شمع برجام در شرایطی خاموش شد که هیچ کدام از کشور های طرف این توافق، مسئولیت ناکامی در دور آخر مذاکرات را به عهده نگرفته اند و تقصیر را به گردن طرف مقابل می اندازند

 نه آمریکا که با خروج رئیس جمهور پیشین اش، دونالد ترامپ، توافق برجام را از رسمیت انداخت و با تحریم و فشار علیه ایران به دشمنی با مردم کشور برخاست و نه ایران که با تعلل در امضای قرارداد در پایان دولت حسن روحانی و سپس با شروط سخت تیم مذاکره کننده،دولت رئیسی عملا طرف مقابل را در حالتی تدافعی قرار داد و نتیجه ای نگرفت، هیچ کدام از شش طرف برجام مسئولیت خود را بر عهده نمی گیرند.

دولت های آمریکا و ایران از مرگ قطعی برجام حرف نمی زنند چون در این صورت نقش خودشان در این مساله قابل بررسی خواهد بود. طرفین برجام کماکان از باز بودن راه های گفت و گو حرف می زنند درحالیکه مسیر های ارتباطی ایران و غرب روز به روز صعب العبور می شود.

جدا از برجام و پرونده هسته ای ایران،  موضوعات منطقه ‌ای در این جغرافیای جهان، برای غربی‌ ها مهم است. غرب خواستار کاهش دامنه نفوذ سیاسی و امنیتی ایران در خاورمیانه است. ایران هم مطالبات متفاوتی دارد. در چنین شرایطی طرفین به جنگ سیاسی علیه هم ادامه می دهند.

اخیرا اروپایی ها به سرکردگی انگلیس از هفتمین بسته تحریمی علیه ایران رونمایی کردند و آن را به مداخله نظامی ایران در جنگ اوکراین نسبت دادند.

همچنین آمریکایی ها ۱۴ بانک عراقی را به اتهام انجام معاملات دلاری با ایران تحریم کردند تا مسیر همکاری بانکی و مالی عراق و ایران برای همیشه مسدود شود.

در حالی که تور آفریقایی رئیس جمهور نتوانست کمکی به کاهش فشار های غرب علیه ایران داشته باشد، خبر رسیده که اسرائیلی ها کشورهای آفریقایی را تحت فشار قرار داده اند تا فکر همکاری با ایران را از سر به در کنند.

حتی متحدین استراتژیک ایران یعنی چین و روسیه نیز در این بزنگاه تاریخی نمی توانند در کاستن بار تحریم ها یا از سر گیری و به نتیجه رساندن مذاکرات ایران و غرب به کشورمان کمک کنند.

از ابتدا نسبت به این موضوع به دولتمردان هشدار داده شده بود.باید دانست که چین مراودات اقتصادی خود با غرب را فدای تجارت با ایران نخواهد کرد. روسیه نیز آنچنان در تله غرب گرفتار شده که اتحاد با این کشور در چنین شرایطی اساسا به نفع ایران نیست. مهم است که دریابیم فرصت ها در فضای بین الملل دائمی نیست. اگر منافع ملی چراغ راه باشد دولت ها می توانستند به خوبی از فرصت های پیش رو استفاده کنند.ایران به جای تکیه به چین و روسیه در روابط خارجی و تجارت بهتر است بین شرق و غرب از سیاست توازن در راستای تامین منافع ملی استفاده کند.