محسن بهاروند، دیپلمات پیشین و یکی از اعضای هیئت مذاکره کننده ایران در مذاکرات محرمانه مسقط میگوید: اسرائیل درراه انداختن جنگ تجاوزکارانه علیه ایران ضربات قابلتوجهی خورد. گرچه ایران هم ضربه خورد ولی اسرائیل متوجه شده است که بهتنهایی مقابله نظامی با ایران هزینهها و خساراتی بیش ازآنچه فکر میکرد برای او خواهد داشت لذا تلاش خود را خواهد کرد که بیش از گذشته، آمریکا را به حمایت مستقیم از خود وادار کند. با توجه به نفوذ صهیونیستها در آمریکا و شناخت نتانیاهو از سیاستمداران آمریکایی کار خیلی سختی هم در فریب دولت آمریکا نخواهد داشت. دولت آمریکا یک بدنه واحد و بسیط نیست. سیاست این کشور از لایههای مختلف تشکیلشده و تحت تأثیر اهداف شخصی و لابیگریهای مختلف قرار دارد. مواضع آقای روبهرو الزاماً موضع دولت آمریکا نیست. او از زمانی که سناتور بود تحت نفوذ لابی صهیونیستی قرار دارد و با آنها متحد شده است. سخن مارکو روبیو تا تبدیل به موضع دولت آمریکا شود راه طولانی در پیش دارد. یکی از دشواریهای تعامل با آمریکا هم همین است هر مقامی از خاستگاه و پیشینه خود اظهارنظری میکند که نمیتوان بهسادگی تشخیص داد موضع آمریکا است یا اظهارنظری شخصی برای جلبتوجه و اهداف شخصی افراد.
به نظر من دستگاه سیاست خارجی کشورمان حق دارد چنین به اهداف آمریکا مشکوک باشد. مواضع دولت آمریکا بهگونهای است که میگوید حق با من است ولو بهزور. من تاکنون نشنیدهام که یکراه حل منصفانه برای حلوفصل اختلاف ایران و آمریکا از سوی طرف مقابل ارائهشده باشد. اینیکی از گرههای کار است. اما از سوی دیگر دستگاه سیاست خارجی کشورمان نیز باید قبول کند که آمریکا کشوری است که با سایر کشورهای جهان متفاوت است و باید با شرایط و سختیهای موجود ابتکاراتی برای حل مسئله داشته باشد و اقدامات خود را موکول به دریافت پیشنهادها آمریکا نکند چون چنین توقعی تعلیق به محال کردن راهحل است.
مشارکت همه کشورهای ذینفع
من فکر میکنم شرایط بهگونهای پیش رفته است که ایران و آمریکا بهصورت دوجانبه ممکن است به نتیجه نرسند. دولت آمریکا به دنبال یکراه حل غذای فوری است که بتواند همه موضوعات را آنگونه که خود میخواهد حلوفصل کند. ولی آمریکا باید درک کند که روش و ماهیت دیپلماسی در همه جهان یکسان نیست و یک آچار برای باز کردن همه پیچها وجود ندارد. من فکر میکنم راهحل مسئله هستهای مشارکت همه کشورهای ذینفع را طلب میکند. چین، روسیه، آمریکا، اروپا، کشورهای منطقه و ایران همه باید باهم همکاری کنند تا این مسئله بهصورت بنیادین و پایدار حلوفصل شود.
نگرانی از انباشت یا به دست آوردن سلاح هستهای
از دیدگاه من راهحل در منطقهای کردن استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است که غنیسازی اورانیوم بخش کوچکی از آن است. حتی اگر اختلاف بر سربرنامه هستهای ایران هم حلوفصل شود نگرانی انباشت یا به دست آوردن سلاح هستهای در منطقه از بین نخواهد رفت. یکراه حل منطقهای میتواند راهحل پایدارتری باشد بهنحویکه همه کشورهای منطقه از انرژی هستهای صلحآمیز به رمند شوند درعینحال خطر انباشت و سلاح هستهای نیز برای همیشه به حداقل کاهش یابد. آمریکا باید از راهحلهای یکجانبِ و سریع و غیر پایدار صرفنظر کرده و از یک طرح منطقهای حمایت کند.