کد خبر : 698322 تاریخ : 1404/2/24 - 02:28
عربستان و ایران؛ نتیجه گیری بدون شتاب | به قلم سردبیر عربستان همیشه بعد از امریکا دومین تولیدکنندۀ نفت جهان بود است.

* نفت در سال 1938 در عربستان سعودی کشف شد. یعنی سال 1327 شمسی.
* عربستان همیشه بعد از امریکا دومین تولیدکنندۀ نفت جهان بود است.
* از سال 1945 که سلطان عبدالعزیز و فرانکلین روزولت رئیس‌جمهور امریکا با یکدیگر ملافات کردند سعودی عرضۀ نفت برای تأمین ارتش امریکا را تعهد کرد.
* در موضوع یمن بین سعودی و مصر تنشهایی بود و بعد‌ها نیز تنش‌ها با حاکمان یمن تا دوسال گذشته ادامه داشت.
* اما سعودی پس از روی کارآمدن بن سلمان علیرغم انکه اوائل سیاست های خوبی اتخاذ نکرد، ولی رفته رفته به سمت سیاست توسعه روی آورد. توسعه‌ای که ماهیت کلی آن در قالب عمران و شهرسازی و برج سازی بوده و تا کنون ادامه دارد.در تعقیب این سیاست عمرانی توسعه‌ای سعودی به طور ملموسی خواستار و عامل برطرف کردن تنش‌ها و پرداختن به سیاست داخلی عمران و آبادی و بهبود روابط با کشورها از هر دو طرف شرق و غرب بوده است.
* سیاستی که او را تا قراردادهای میلیاردی با چین و روابط اقتصادی سیاسی خوبی با آن کشور برده است.
* در راستای سیاست نرمش و عمران و آبادی و توسعه و اصلاح روابط با دنیا، هیچگاه رابطۀ همیشه محکم خود با امریکا را نیز فراموش نکرده و مثل همیشه مصمم به آنست که یک متحد بی قید و شرط امریکا بماند.
* سفر ترامپ به عربستان و سپس قطر و امارات در راستای یک تراضی و تمهید دو طرفه و با هدف تحکیم روابط سیاسی، نظامی، اقتصادی با آمریکاست. سفری که به خواست امریکا و حسن استقبال طرف سعودی به منظور پیشی گرفتن امریکا در منطقه و بخصوص در عربستان نسبت به چین انجام می‌شود که دارای اهمیت ویژه است.
* عربستان سعودی به عنوان یکی از دو رقیب منطقه‌ای ایران نمی‌تواند الگوی مورد تقلید و تأسی ایران باشد. اما خیز اقتصادی عربستان در قالب هزینه کردن دلارهای نفتی و پرداختن به توسعه و عمران و احتراز از تنش های داخلی و منطقه‌ای و جهانی حداقل قابل مکث و تأمل و محل مطالعه و مداقه برای سیاستمداران ایرانی است.
* در آستانۀ انقلاب ایران که منطقه و دنیا را در اوان تکون خود هیجان زده کرده بود و علاوه بر ملت‌ها بسیاری از متفکران دنیا همچون میشل فوکو و رژه گاردی و غیره را تحت تأثیر مثبت قرار داده بود، تولید ناخالص داخلی سعودی‌ها آن زمان معادل 111 میلیارد دلار بود. این متغیر هم اکنون بالغ بر یک ترییلیون دلار شده است. سایر متغیرهای اقتصادی آن کشور نیز طی این سال‌ها دستخوش تغییرات افزایشی قرار گرفته است که برای ایران عبرت آموز است.
* درامد سرانۀ 19 هزار دلاری سعودی در سال 1979 (1357 ش) نیز هم اکنون بالغ بر 30 هزار دلار در بانک های اطلاعاتی دنیا ثبت شده است.
* به سادگی می‌توان به سراغ بقیۀ متغیر‌ها همچون سرمایه‌گذاری و تورم و نرخ بیکاری و غیره هم رفت و در یک ملاحظۀ کلی به مقایسۀ این شاخص‌ها با کشور خودمان پرداخت و نتیجه گیری قابل تأملی کرد.
* آن نتیجه قطعاً نباید با شتاب و عجله صورت گیرد. اما نتایج متأملانه و بدون شتاب و قرین با انصاف کدام اند:
1. متغیرهای اقتصادی در بستر آرام داخلی، منطقه‌ای و بدون تنش با جهان رشد می‌کنند.
2. نمی‌توان معادلات تبعیض آمیز دنیای پیچیدۀ خاکستریِ متمایل به سیاهی امروز را حل کرد. اما می‌توان و گریزی نیست که باید در این معادلات بلکه نامعادلات موجود جهان زندگی کرد.درک این واقعیت مهم است.
3. سیاست ورزان ما باید در همین محیط جهانی سیاست ورزی کنند چون دنیای اقتصادی سیاسی دیگری وجود ندارد.
4. شهروندان را باید در همۀ سیاست های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی یک عامل مهم و تأثیرگذار دانست. هیچ سیاستی بدون جلب عزم ملی پیش نمی‌رود.
5. اشتباه نشود. معنای این گزاره‌ها دموکراتیک جلوه دادن حکومت عربستان نیست، بلکه این کشور توانسته در بستری بالنسبه آرام ً بخشی از دلارهای نفتی خود را به رفاه مردم و توسعه زیر ساخت‌ها تخصیص دهد.
6. آزادی اقتصادی، استفاده از بازار آزاد در داخل و خارج از خود ضامن عدالت نیست، اما بازار از اختلاس و رشوه و ربا و در یک کلمه فسادی که انحصارها به وجود می‌آورند بهتر است.
7. تحریم موجب انحصار، انحصار موجب فساد، فساد موجب سرمایه‌گذاری نازل، و سرمایه‌گذاری نازل موجب کاهش رشد اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی موجب فقر و نابرابری است.
8. تحریم موجب تکنولوژی فرسوده و تکنولوژی فرسود موجب کاهش تولید و رفاه است.
9. در معادله یا نامعادلۀ جهان رشد و رفاه به وجود می‌آید. مذاکرۀ منطقی و توافق احتمال رشد و رفاه را می‌افزاید، گرچه دنیای حاضر چنان است که عدم اطمینان همزاد جدایی ناپذیر آن است.
وقتی مردم می‌بینند که عربستان با تغییر رویکرد و کنار گذاشتن تنش موفق شده تولید ناخالص داخلی،درآمد سرانه و رفاه را نسبت به گذشته بهتر کند، از خود میپرسند چرا ایران که پیش از این اقتصادش قوی تر از عربستان بود حالا حجم GDP ( تولید ناخالص داخلی) عربستان نزدیک به یک تریلیون است اما حجم GDP ( تولید ناخالص داخلی) ایران حدود 400 میلیارد دلار است.
همچنین درآمد سرانه ایران 14 هزار دلار و درآمد عربستان 28 هزار دلار برآورد شده است. مشاهده این وضعیت مردم را نگران و نسبت به آینده نا امید می‌کند.
حضور ترامپ در کاخ سفید فرصتی پیش آورده که ایران همانطور که ترامپ روز گذشته گفت، گذشته را حاضر است فراموش کند ایران هم با ترک مخاصمه گذشته را فراموش و به آینده نگاه کند و رابطه تهران-واشنگتن عادی شود.