مازوت‌سوزی، مهم‌ترین عامل آلودگی هوا
من در شهرک صنعتی بندرعباس دیدم که ۲۴ ساعته نیروگاه حرارتی هرمزگان مازوت می‌سوزاند. در «نکا» و جاهای دیگر هم مازوت می‌سوزانند. اگر ذرات آلاینده موجود در هوا موردبررسی قرار بگیرد، از میزان مشتقات گوگرد می‌شود فهمید که وضعیت آلودگی هوا مربوط به سوخت مازوت و درواقع فرایندهای ناشی از افت کیفیت گازوئیل است.
مصرف بالای سوخت
هر ایرانی تقریباً دو برابر متوسط هر شهروند جهان سوخت مصرف می‌کند. یعنی ایرانی‌ها روزانه حدود یک لیتر بنزین و ۸۸ صدم لیتر گازوئیل مصرف می‌کنند که این رقم در دنیا نصف است. خودروهای فرسوده زیاد هستند و از رده خارج نشده‌اند و خودروهایی که ساخته می‌شوند استاندارد لازم را ندارند و مجبور هستند چند برابر استانداردها در ۱۰۰ کیلومتر بسوزانند. این باعث شده که ما با حجم بزرگی از آلودگی هوا ناشی از افت کیفیت صنایع خودروسازی روبه‌رو باشیم. قیمت سوخت واقعی نیست، مردم بی‌رویه مصرف می‌کنند. همچنین خسارت ناشی از استفاده خودروهای فرسوده و خودروهای غیراستاندارد به اقتصاد به‌مراتب بیشتر از یارانه سوخت است. بنابراین دولت به سراغ توقف خودروهای فرسوده برود.
طغیان ریزگردها
ما با بدترین خشکسالی روبه‌رو هستیم، بسیاری از پهنه‌های آبی تبدیل به کانون گردوخاک شده‌اند و این‌ها بزرگ‌ترین منبع تولید گردوخاک هستند و ترکیب این‌ها باعث شده تا ایران با یک دوره آلایندگی شدید روبه‌رو شود. شهرهای شمالی از صومعه‌سرا تا پارک ملی گلستان و در جنوب و مرکز کشور هم که همیشه درگیر آلودگی بوده است. متأسفانه اکنون‌که کمترین میزان سرانه آبی راداریم، بیشترین طغیان ریزگردها را شاهد هستیم.
علت آلودگی
شهرهایی مثل تبریز، مشهد، تهران و کرج به دلیل استاندارد نبودن خودروها، تعداد بیش از حد خودروهای فرسوده و استاندارد نبودن سوخت خودروها مهم‌ترین عوامل اصلی تولیدکننده آلایندگی هستند. شهرهایی مثل اصفهان، اردکان و برخی دیگر از شهرهای صنعتی مثل اراک، تلفیقی از آلاینده‌های صنعتی و سوخت بی‌کیفیت خودروها سبب این ماجرا شده و در بقیه مناطق کشور هم خشک شدن تالاب‌ها و تشدید ذرات گردوغبار.
بهره‌برداری از الگوی چین
چین در یک دهه پیش یکی از آلوده‌ترین کشورهای جهان بود و اغلب کلان‌شهرهایش آلوده بودند. چین دو کار مهم کرد؛ یکی منبع تولید انرژی را به سمت استحصال انرژی‌های تجدید پذیر، یعنی خورشیدی و بادی برد و دوم ناوگان حرکتی را خودرو، اتوبوس و موتورسیکلت‌های برقی کرده و بیش از ۴۰ تا ۴۵ برابر از سهم آلایندگی را در یک دهه کاهش داده است.
بنابراین حرکتی که در کشور راه افتاده و داریم روی استحصال انرژی‌های تجدید پذیر سرمایه‌گذاری می‌کنیم، به‌خصوص انرژی خورشیدی، امیدبخش است. اگر از محل تولید این انرژی، صنایع خودروسازی ما خودروهای برقی تولید کنند، کمتر از ۱۰ سال همان تجربه مثبت چین را در ایران هم داشته باشیم.
نا ترازی
الآن ما با نا ترازی ۳۰ هزار مگاواتی برق روبه‌رو هستیم. گاز به‌اندازه کافی نداریم و اگر کارخانه‌ها فعالیت نکنند؛ به‌خصوص نیروگاه حرارتی تولیدکننده برق، تبعاتش خاموشی است که خسارت و نارضایتی ایجاد می‌کند. ما باید سرعت جایگزینی انرژی‌های تجدید پذیر را افزایش بدهیم. از رده خارج کردن خودروهای فرسوده می‌تواند به کمک فرماندهی انتظامی فوری انجام شود؛ چون جزء قانون هوای پاک هم بوده و از تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان هم گذشته است.