ستاره صبح-
در آستانه سالگرد ترور سردار شهید سلیمانی (13دی)، تحرکات و نشانههایی از بروز تنش در منطقه خاورمیانه بین ایران و آمریکا از یک سو و اسرائیل از سوی دیگر دیده میشود که باید به آن توجه کرد. البته نگارنده بر این باور است که مقامات ایرانی خویشتنداری خواهند کرد و حتی شنیدهها حاکی است که به هیئت عراقی که اخیراً به تهران سفر کرد، گفتهشده که ایران قصد تنشزایی در منطقه را ندارد. ایجاد تنش در شرایطی که یک فرد نامتعارف مانند ترامپ تنها 22 روز دیگر بر سر قدرت است و ممکن است دست به هر کاری بزند، عاقلانه و منطقی نیست و صرفاً نیاز به صبر و تحمل هست تا دوران او در کاخ سفید به پایان برسد. از سوی دیگر درست است که مقامات اسرائیل علیه ایران فریاد میزنند، اما باید دانست که اسرائیلیها بیشتر به دنبال آناند از تندرویهای داخلی در ایران به نفع خود استفاده کنند. البته برای اسرائیل، عربستان و دیگر کشورهای عرب منطقه، منطقی نیست که بخواهند دولت بایدن را که چهار سال بر سرکار خواهد بود، از خود برنجانند و بخواهند با ایجاد بحران، آمریکا را در یک عمل انجامشده قرار دهند. دولت بایدن هم مثل سایر دولتهای آمریکا، مدافع و حامی بقای اسرائیل در برابر تهدیدها خواهد بود، اما زیادهخواهیها و هزینهزاییهای اسرائیل برای یک دولت دموکرات در آمریکا خوشایند نیست؛ بنابراین به نظر میرسد بایدن مایل است در منطقه آرامش ایجاد شود و اسرائیل حد و حدود خودش را حفظ کند؛ بدینصورت که مناطق اشغالی فلسطین بعد از 1967 را پس دهد یا به تفاهم جدیدی با فلسطینیها دست پیدا کند. موضوعی که خواسته اروپاییها و روسیه نیز هست که اگرچه روابط قدیمی با اسرائیل دارند، اما نمیخواهند اسیر ماجراجوییهای اسرائیل در منطقه شوند. یکی دیگر از نکاتی که در روزهای اخیر در خاورمیانه حائز اهمیت بود، حملات راکتی به سفارت آمریکا در بغداد بود که با واکنش مقامات ایران و آمریکا مواجه شد. نویسنده گمانهزنی میکند که این حملات از سوی عواملی صورت گرفته باشد که بهمنظور تنشزایی در منطقه، بخواهند آن را به گردن ایران بیندازند. چنین فعالیتهایی از عربستان سعودی برمیآید؛ زیرا در خاک عراق، داعشیهایی که خود عربستان قبلاً آنها را پدید آورده و مسلح کرده است، حضور دارند و این امکان وجود دارد که آنها دست به چنین حملاتی زده باشند تا ایران را تحریک و وادار به واکنش نظامی کنند. البته مقامات ایرانی بهدرستی به این حملات واکنش نشان دادند و آن را محکوم کردند. ضمن آنکه نخستوزیر عراق هم به این حملات واکنش تند نشان داد و گفت اجازه ماجراجوییهای تازه در خاک عراق را نخواهد داد. بههرحال با امکانات و ثروتی که عراق دارد، میتواند قدرتمندترین کشور عرب منطقه باشد، اما برخی تحریکات در داخل این کشور که از سوی برخی همسایگان مانند عربستان صورت میگیرد، این شرایط را برای عراق به وجود آورده است. بههرحال در شرایط فعلی که تنها چند هفته تا کنار رفتن ترامپ از قدرت باقیمانده، تصور نمیشود که ایران شکیبایی را کنار بگذارد و اقدامی تحریکآمیز انجام دهد؛ اما اینکه نیروهایی که دراینبین خواهان تنشزایی و تحریک ایران چگونه رفتار کنند، مشخص نیست. امیدواریم در عمل از سطح تنشهای اخیر هم کاسته شود و منطقه رنگ آرامش به خود ببیند.