شینا انصاری- رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست
جنگ ۱۲روزه تحمیلی به پایان رسید. اندوه ازدستدادن فرماندهان غیور، نیروهای دفاعی جانبرکف و هموطنان شریف سرزمین بر دلهایمان سنگینی میکند. اندوهی که جز با تداوم همبستگی اجتماعی و تثبیت همدلی ملی و با استمرارِ کنار هم ایستادنها برای گذر از روزهای جنگ قابلالتیام نیست.
معمولاً در جنگها پس از خسارات انسانی، آسیبهای اقتصادی و نابودی زیرساختها و تأسیسات و ساختمانها مورد توجه قرار میگیرد و آثار و پیامدهای مخرب جنگ بر محیطزیست و منابعطبیعی فراموش میشود.
با وجود آنکه از سال ۲۰۰۱ میلادی، سازمان ملل متحد یک روز (ششم نوامبر) را با هدف جلب توجه بیشتر به مخاطرات آشکار و پنهان جنگها بر تخریب طولانیمدت اکوسیستمها و منابع محیطزیست با عنوان «روز جهانی پیشگیری از تخریب محیطزیست به هنگام جنگها و درگیریهای مسلحانه» نامگذاری کرده است، ولی در همین دو دهه، منازعات و جنگهای بسیاری در جهان و در منطقه خاورمیانه با آسیبهای جدی بر محیطزیست رخ داده است و بهنظر میرسد نهادهای بینالمللی محیطزیستی عمدتاً نظارهگر تخریبهای محیطزیستی در هنگام جنگها بودهاند و اقدامات قاطع و بازدارندهای را در راستای اجرای مقررات ناظر بر حفظ محیطزیست بهویژه در حین جنگها انجام ندادهاند.
سازمان حفاظت محیطزیست با درک این واقعیت و تجربیات حاصل از جنگ هشتساله با عراق و نیز جنگ خلیجفارس در منطقه، از همان روز نخست جنگ با تشدید اقدامات نظارتی در مناطق تحت حفاظت و همکاری با نهادهای نظامی و ستادهای مدیریت بحران استانها تلاش کرد در اطفای حریق و پایش مناطق زیستگاهی و حساس اکوسیستمی نقش مؤثر و فعالی داشته باشد.
تشکیل کارگروه اضطراری برای مقابله فوری با آثار محیطزیستی حملات اخیر و تشکیل کمیتههای تخصصی محیطزیستی شرایط جنگ و ابلاغ دستورالعملهای مرتبط به استانها از جمله تمهیدات پیشبینی شده بود. بااینحال، باید اذعان کرد با توجه به عوارض میانمدت و بلندمدت جنگها، موضوع مدیریت خسارات محیطزیستی «جنگ ۱۲روزه» ضرورتی انکارناپذیر است و برایناساس، ارزیابی اثرات جنگ، شناسایی دقیق مناطق آسیبدیده محیطزیستی، برآورد خسارات واردشده به محیطزیست با اندازهگیریها و پایشهای میدانی و اجرای راهکارهای عملیاتی برای کاهش مخاطرات از جمله اقداماتی است که در دستورکار قرار گرفته است.
طوفان خاک ۲۴ استان را درمینوردد
سازمان هواشناسی با صدور ۲ هشدار زرد از وزش باد شدید، خیزش گرد و خاک، کاهش دید افقی و کاهش کیفیت هوا و همچنین طوفانی شدن مناطق ساحلی و دریا در نقاط مختلف کشور خبر داد. سازمان هواشناسی کشور درخصوص افزایش گرادیان فشاری همراه با وزش باد نسبتا شدید تا شدید، خیزش گرد و خاک، کاهش دید افقی و کاهش کیفیت هوا هشدار زرد صادر کرد. بر اساس این هشدار استان های زیر در زمان اعلامی دچار مخاطره جوی خواهند شد: یکشنبه: آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، ایلام، تهران، قم، زنجان، مرکزی، همدان، البرز، قزوین، خوزستان، اصفهان، یزد، هرمزگان، فارس، کرمان، خراسان جنوبی، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان و نیمه جنوبی سمنان؛
دوشنبه: آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، همدان، کرمانشاه، ایلام، زنجان، قزوین، البرز، تهران، نیمه جنوبی سمنان، اصفهان، هرمزگان، فارس، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و شمال سیستان و بلوچستان؛
سهشنبه تا پنجشنبه: قزوین، البرز، تهران، نیمه جنوبی سمنان، مرکزی، قم، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، لرستان، یزد، ایلام، خوزستان، بوشهر، کرمان، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان و فارس بر اثر این مخاطره جوی افت کیفیت هوا به سبب افزایش غلظت آلایندهها در نواحی مستعد، احتمال سقوط اشیا از ارتفاع، احتمال شکستن نهالها و درختان فرسوده، احتمال خسارت دیدن سازههای موقت، احتمال آسیب دیدن تاسیسات و سازههای سبک و احتمال اختلال در ناوگان حمل و نقل به سبب کاهش دید پیشبینی شده است. احتیاط در ترددها به ویژه بین شهری، عدم حضور بیماران تنفسی، افراد سالخورده و کودکان در فضای باز، خودداری از توقف و پارک خودرو در اطراف درختان فرسوده و ساختمانهای نیمهکاره و اطمینان از استحکام سازههای موقت از جمله تابلوهای تبلیغاتی و پوشش گلخانهها توصیههای این سازمان است. سازمان هواشناسی همچنین برای مناطق ساحلی و دور از ساحل هرمزگان و سیستان و بلوچستان طی روزهای یکشنبه تا چهارشنبه و مازندران یکشنبه و دوشنبه هشدار زرد صادر کرد.
این هشدار به دلیل وزش باد شدید و ارتفاع امواج صادر شده که مخاطراتی همچون غرق شدن شناگران و قایقهای صیادی و تفریحی و... را به دنبال دارد.