کد خبر : 696055 تاریخ : ۱۴۰۳/۱۰/۱۲ - 03:27
رویدادهای مهم در قاب 2024 گروه بین الملل- کاوه رحمانی: منطقه غرب آسیا طی سال ۲۰۲۴ رویداد‌های مهمی را تجربه کرد که بسیاری از آنها در سطح جهانی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. رویداد‌هایی که روی دادند، تأثیر و پیامد‌های بسیاری را نه‌‎تنها در منطقه بلکه برای تمامی جهان به همراه دارند. در این گزارش سعی شده است تاثیرگذار ترین اتفاقات خاورمیانه بررسی شود.

سقوط بالگرد ریاست جمهوری
روز ۳۰ اردیبهشت امسال سید ابراهیم رئیسی برای افتتاح سد قیز قلعه‌سی به آذربایجان شرقی سفر کرد. در مسیر بازگشت بالگرد حامل او در جنگل‌های ارسباران دچار سانحه شد. سید محمدعلی آل‌هاشم امام‌جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر، همراه او در بالگرد بودند که به شهادت رسیدند. صبح روز ۳۱ اردیبهشت، پس از پیدا کردن محل وقوع سانحه و یافتن لاشه بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی، خبر جان باختن او و همراهانش منتشر شد.

ترور اسماعیل هنیه
روابط عمومی سپاه پاسداران روز ۱۰ مرداد در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: اسماعیل هنیه، رئیس‌دفتر سیاسی حماس و یکی از محافظان وی در اثر اصابت قرار گرفتن محل اقامت آنان در تهران به شهادت رسیدند. ترور هنیه به دلایل مختلف از جمله جایگاه او در منطقه، محل ترور در تهران و نقطه‌ای که این عملیات تروریستی رخ داد، حائز اهمیت است. یک شبکه اسرائیلی به تازگی مدعی انتشار جزئیاتی از عملیات موساد برای به شهادت رساندن او در شمال تهران شده است که آن را تکذیب کرده است.

درگیری ایران و اسرائیل
حمله ایران به اسرائیل، عملیات نظامی ایران علیه اسرائیل در 14 آوریل سال 2024 در واکنش به حمله اسرائیل به کنسول‌گری ایران در دمشق است. این عملیات را نخستین رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل، بزرگ‌ترین حمله پهپادی جهان و بزرگ‌ترین حمله موشکی تاریخ شمرده‌اند. در این حمله بیش از ۳۰۰ پهباد و موشک از سوی ایران به سوی سرزمین‌های اشغالی شلیک شد و تعدادی از موشک‌ها، با عبور از سامانه‌های دفاعی اسرائیل به اهداف نظامی اسرائیل از جمله پایگاه هوایی نوآتیم اصابت کردند.
شامگاه روز سه شنبه، ۱۰ مهر، دومین عملیات موشکی با 230 موشک، علیه اسرائیل در واکنش به اقدامات اسرائیل در لبنان و همچنین شهادت اسماعیل هنیه آغاز شد. نام این عملیات، وعده صادق ۲ اعلام شد.

حمله زمینی به رفح
اسرائیل، اوایل ماه فوریه ۲۰۲۴ طرح آغاز حمله زمینی به رفح را اعلام کرد.
اسرائیل شهر رفح در جنوب نوار غزه را هدف حملات گسترده هوایی، دریایی و زمینی قرار داد و گردان‌های قدس یک بالگرد اشغالگران را با موشک «سام ۱۸» هدف قرار داد. در نتیجه بمباران اسرائیل که نزدیک چادرهای اسکان آوارگان در غرب شهر رفح را هدف قرار داد، تعدادی از فلسطینی‌ها کشته یا مجروح شدند. هواپیماهای جنگی و قایق‌های اسرائیل هم سواحل شهر رفح در جنوب نوار غزه را هدف قرار دادند.

اعتراض‌ در اراضی اشغالی
طی سال ۲۰۲۴ اعتراض‌ علیه کابینه بنیامین نتانیاهو روند افزایشی پیدا کرد. طی ماه فوریه هزاران نفر با حضور در خیابان‌ها خواستار پایان جنگ غزه و آزادی گروگان‌ها شدند. جنگ اسرائیل و حماس باعث اعتراضات، تظاهرات و بیداری در سراسر جهان شده است. این رویدادها بر موضوعات مختلفی از جمله درخواست برای آتش بس، پایان محاصره و اشغال اسرائیل، بازگشت گروگان‌های اسرائیلی، اعتراض به جنایات جنگی و ارائه کمک‌های بشردوستانه به غزه متمرکز بود.

ترور سیدحسن نصرالله
اسرائیل در میانه سال 2024 دور جدیدی از حمله‌ها علیه جنوب بیروت، پایتخت لبنان را آغاز کرد و درپی این حمله سیدحسن نصرالله به شهادت رسید. ترور سید حسن نصرالله واقعه حمله اسرائیل به مقر فرماندهی حزب‌الله در ضاحیه بیروت است که به شهادت سید حسن نصرالله دبیرکل وقت حزب‌الله لبنان و چند تن از همراهان او انجامید. اسرائیل با استفاده از ۸۰ تا ۸۵ بمب سنگرشکن یک یا دوتنی ساخت آمریکا، مقر حزب‌الله را بمباران کرد.

آتش ‎بس لبنان و اسرائیل
اسرائیل و لبنان بعد از یک سال جنگ، سرانجام آتش بس را پذیرفتند و اعلام کردند برای اجرای کامل قطع‌نامه ۱۷۰۱ شورای امنیت متعهد به آن هستند و اذعان دارند که این قطع‌نامه، اجرای کامل قطع‌نامه‌های پیشین شورای امنیت از جمله خلع سلاح تمام گروه‌های مسلح در لبنان را نیز خواستار شده است.

شهادت یحیی سنوار
خلیل الحیه، از سران جنبش مقاومت فلسطینی حماس، خبر شهادت یحیی سنوار، رئیس دفتر سیاسی سابق این جنبش را در جریان نبرد با سربازان اسرائیلی در غزه را تأیید کرد. ماجرای ترور سنوار این گونه بود که نیروهای ارتش اسرائیل 5 نیروی حماس را در رفح مشاهده کردند. سپس به تانک‌های آنها دستور داده شد که به روی این جنگنده‌ها آتش گشودند. همه سربازان جان باختند به جز یک نفر که یحیی سنوار بود. پس از این، ارتش اسرائیل یک هواپیمای بدون سرنشین FPV را به سمت سینوار پرتاب کرد که او ایستاد، چند سنگ جمع کرد و سعی کرد به پهپاد ضربه بزند. سپس سرانجام پس از 15 دقیقه، یک تک تیرانداز ارتش اسرائیل یحیی سینوار را در حالی که درگیر با پهپاد بود، به سرش شلیک کرد.

سقوط حکومت سوریه
سقوط حکومت حافظ و بشار اسد پس از 54 سال، یکی از غافلگیرکننده‌ترین رویدادهای خاورمیانه، تاریخ را تکان داد و دنیای سیاست را وارد فصلی تازه کرد. حکومتی که سال‌ها با حمایت‌های خارجی، بهره‌گیری از پیچیدگی‌های منطقه‌ای، و اتکا به نیروهای متحد در داخل و خارج، دوام آورده بود، حالا جای خود را به ساختاری جدید داده است. آیا این سقوط ناگهانی بود؟ یا اینکه باید آن را نتیجه زنجیره‌ای از رویدادهایی دانست که با یک جرقه آغاز شد؟ نظریه “اثر پروانه‌ای” که نخستین بار توسط ادوارد لورنز، ریاضی‌دان آمریکایی، مطرح شد، معتقد است که تغییرات کوچک می‌توانند پیامدهای بزرگی به همراه داشته باشند. مانند پروانه‌ای که در یک سوی جهان بال می‌زند و در سوی دیگر، طوفانی عظیم ایجاد می‌شود.

حاکم شدن تروریست‌ها بر سوریه
گروه تحریرالشام و سرکرده آن سال‌ها پس از تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بزرگی مثل مرحله کرونا، جنگ اوکراین، طوفان الاقصی و غیره، به صحنه حوادث منطقه‌ای بازگشت و کنترل دمشق را در دست گرفت و به حکومت ۲۵ ساله بشار اسد پایان داد.
گروه هیئت تحریر الشام و شاخه سیاسی آن به نام دولت نجات در ادلب در این دوره مهارت سیاسی را در تعامل با دشمنان و دوستان براساس اصل «خنثی کردن دشمنان» و «تفاهم با دوستان» به دست آورد.
تحریرالشام طی مرحله گذشته بعد از جدا شدن از داعش و بیعت با گروه جهانی القاعده و بعد از آن پایان دادن به ارتباط با این گروه و تبدیل به جبهه فتح شام و بعد از آن «هیئت تحریرالشام» به عنوان یک قدرت محلی نظامی اداری و سیاسی از موانع عبور کرد و توانست قدرت و کنترل خود را حفظ کند. تأسیس «دولت نجات» و بعد از آن کنترل بر اقتصاد ادلب و شرایط بین‌المللی از جمله بحران کرونا و جنگ اوکراین که به کاهش توجه جامعه بین‌المللی به سوریه منجر شد، به این گروه کمک کرد.

انتخابات آمریکا
انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده آمریکا، شصتمین انتخابات ریاست‌جمهوری چهارساله بود که در روز سه‌شنبه، ۵ نوامبر ۲۰۲۴ برگزار شد. دونالد ترامپ، متصدی پیش از بایدن و عضو حزب جمهوری‌خواه، به‌دنبال شکست از بایدن در ۲۰۲۰، برای دور دوم و غیرمتوالی، در انتخاب مجدد شرکت کرد. او توانست با غلبه بر کامالا هریس رئیس‌جمهور جدید آمریکا شود و خود را به مقام ریاست جمهوری آمریکا برساند.

نوبل صلح برای حامیان قربانیان سلاح‌های هسته‌ای
کنفدراسیون سازمان‌های ژاپن برای آسیب‌دیده‌های بمب‌های اتمی و هیدروژنی نیهون هیندانکیوکه با نام هیباکوشا هم شناخته می‌شود، برنده نوبل صلح 2024 شد. این سازمان در سال ۱۹۵۶ و به ‌همت جمعی از فعالان ژاپنی برای حمایت از قربانیان بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی و فشار بر دولت ژاپن بوجود آمده و برای کنار گذاشته شدن جنگ افزارهای هسته‌ای تلاش می‌کند. مراسم اهدای این جایزه روز دهم دسامبر همزمان با روز جهانی حقوق بشر در اسلو، پایتخت نروژ انجام شد.