وضعیت بحرانی صنعت برق به دلیل ناترازی مصرف و تولید بر کسی پوشیده نیست. برق مهمترین زیر ساخت توسعه و رشد هر کشور است، چند سال است که برای رفاه خانوار، برق کارخانههای بزرگ تولیدی و شهرکهای صنعتی قطع میشود. متاسفانه به دلیل عدم تناسب تولید و مصرف، این ناترازی هر ساله بیشتر از سال قبل میشود.
بررسی وضعیت حاملهای انرژی شامل گاز، گازوئیل و بنزین، گزارش خبرگزاری فارس که فروردین ۱۴۰۱ منتشر شده واقعیتهای پیداو پنهان را آشکار میکند.
" تراز گازوئیل در سال 1402 به نقطه سربهسر میرسد
بررسی روند تولید و مصرف گازوئیل نشان میدهد که ایران در سال 1402 به نقطه سربهسر میرسد و پس از آن مصرف گازوئیل کشور از تولید پیشی خواهد گرفت که در آن صورت باید گازوئیل وارد کنیم.
طبق آمار از سال 98 تقاضای گاز از تولید پیشی گرفته و ترازِ گاز کشور منفی شده است، در زمستان سال 1400 مصرف گاز خانگی به رکورد 692 میلیون مترمکعب در روز رسید که این رقم معادل کل گاز تولیدی مجتمع پارس جنوبی بود.
بعد از گاز نوبت به بنزین رسید که طبق پیشبینیها در سال ۱۴۰۱ تولید و مصرف بنزین به نقطه سربهسر رسید. بدین ترتیب ایران از باشگاه صادرکنندگان بنزین خارج شده و به واردکننده بنزین تبدیل خواهد شد. رکورد مصرف بنزین در حالی به 131 میلیون لیتر در 28 اسفند سال 1400 رسید که تولیدِ بنزینِ کشور، روزانه 104 میلیون لیتر بوده است."
با توجه به اینکه این گزارش در مصرف فرآوردههای انرژی شاهد رشد بوده و طبیعی است که در شرایط حاضر وضع بحرانیتر شده است تا جایی که گرما و افزایش مصرف برق باعث تعطیلی روزهای چهارشنبه و پنج شنبه شد.
برای عبور از شرایط بحرانی و وجود شکاف بین حاکمیت و مردم، بنظر نمیرسد با مکانیزم افزایش قیمت و چالشهای پیش رو بتوان مسیر آرامی را در تولید و مصرف انرژی پیش برد.
طبیعی است برای حل ناترازی هر یک از حاملهای انرژی شامل برق، گاز، گازوئیل و بنزین راه حلهای متفاوتی وجود دارد.
ابتدا لازم است برای کلیه حاملهای انرژی، مصارف خانگی و تولید را جدا کرده و برای هر کدام مطالعه شود و سپس از طریق رسانهها از مردم نظر خواهی و اطلاع رسانی کرد تا به یک تصمیم اجرایی درست رسید.
در گذشته تصمیمهای اجرایی معمولاً با افزایش قیمت همراه بوده و پول حاصل از افزایش قیمت به جیب دولت میرفت. امروزه به دلیل عدم اعتماد متقابل دولت و مردم دو پیشنهاد ارائه میشود:
۱ - با توجه به قیمت حاملهای انرژی برای تولید، قیمت جدیدی برای آن با استفاده از نظر کارشناسان و نخبگان صنعت و اقتصاد تعیین و مابه التفاوت قیمت جدید و قدیم به حسابی جداگانه ریخته شود و از این مبلغ برای توسعه تکنولوژی صنایع و حمایت از اقتصاد خانوار بکار گرفته شود.
۲ - با توجه به قیمت حاملهای انرژی برای خانوار و مصرف آنها، قیمت حاملهای انرژی برای خانوار ثابت بماند و به هر نفر از مصرف فعلی گاز، برق و بنزین سهمیه اختصاص داده شود.
اگر فرد مصرف نکرد، در بازاری سامانهای و متشکل به فروش برساند و دولت بر این بازار فقط نظارت کند و بگذارد قیمت توسط مردم تعیین و بفروش برسد.
طبیعی است خانواری که به این روش پول بدست میآورد، در همین اقتصاد خرج خواهد کرد و موجب رونق اقتصاد و در نهایت کاهش فاصله طبقاتی میشود
چنانچه این دو پیشنهاد مطالعه شده و از کارشناسان و نخبگان نظرخواهی شود، بحران ناترازی حاملهای انرژی حل خواهد شد.