این واژه اصطلاح علمی نیست، اما به محتواهایی اشاره دارد که اغلب سرگرمکننده و بیعمق هستند و باعث میشوند تمرکز و قدرت فکر کردن کاهش یابد.
چرا این اتفاق رخ میدهد؟
علت اصلی «پوسیدگی مغز» به محتوای کمارزش و کوتاه برمیگردد — مثل ویدیوهای چندثانیهای که طراحی شدهاند تا توجه را با پاداشهای سریع (دوپامین) جلب کنند.
این نوع محتوا باعث میشود مغز به تحریکهای سریع و هیجانانگیز عادت کند و کارهای طولانیتر و عمیقتر را خستهکننده ببیند.
کارشناسان میگویند این حالت شبیه به اعتیاد است — رفتاری که مغز به دنبال پاداشهای سریع میگردد و در نتیجه تمرکز، حافظه و توجه تحت تأثیر قرار میگیرد.
آیا فقط نوجوانان دچار آن میشوند؟
خیر؛ اگرچه نگرانی اصلی دربارهٔ کودکان و نوجوانان است چون مغز آنها هنوز در حال رشد است، اما بزرگترها هم میتوانند تحت تأثیر این الگوهای مصرف شبکههای اجتماعی قرار بگیرند.
چگونه میتوان این تأثیرات را کاهش داد؟
برخی متخصصان توصیه میکنند:
محدود کردن زمان استفادهٔ روزانه از شبکههای اجتماعی
پایان دادن به مصرف بیهدف (مثل بالا و پایین کردن صفحه بدون هدف مشخص)
استفاده از شبکههای اجتماعی از طریق مرورگر به جای اپلیکیشن تا تمایل به اسکرول بیهدف کمتر شود
جایگزین کردن زمان صرفشده با فعالیتهای مثبت مانند ورزش، مطالعه یا تعاملات اجتماعی واقعی
خلاصهٔ مهم
پوسیدگی مغز» (Brain Rot) یک اصطلاح عامیانه است که مردم از آن برای توصیف کاهش تمرکز و توانایی تفکر عمیق به دلیل مصرف بیش از حد محتواهای کمعمق در شبکههای اجتماعی استفاده میکنند.
این اصطلاح علمی نیست، اما کارشناسان از مطالعات دربارهٔ توجه، دوپامین و رفتارهای وابستگی برای توضیحش استفاده میکنند.
برای کاهش این اثر، تنظیم مرزها و استفادهٔ هوشمندانهتر از رسانههای دیجیتال پیشنهاد میشود.