمین واشنگتن است و کاخ سفید باید کلیه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را قبل از بازگشت ایران به برجام لغو کند.
تارنمای اسپوتنیک
برگردان علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com