مسخره‌بازی! انتخاباتِ کنترل‌شده پارلمانی و محلی در بلاروس در حالی آغاز شد که اپوزیسیون سیاسی این کشور فراخوان عدم مشارکت و تحریم انتخابات را صادر کرده و این انتخابات را «یک مسخره‌بازی بی‌معنی» قلمداد کردند. اپوزسیون بلاروس معتقد است انتخابات پارلمانی می‌خواهد باز هم حاکمیت رهبر اقتدارگرای این کشور را تثبیت کند.
رقابت بین حامیان لوکاشنکو اکثر نامزدها در انتخابات پارلمانی بلاروس متعلق به چهار حزب رسمی: بلایا روس، حزب کمونیست، حزب لیبرال دموکرات و حزب کار و عدالت هستند که همگی از سیاست‌های لوکاشنکو حمایت می‌کنند. حدود دوازده حزب دیگر در سال گذشته میلادی از ثبت نام در این انتخابات خودداری کردند.
فرمان تحریم انتخابات پارلمانی سیخانوفس‌کایا، رهبر مخالفان بلاروس که پس از به چالش کشیدن لوکاشنکو در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ هم اکنون در لیتوانی در تبعید به سر می‌برد، از رای‌دهندگان خواسته بود تا این انتخابات را تحریم کنند. خانم کایا در بیانیه‌ای ویدیویی گفت: «هیچ کس در این انتخابات نیست که برنامه‌ای برای تغییرات واقعی داشته باشد، چرا که این رژیم فقط به عروسک‌های خیمه شب‌بازی اجازه نامزد شدن داده است. ما شما را به تحریم این مسخره‌بازی بی‌معنا و نادیده گرفتن این انتخابات دعوت می‌کنیم.»
حکومت با مشت آهنین الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری بلاروس که نزدیک به سه دهه است با مشت آهنین خود بر این کشور حکومت می‌کند اعلام کرد که سال آینده مجدداً نامزد انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد. وی غرب را به استفاده از اهرم فشار رأی برای تضعیف دولت متبوعش و «بی ثبات کردن» جامعه ۹.۵ میلیون نفری متهم کرد. انتخابات پارلمانی که روز یکشنبه آغاز شد، اولین انتخابات در بلاروس از زمان رأی‌گیری جنجالی سال ۲۰۲۰ است که به موجب آن لوکاشنکو برای ششمین بار به ریاست جمهوری بلاروس دست یافت و موج بی‌سابقه‌ای از تظاهرات گسترده را به راه انداخت. این اعتراضات ماه‌ها کشور بلاروس را فرا گرفت و صدها هزار نفر را به خیابان‌ها آورد. بیش از ۳۵ هزار نفر دستگیر شدند. هزاران نفر در بازداشت پلیس مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و صدها رسانه مستقل و سازمان غیردولتی تعطیل و غیرقانونی اعلام شدند. لوکاشنکو برای حفظ بقای سیاسی خود و گذر از این اعتراضات دست به دامن یارانه‌ها و حمایت سیاسی متحد اصلی خود یعنی روسیه شد. او در فوریه ۲۰۲۲ به مسکو اجازه داد تا از خاک بلاروس برای اعزام نیرو به اوکراین استفاده کند.
انتخابات در میانه سرکوب این انتخابات در میان سرکوب بی‌امان مخالفان برگزار می‌شود. بیش از ۱۴۰۰ زندانی سیاسی، از جمله رهبران احزاب اپوزیسیون و مدافعان مشهور حقوق بشری همچون آلس بیالیاتسکی که در سال ۲۰۲۲ برنده جایزه صلح نوبل شد، در پشت میله‌های زندان هستند. اپوزیسیون معتقدند که رأی‌گیری زودهنگامی که آغاز شد، زمینه مناسبی را برای دستکاری آرا فراهم می‌کند چرا که صندوق‌های رأی از آن روز تا تاکنون (به مدت پنج روز) بدون محافظت و نظارت بودند.
میزان مشارکت به گفته کمیسیون مرکزی انتخابات بلاروس، میزان مشارکت تا ساعت ۹ صبح روز یکشنبه، یعنی یک ساعت پس از افتتاح رسمی صندوق‌های رأی، به بیش از ۴۳ درصد رسید. «مرکز حقوق بشر ویاسنا» گزارش داده است که دانش‌آموزان، سربازان، معلمان و سایر کارمندان دولت مجبور به شرکت در رأی‌گیری زودهنگام شدند.
تشکیل مجمع مردمی پس از این رأی‌گیری، بلاروس قرار است «مجمع مردمی تمام-بلاروسی» با ۱۲۰۰ کرسی شامل مقامات ارشد، قانونگذاران محلی، اعضای اتحادیه‌ها، فعالان طرفدار دولت و دیگران را تشکیل دهد. این مجمع دارای اختیارات گسترده‌ای از جمله اختیار بررسی اصلاحات قانون اساسی و انتصاب مقامات انتخاباتی و قضات خواهد بود. به گزارش رسانه‌های دولتی، رهبر اقتدارگرای بلاروس درحالی‌که رأی خود را در پایتخت بلاروس به صندوق رأی انداخته بود، در جمع خبرنگاران گفت «به (اپوزیسیون) بگویید که نامزد خواهم شد. هر چه شرایط سخت‌تر باشد، آن‌ها جامعه ما را فعال‌تر خواهند کرد... هرچه فشار بیشتری بر شما، من و جامعه وارد کنند، زودتر در این انتخابات شرکت خواهم کرد.»
عکس‌برداری و نظارت بین‌المللی ممنوع
در این انتخابات، برای اولین بار پرده‌ها از کنار صندوق‌های رأی‌گیری برداشته شد و عکس گرفتن از برگه‌های رأی نیز ممنوع اعلام شد. در جریان انتخابات ۲۰۲۰، فعالان سیاسی به رأی‌دهندگان توصیه کرده بودند تا از برگه‌های رأی خود عکس بگیرند تا از دستکاری مقامات در رأی به نفع لوکاشنکو جلوگیری کنند. تلویزیون دولتی بلاروس تصاویری از مانورهای وزارت کشور پخش کرد که در آن پلیس یک مجرم فرضی را در حال عکاسی از برگه رأی خود و افراد دیگری که خارج از یک حوزه رأی‌گیری صف مصنوعی ایجاد کرده بودند را بازداشت کرد. بلاروس همچنین برای اولین بار از دعوت ناظران سازمان امنیت و همکاری اروپا برای نظارت بر انتخابات خودداری کرد. بلاروس یکی از اعضای این سازمان فرا آتلانتیکی است و ناظران آن تنها ناظران بین‌المللی در انتخابات بلاروس در ده‌ها سال گذشته بوده‌اند. هیچ یک از انتخابات در بلاروس از سال ۱۹۹۵ تا کنون از سوی سازمان امنیت و همکاری اروپا به عنوان یک انتخابات آزاد و عادلانه به رسمیت شناخته نشده است. آرتیوم شرایبمن، کارشناس غیرمقیم در «اندیشکده کارنگی» گفت: «این انتخابات به دولت فرصتی می‌دهد تا پس از اعتراضات گسترده و شوک جدی انتخابات ریاست جمهوری گذشته، یک آزمایش سیستمی انجام دهد. برای مقامات مهم است که هر خاطره اعتراضات را پاک کنند.»