در شرایطی که گاز طبیعی مورد نیاز تامین نشود، نیروگاه ها به سراغ مصرف گازوییل می روند که به عنوان سوخت دوم و به شکل سوخت مایع جایگزین گاز مصرفی می شود. اما سوخت دوم نه تنها به نیروگاه ها بلکه به همه صنایع و همچنین بخش حمل و نقل تعلق می‌گیرد و به دلیل کمبود سوخت دوم، نیروگاه ها و صنایع بعد از مدت کوتاهی مجبور به مصرف مازوت هستند. زیرا مازوت تنها جایگزین گازوئیل خواهد بود.
وقتی نیروگاهی مازوت می سوزاند یعنی نه سوخت گاز و نه سوخت گازوئیل به این مجموعه نرسیده است. از سویی تولید نیروگاه برق است و استمرار داشتن این تولید ضروری است.
مازوت گوگرد بالایی دارد و طی فرایند احتراق علاوه بر اکسید های گوگرد، سولفات ها، نیترات ها؛ ذرات معلق و دیگر گازهای سمی را منتشر می کند. درصد بالای گوگرد موجود در مازوت باعث می شود این فرآورده نقش به سزایی در آلایندگی هوا داشته باشد.
میزان گوگرد در مازوت تولیدی ایران بالای سه درصد است که با استاندارد جهانی فاصله دارد. گوگرد زدایی از این فرآورده باید از مبدا یعنی پالایشگاه صورت بگیرد ولی تاکنون و با وجود اعتراضاتی که محیط زیست به میزان آلایندگی بالای مازوت داشته، انجام نشده است.
مازوت ایران پیش از این صادر می شد و در صنعت کشتیرانی بین المللی به مصرف می رسید، اما تدوین قوانین جدید زیست محیطی و همچنین فاصله مازوت تولیدی ایران با استاندارد جهانی صادرات مازوت را متوقف کرد و این سوخت به صنایع داخلی اختصاص داده شد. از سویی می توان تحریم ها را دلیل افزایش تولید مازوت و ناتوانی در صادرات معرفی کرد زیرا مازوت به عنوان یک فرآورده نفتی در بازار جهانی شناخته می شود.
آلودگی هوا، چهارمین عامل مرگ و میر زودرس در جهان است. مازوت سوزی در صنایع رابطه مستقیمی با سلامت مردم و حقوق عمومی دارد. اصل 50 قانون اساسی به صراحت اعلام کرده است: "در جمهوری اسلامی، فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است." از این رو مسئولین محیط زیست، وزارت نیرو و وزارت نفت باید برای حل این معضل چاره اندیشی کنند. جامعه نباید در برابر انتخاب بد و بدتر یعنی خاموشی یا آلودگی هوا قرار بگیرد.
در مبارزه با آلودگی هوا یکی از مسائل مهم توقف مازوت سوزی در صنایع است که تاثیر آن را در کیفیت هوا مشاهده کرده ایم. واقعیتی به نام مازوت سوزی داریم و نباید آن را انکار کرد.
از سویی برای بهبود هر سیستم احتراقی، باید فرایندی تعریف کرد. کشور در این حوزه دانش آموختگان بسیاری دارد. فیلتراسیون مبحثی مهم در حوزه محیط زیست و صنعت است.
واقعیت این است که ما نمی خواهیم، اگر بخواهیم می توانیم. راه حل ها وجود دارند. کشورهای دنیا با استفاده از همین راه حل ها به فکر سلامتی شهروندانشان هستند. می شود پروژه کارشناسی تعریف کرد، باید شرکت های دانش بنیان را به این سمت هدایت کرد، هزاران راه علمی نرفته در حوزه محیط زیست وجود دارد که مسئولین از آن ها روی برگردانده اند.
سال ها است که کشورهای جهان به سمت توسعه منابع جدید انرژی حرکت کرده اند. انرژی های تجدید پذیر، روز به روز سهم بیشتری را در تامین انرژی جهان بر عهده می گیرند. در شرایطی که جهان به ضرورت سالم نگه داشتن محیط زیست و کاهش آلودگی هوا می اندیشد، شایسته نیست که ایران با آن پیشینه تمدنی امروز در جایگاه ششمین کشور تولید کننده کربن قرار بگیرد.
جهان مشکل تامین برق و برق رسانی به مناطق دور افتاده را با بهره گرفتن از انرژی های سبز از جمله انرژی باد، و انرژی خورشیدی به حداقل رسانده است. اگر چه مازوت سوزی در نیروگاه ها با آلوده کردن هوای شهر ها مطرح شده است اما جا دارد با ایجاد تغییراتی اساسی و شیفت مصرف انرژی از انرژی های فسیلی به انرژی سبز هم به افزایش تقاضای مصرف برق را پاسخ دهیم و هم سهم کشور از تغییرات آب و هوایی بر اثر انباشت گازهای گلخانه ای در جو را کاهش دهیم.