کد خبر : 612455 تاریخ : ۱۴۰۳/۲/۱۰ - 10:10
به مناسبت روز ملی خلیج فارس هشدار برای نجات سندی از آزادی خلیج فارس عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در آستانه روز خلیج فارس با یادی از فاتحان خلیج فارس در دوره استعمار پرتغال، از وزارت امور خارجه درخواست کرد کتیبه‌های شناسایی‌شده در کشور تانزانیا را که از معدود اسناد پیروزی و نجات خلیج فارس است، از نابودی نجات دهد.

مرتضی رضوان‌فر ـ عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و کتیبه‌پژوه ـ روز ملی خلیج فارس (دهم اردیبهشت‌ماه) را بهانه مناسبی برای تجلیل از «فرماندهان گرجی‌تبار ایران» دانست و ماجرای آنها را اینگونه شرح داد: «امپراتوری‌ها به دلیل آنکه از چندین کشور ایجاد شده‌اند طبیعی است که بافت چندقومی داشته باشند. امپراتوری صفوی نیز به دلیل تسلط بر چندین کشور همسایه، مدیرانی از این کشورها حتی در سطح فرمانده ارتش و استاندار داشت، که نقش مهمی در توسعه و امنیت ایران داشتند.
گرجی­‌ها یکی از اقوامی هستند که نقش بزرگی در توسعه و امنیت ایران داشته‌اند و شاید معروفترین آنها «الله­‌وردی خان اوندیلادزه» است که در زمان استانداری فارس، پل الله­‌وردی خان یا سی‌وسه پل اصفهان و مدرسه خان شیراز را بنا کرد و با دعوت از ملاصدرا و حمایت از او مهم‌ترین گام را در دفاع از علوم عقلی برداشت. او که این امور توسعه­‌ای را با هزینه شخصی انجام می‌داد، رواق و گنبد الله­‌وردی خان را نیز در جوار امام رضا (ع) به‌عنوان آرامگاه خود ساخت و بعدها در همانجا مدفون شد.
الله‌وردی خان در زمان شاه عباس اول، سپه‌سالار یا همان فرمانده کل نیروهای مسلح ایران بود و در جنگ‌های شاه عباس از جمله جنگ با عثمانی‌ها و ازبک‌ها حضور داشت. همچنین در مقابله با پرتغالی‌ها و فتح بحرین نقش مهمی ایفا کرد. امام­قلی خان پسر الله­‌وردی خان، پس از پدرش به استانداری ﻓﺎرس، ﻻر، کوه‌گیلویه و ﺑﺤﺮﯾﻦ رسید. او فاتح خلیج فارس شد و توانست پس از ۱۱۷ سال حضور استعماری پرتغال، در جنگی سنگین آنها را به‌عنوان بزرگترین قدرت جهان، شکست داده و از خلیج فارس اخراج کند. دهم اردیبهشت، روز اخراج پرتغالی‌ها توسط امام­قلی خان از خلیج فارس، به‌عنوان روز ملی خلیج فارس در تقویم ایران جای گرفته است.» رضوان‌فر به عنوان کتیبه‌پژوه اشاره کرد که از این روز بزرگ، یادگارهایی از امام­قلی خان در عمان و تانزانیا باقی مانده است که از آن جمله کتیبه‌ای است حکاکی‌شده بر چند توپ غنیمتی از فتح جزیره هرمز و در ادامه اظهار کرد: دو سال پیش، از وزارت خارجه درخواست کردیم تا این کتیبه­‌ها را که از معدود اسناد پیروزی و نجات خلیج فارس است از نابودی نجات دهند، عزیزان قول دادند و با سفیر ایران نیز مکاتبه کردند، اما ظاهرا کاری صورت نگرفت و امید است از سه کتیبه تانزانیا که تنها یکی از آنها سالم است بتوانیم آن را نجات دهیم. به گزارش ایسنا، متن کتیبه بر توپ غنیمتی از قوای پرتغال به سعی رضوان‌فر به این شرح خوانده شده است: «یا الله، در زﻣﺎن ﺳﻠﻄﻨﺖ روزاﻓﺰون ﭘﺎدﺷﺎه زﻣﯿﻦ و زﻣﺎن ﺷﺎهﻋﺒﺎس ﺻﻔﻮی (ذکر تاریخ) اﺑﻦ اﷲوردی ﺧﺎن ﻏﻼم ﺑﺎ اﺧﻼص ﺷﺎه دﯾﻦﭘﻨﺎه اﻣﺎمﻗﻠﯽ ﺧﺎن ﺑﯿﮕﻠﺮﺑﯿﮕﯽ (استاندار) ﻓﺎرس و ﻻر و ﮐﻮهﮔﯿﻠﻮﯾﻪ و ﺑﺤﺮﯾﻦ ﻗﻠﻌﻪ ﻫﺮﻣﻮز را ﻣﻔﺘﻮح ﺳﺎﺧﺘﻪ اﯾﻦ ﺗﻮپ را ﺑﺪﺳﺖ آورد. یا محمد یا علی.»