پیش بینی شما از آینده جنگ میان فلسطین و اسرائیل چیست؟ آیا اسرائیل می تواند ایده تخلیه غزه از فلسطینیان ساکن را به اجرا در بیاورد یا خیر؟ وقوع جنگ زمینی گسترش چقدر محتمل است؟ اگر کوشش هایی که امروز در سطوح منطقه ای و بین المللی صورت می گیرد منجر به برقراری آتش بس شود و این صلح بتواند از وقوع مسائل مشابه در آینده جلوگیری کند. می توان پیش بینی مثبتی داشت. در مرحله بعد باید سازمان ملل و کشور های جهان از تشکیل دولت مستقل فلسطینی با همان حقوقی که آمریکا برای اسرائیل قائل است، حمایت کنند. در این صورت صلح و امنیت در خاورمیانه برقرار می شود. با استمرار شرایط فعلی که یک طرف هر چیزی دارد و طرف دیگر محروم و آواره است، همواره زمینه تنش وجود دارد. بحران در خاورمیانه به ویژه در موضوع فلسطین و اسرائیل، بحرانی ادامه دار است و دهه ها است که هر لحظه این احتمال می رود که آتش تنش و درگیری میان این دو گروه شعله ور شود. هیچ کسی نمی تواند بگوید چه زمانی بین فلسطینیان و اسرائیلی ها درگیری شکل می گیرد زیرا همواره احتمال درگیری وجود دارد. تا تکلیف این سرزمین مشخص نشود و فلسطینیان به حقوق خود نرسند زمینه تنش وجود دارد. حتی اگر جنگ متوقف شود باز هم در آینده احتمال وقوع مجدد اش مطرح است. تا امروز صلحی در این منطقه شکل نگرفته و آنچه وجود دارد آتش بسی موقتی بر اساس توافقی نانوشته است. هیچ مرحله ای از حل و فصل اختلافات بین طرفین درگیر طی نشده، از این رو فلسطین و اسرائیل هر لحظه آبستن حوادث غیر مترقبه هستند.
آیا خواسته رهبران منطقه در راستای وقوع چنین صلحی قرار دارد یا نه؟ عقیده اعراب منطقه این است که باید براساس قطعنامه 242 در مرز های 1967 کشور فلسطین به پایتختی قدس شریف تشکیل شود و این کشور توسط سازمان ملل و جامعه جهانی به رسمیت شناخته شود. ولی تا کنون اسرائیل حاضر نشده چنین حقی را برای فلسطینیان قائل شود. در مقاطعی آمریکایی ها از دو دولت صحبت کرده و می کنند، ولی تا کنون چنین اصلی به اجرا نزدیک نشده است. اسرائیل همواره طرح هایی را که در راستای ایجاد دو دولت بوده به شکست کشانده اند و آمریکایی ها اگر چه در زبان از حق تشکیل دو دولت در کنار هم صحبت می کنند اما در عمل قائل به حقوق برابر نیستند. در حالیکه شرط صلح پایدار بین فلسطین و اسرائیل پذیرش حقوق برابر بین دو ملت است. اعراب منطقه همواره از ایده تشکیل دولت مستقل فلسطینی حمایت کرده اند اما فاصله بین حرف و عمل بسیار است. به ویژه که باید دید اعراب چقدر حاضرند برای این هدف مایه بگذارند و در مسیر پشتیبانی از ایده دولت مستقل فلسطینی چقدر توان هزینه دادن دارند؟!
در روز های اول این تنش احتمال ورود ایران به درگیری ها هراسی در جامعه پدید آورد. به نظر شما امروز نسبت ایران با این تنش چگونه است؟ به عقیده من سیاست کلان کشور ورود به جنگ نیست، اما در وضعیت تنش نمی توان پیش بینی دقیقی از آینده داشت. شاید اسرائیل بخواهد برای منحرف کردن نگاه رسانه ها از فاجعه انسانی در غزه، بخواهد صورت مساله را عوض کند. وارد کردن طرف های ثالث در جنگ می تواند با تبدیل منطقه به میدان جنگی بزرگتر، اخبار جنگ را گسترش دهد و وقایع غزه را از پرداخت مستقیم رسانه ای دور کند. به این ترتیب مساله فلسطین تحت الشعاع جنگی بزرگتر قرار می گیرد و این خواسته اسرائیل است.
یکی از احتمالاتی که در روزهای اول درگیری حماس و اسرائیل مطرح شد، رد پای روسیه در این جنگ بود. به عقیده شما بازی روس ها در خاورمیانه و در میدان جنگ فلسطینیان و اسرائیل چگونه است؟ صحبت درباره نقش روس ها در این وقایع به اطلاعات دقیق نیاز دارد از این رو نمی توان بر اساس حدس و گمان در این مورد صحبت کرد اما می توان گفت یکی از برندگان جنگ فلسطین و اسرائیل، روسیه است. زیرا ایجاد یک بحران بزرگتر نگاه جهان را از اوکراین به خاورمیانه منحرف کرد. امروز درگیری ها در غزه جنگ روسیه و اوکراین را به حاشیه برده و در این فضا روس ها می توانند در جنگ موفق تر عمل کنند و یا در صلح امتیازات بیشتری بگیرند. ظاهرا موضع روس ها در جنگ حماس و اسرائیل، موضعی نسبتا خوب است، زیرا درخواست آتش بس کرده اند. روس ها خواستار میانجی گری بین حماس و اسرائیل بودند، ولی آمریکاییها قطعنامه را وتو کردند. نمی توان سودی که روسیه و شخص پوتین از جنگ غزه برده و می برد را نادیده گرفت. روس ها در مدتی که جهان به خاورمیانه چشم دوخته بود موقعیت خود در جبهه اوکراین را بهبود بخشیدند.