ستاره صبح آنلاین، فائزه صدر: خاورمیانه یکی از پرتنش ترین و در عین ‌حال مهم ‌ترین مناطق جهان است. بی شک تشکیل اسرائیل در سال 1948 در این منطقه، یکی از عوامل تنش‌ زا در جغرافیای غرب آسیا به شمار می رود. اسرائیل از سال 2015 سعی دارد روابط خود با اعراب منطقه را عادی سازی کند. آمریکا به عنوان متحد اسرائیل همواره تلاش کرده تنش میان اسرائیل و دولت های منطقه را به همکاری تبدیل کند. در این معادله جایگاه عربستان به عنوان لیدر کشور های عربید مشخص است. در هفته های اخیر زمزمه هایی از مذاکرات عربستان و آمریکا درباره خواسته های ریاض در ازای عادی ‌سازی روابط با اسرائیل به گوش می رسد. انتخابات 2024 آمریکا، اهمیت این مذاکرات و نتیجه آن برای آمریکا و منطقه را مورد توجه قرار داده است. ستاره صبح در این رابطه گفت و گویی با زهیر اصفهانی، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی انجام داده که در ادامه می خوانید:

  زمزمه هایی عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل به گوش می رسد. نقش آمریکا در این گفت و گو ها چیست؟ و به نتیجه رسیدن این مذاکرات چه تبعاتی برای ایران خواهد داشت؟
سیاست خارجی عربستان نسبت به گذشته، از هوشمندی و انسجام برخوردار شده است.
مسیر سیاست خارجی این کشور از اطاعت محض غرب خارج شده و با عقلانیت بیشتری پیش می رود. عربستان در حال تبدیل شدن به یک الگو برای کشور های عربی و اسلامی منطقه قرار دارد.
مدتی است که شاهد تصمیمات هوشمندانه از سیاست خارجی سعودی ها هستیم. خروج از حالت تک قطبی و گسترش روابط با چین و روسیه، تنش زدایی و توافق با ایران را می توان نشانه ای از عقلانیت و توجه به منافع ملی در سیاست خارجی عربستان دانست.
عربستان سعودی اخیرا میزبان مذاکرات صلح اوکراین بود و توانست به خوبی نقش یک میانجی را ایفا کند.
رویکرد های سیاست خارجی عربستان نسبت به کشور های منطقه و یا افتتاح سفارت عربستان در تشکیلات خودگردان فلسطین بسیار حائز اهمیت است.
عربستان با برنامه ریزی ضمن حفظ درستی شرکای سیاسی و اقتصادی خود در منطقه با کشور های بیشتری در مقیاس بین الملل ارتباط برقرار می کند.
به نظر می رسید پیمان ابراهیم که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ مطرح و تبلیغ شد با آمدن دموکرات ها به کاخ سفید به پروژه ای شکست خورده تبدیل شود زیرا دموکرات ها با دولت تندروی نتانیاهو اختلاف دارند.
امروز شاهد گفت و گو هایی بین سعودی ها و دموکرات ها در رابطه با عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل هستیم که در راستای به جریان افتادن مجدد این پروژه قابل بررسی هستند.
عربستان عادی سازی روابط اش با اسرائیل را منوط به گرفتن تضامینی کرده و خواستار دستیابی به فناوری هسته ای است.
عربستان می خواهد در قبال به رسمیت شناختن اسرائیل از غرب و آمریکا امتیاز بگیرد. مجوز دستیابی به انرژی هسته ای یکی از این امتیازات است.

  به شروط عربستان اشاره کردید آیا نیاز آمریکا به عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل آن چنان بالا است که بتواند کشور هسته ای دیگری را در خاورمیانه بپذیرد؟
من نسبت به پذیرش این شرط سعودی ها توسط آمریکا بدبین هستم و فکر نمی کنم آمریکا چنین امتیازی را به عربستان اعطا کند.
عربستان حداکثر امتیازات را می خواهد و قصد دارد از فرصت پیش آمده استفاده کند و خود را به عنوان قدرت تاثیر گذاری در منطقه تثبیت کند.
گمان نمی کنم آمریکا و به ویژه اسرائیل تا این درجه به بالندگی و قدرتمند شدن عربستان راضی باشند.
تل آویو از توسعه برنامه هسته ای در عربستان حمایت نخواهد کرد چون قدرتمند شدن عربستان ر به نفع اسرائیل نمی بیند.

  با توجه به وضعیت داخلی اسرائیل و حضور نتانیاهو در قدرت، آیا آمریکا با رهبری دموکرات ها حاضر است برای دولت تندروی اسرائیل، هزینه بدهد؟
دولت حاکم در کاخ سفید روابط مثبتی با دولت اسرائیل و شخص نتانیاهو ندارد. حمایت آمریکا از موجودیت اسرائیل یک تعهد تاریخی است.
با توجه به بحران های اجتماعی در اسرائیل که در پنج سال گذشته منجر به سرنگونی پنج دولت شد، همچنین به دلیل اعتراضات گسترده اخیر و کودتای قضایی دولت نتانیاهو؛ گمان نمی رود آمریکا تلاشی غیر متعارف برای اسرائیل انجام بدهد.
وضعیت سیاسی و ژئوپولتیکی اسرائیل دچار خدشه شده و صدای اعتراض شهروندان یهودی بالا است. رویه‌ های تهاجمی اسرائیل علیه ملت فلسطین، به دغدغه جامعه جهانی تبدیل شده است، در چنین شرایطی آمریکا برای اسرائیل هزینه نخواهد داد.