گفتگوی پیش رو توسط محمد حسین واحدی از میلاد مصطفوی پژوهشگر و دکترای روابط بین المللی در ارتباط با وقایع قره باغ گرفته شده که در ادامه می خوانید.
دولت باکو حملاتی را علیه جمهوری خود خوانده آرتساخ و مواضع ارمنستان شروع کرده و حتی دولت ارمنستان را یک رژیم بیقانون نامیده ارزیابی شما چیست آیا شاهد تحولی جدید در منطقه قفقاز هستیم؟ بعد از جنگ دوم بین ارمنستان و آذربایجان در سال ۲۰۲۰، پیروزی آذربایجان درباز پی گیری مناطقی در قرهباغ، راه ارتباطی جمهوری آرتساخ به ارمنستان قطع شد و «کریدور لاچین» فقط راه ارتباطی این دو منطقه است، البته این جمهوری خودمختار ارمنی را در کشورهای دنیا به رسمیت نمیشناسند. البته آذربایجان این منطقه را جز خاک خودش میداند، قرهباغ کوهستانی اسم آذری این منطقه است به این شهر «استپانکرت» مرکز جمهوری «آرتساخ» در «خان کندی» گفته میشود، جالب اینکه مطبوعات و رسانهها در ایران هم اکثراً اسم این شهر «خانکندی» استفاده میکنند. در صورتی اسم این شهر در حال حاضر استپانکرت است و سالهاست که ارمنینشین بوده و شاید بتوان گفت قرنهاست که سکنه ارمنی در آن ساکن هستند و استفاده از اسم آذری خان کندی یعنی طرفداری از یک جبهه (کندی در زبان ترکی به معنای روستا است و خان همان معنی خان فارسی است)
آیا نیرویهای ارمنی توان مقابله با نیروهای جمهوری باکو رادارند؟
بهتنهایی نه ولی به نظر من جنگ بزرگی در آینده نزدیک رخ نمی دهد چون فرانسه و آمریکا بهعنوان طرفدار حقوق اقلیتها مانع از وقوع جنگ همهجانبه با فشار به باکو خواهند شد ولی آذربایجان با خریدهای اخیر نظامی حکایت تیغ در دست زنگی مست است و بههرحال میخواهد یا از طریق قرهباغ کوهستانی یا از طریق دالان زنگزور به ارمنستان ضرب شست دیگری نشان دهد.
به نظر میرسد روسیه میل و رغبتی برای کمک به ارمنستان ندارد و به فکر امنیت صلحبانانش در قرهباغ است. اخبار منتشرشده این است که آندری کارتاپولوف، رئیس کمیته دفاع دوما گفته که تا زمانی که خود صلحبانان روسی تهدید نشوند، حق استفاده از سلاح در قرهباغ را ندارند. دلیل این عدمحمایتشان از ارمنستان چیست به نظر شما؟ البته رویگردانی ارمنستان از روسیه دلیل دارد بهرغم کمک همهجانبه ترکیه به آذربایجان در جنگ با ارمنستان، روسیه بهعنوان متحد ارمنستان کمکی به ارمنستان نکرد. اول اینکه روسیه درگیر جنگ دیگری در اوکراین است و تمایل به باز کردن جبهه جدیدی ندارد دوم اینکه طبق معاهده امنیتی بین روسیه و ارمنستان روسیه تنها هنگامی درگیر دفاع از ارمنستان و دخالت در جنگ خواهد شد که به خاک اصلی ارمنستان حمله شود که «استپانکرت» خاک اصلی ارمنستان نیست. سوم اینکه روسیه رابطه خوبی با نیکول پاشنیان نخستوزیر ارمنستان ندارد و او را غربگرا میداند. البته این تفکر هم بیدلیل نیست زیرا رزمایش اخیر ارمنستان و آمریکا تأیید این مدعا است،
آیا جمهوری آذربایجان نگاهی به تجزیه مناطق ترکزبان ایران دارد یا خیر؟ آرزوی آذربایجان است که هرگز به آن دست پیدا نخواهد کرد. آذربایجان با خریدهای نظامی و تبلیغات پانترکی خود ازلحاظ ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک توان مقابله با ایران حتی به مدت یک هفته هم نخواهد داشت و تمام تلاش و آرزوی آذربایجان و ترکیه باز شدن دالان زنگزور و پیوستن سرزمینهای ترکزبان به یکدیگر است. اتفاقات اخیر هم در راستای آن است و ایران حتی کوچکترین تغییر در مرزها را به رسمیت نمیشناسد و نخواهد شناخت و با آن مقابله خواهد کرد