دکتر محمود سریع القلم
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
شخص حیله گر، به تناسبِ مخاطب، ظاهرِ خود را تنظیم می‌کند و دنبال مرید است؛ دائما در حال رصد کردن اوضاع برای فرصت طلبی و حفظِ منافع خودش است؛ کانونی‌ترین هنر حیله‌گر، مخفی کردن خودِ واقعی است؛ سرمایۀ حیله‌گر این است که عامه معمولا گذشته را فراموش می‌کنند؛ توهم و fact را با هم مخلوط می‌کند تا مخاطب را گیج کند؛ از پرداختن به موضوعات و مشکلات کانونی طفره می‌رود
۱. مهم ترین موضوع در حرف، واکنش و عملِ شخصِ حیله گر، در نهایت حفظ و ترویج خودش است؛
۲. ده‌ها شخصیت دارد؛
۳. تا می‌تواند وعده می‌دهد چون به درستی می‌داند عمومِ مخاطبان حافظۀ کوتاه مدت دارند؛
۴. به هیچ اصول ثابتی پایبند نیست و استعداد U-turn های مکرر در جهان بینی را دارد؛
۵. معقول بودن را هنرمندانه به نمایش می‌گذارد؛
۶. جز به سِمَت وامکاناتِ ناشی از سِمَت، وفاداری دائمی دیگری ندارد؛
۷. کلمات دلنشین، مهمترین سرمایۀ حیله گران است؛
۸. به تناسبِ مخاطب، ظاهرِ خود را تنظیم می‌کند و دنبال مرید است؛
۹. دائما در حال رصد کردن اوضاع برای فرصت طلبی و حفظِ منافع خودش است؛
۱۰. کانونی‌ترین هنر حیله‌گر، مخفی کردن خودِ واقعی است؛
۱۱. با آنچه می‌گوید و نمی‌گوید، خودِ واقعی را مخفی می‌کند؛
۱۲. به تناسب مخاطب، واژگان خود را تغییر می‌دهد؛
۱۳. از این واژه‌ها بسیار استفاده می‌کند: انسانیت، عدالت، صداقت؛
۱۴. خیلی ناجوانمردانه اطرافیان خود را حذف می‌کند؛
۱۵. رصد می‌کند تا آنچه مخاطب دوست دارد بشنود را، به او بگوید؛
۱۶. نهایت تلاش را به کار می‌گیرد تا مخاطب با حال قضاوت کند و گذشته را فراموش کند؛
۱۷. دومین سرمایۀ حیله‌گر این است که عامه معمولا گذشته را فراموش می‌کنند؛
۱۸. منحنی عملکرد او سینوسی است چون در پی حقیقت نیست؛
۱۹. حیله‌گری در طبیعت و DNA اوست؛
۲۰. دو «نیرو» در ناخودآگاه او همیشه فعال است: تصاحب مقام و دسترسی به پول و امکانات؛
۲۱. به جز مقام، شهرت و پول، عمومِ مدارهای دیگرِ لذت در وجود او خاموش است؛
۲۲. فرصت‌ها را شکار می‌کند تا در صحنۀ تئاتر بماند؛
۲۳. کلیدی‌ترین کاری که با دیگران دارد: ساختنِ «ذهنیت‌های» جدید برای آن‌ها؛
۲۴. یکی در میان، جملاتی می‌گوید تا مخاطب را نسبت به نیات خود سِحر کند؛
۲۵. از طریق بازی با واژگان و مفاهیم، اوضاع را امیدوار کننده ترسیم می‌کند؛
۲۶. توهم و fact را با هم مخلوط می‌کند تا مخاطب را گیج کند؛
۲۷. از پرداختن به موضوعات و مشکلات کانونی طفره می‌رود؛
۲۸. بو می‌کشد تا به کانون‌های قدرت و ثروت نزدیک شود و بماند؛
۲۹. عامدانه تلاش می‌کند بخش‌هایی از هر موضوع و داستانی را از دید مخاطب مخفی نگه دارد؛
۳۰. عامدانه سعی می‌کند دیگران در مورد سخنان و عملکرد او سریع به جمع‌بندی برسند.