خاطرات هاشمی رفسنجانی
1مرداد سال 1377: در گزارشها، مشكلات پاكستان و مطرح شدن حذف آقاى [محمد] نوازشريف، [نخستوزیر پاکستان]، مورد توجه است. تحريمهاى آمريكا و غرب، به خاطر انفجار اتمى پاكستان هم مشكلات را زيادكرده، ولى بهانهاي هم به دولت داده كه سياست رياضت اقتصادی –گرانكردن سوخت و تعطيلي بعضى ازكارها - را توجيه كند و مشكلات را به گردن خارجىها بيندازد.تا ظهر، تاريخ مطالعهكردم. خبر محكوميت آقاى [غلامحسین] كرباسچى، [شهردار تهران]، روى صفحه كامپيوترم آمد. خيلى سنگين است؛ پنج سال زندان و 260 ميليون تومان جريمه و برگرداندن پول شهردارى، 60 ضربه شلاق و 20 سال انفصال از مشاغل دولتى؛ ناراحت شدم. محسن هم تلفنى خبر داد و او هم ناراحت بود.
وعده مصدق به مردم
درباره رعایت قانون اساسی
اول مرداد ماه 1331 دکتر مصدق كه با جانبازي مردم بر شاه و هوادارانش پيروز شده بود اعلام كرد كه به احترام مقتولان تظاهرات سياسي سي ام تير، فردا - دوم مرداد سازمانهاي دولتي تعطيل و پرچمها به حالت نيم افراشته در خواهند آمد. وي همچنين قول داد كه ترتيبي خواهد داد كه از آن پس نشود هيچيك از اصول قانون اساسي را ناديده گرفت و جهت تامين منافع فرد و يا افراد معين از آن عبور كرد. وي گفت كه وصيت كرده است كه پس از مردن، او را در كنار گور مقتولان سي ام تير به خاك بسپارند. او از اين مقتولان به نام كساني نام برد كه جان بركف نهاده بودند تا از حقوق ملت، آزادي و دمكراسي، قوانين وطن، حاكميت ملي و استقلال كشور دفاع كنند. آنان جان دادند و در خون غلتيدند تا اراده ملت استوار و حاكم باقي بماند.پس از فوت دكتر مصدق در اسفند 1345 و در حال تبعيد غيرقانوني،دولت وقت مداخله كرد و اجازه نداد كه در گورستان مقتولان سي ام تير ماه دفن شود و به اين ترتيب مانع از انجام وصيت يك متوفي شد كه عملي مغاير منش ايراني است. دولت وقت همچنين اجازه نداد كه مجلس ختم عمومي براي دكتر مصدق برگزار شود، اما نتوانست مانع شود كه ميليونها ايراني در اسفند 1345 به علامت عزاداري، لباس سياه برتن نكنند.
قطع روابط دیپلماتیک مصر و ایران بر سر به رسمیت شناختن اسرائیل
يكم امرداد 1339، شاه درمصاحبه اي در پرسش به سئوالي كه از پيش آماده شده بود به صراحت گفت كه ايران اسرائيل را ده سال پيش برسميت شناخته و اين، موضوع تازه اي نيست. انتشار اين مطلب با عكس العمل شديد دولتهاي عربي رو به رو شد و جمال عبدالناصر ضمن حمله شديد به شاه، روابط مصر با ايران را قطع كرد و جنگ راديويي دو كشور آغاز شد كه سالها طول كشيد.
درگذشت پوریای ولی
طبق محاسبه مورخان روس، پورياي ولي (محمود خوارزمي) پهلوان، جوانمرد، عارف و شاعر بنام ايران 23 ژوئيه سال 1322 ميلادي (يكم امرداد) درگذشت .
درگذشت احمد شاملو
احمد شاملو شاعر، داستان نگار، نمايشنامه نويس و روزنامه نگار معاصر وطن 23 ژوئيه سال 2000 بر اثر عوارض بيماري قند درگذشت. شاملو كه در عين حال يك مبارز سياسي بود در طول عمر چند بار به زندان افتاده بود. انتقادهاي او مخصوصا در سه سال آخر عمر نظام سلطنتي معروفند.