به نظر شما مقصود رهبر انقلاب از آزادیهای مشروع چیست؟ ما نیازمند اجرای فصل سوم قانون اساسی هستیم. بهنوعی میتوان گفت اگر این فصل بهطور کامل انجام شود نیازی به سایر اصول حس نمیشود. فصل سوم قانون اساسی در تأمین حقوق مردم کارآمد است، که در صورت اجرا میتواند نویدبخش یک جامعه پویا باشد. این در حالی است که خیلی از کشورها قانون مطبوعات ندارند. اگر قانون اساسی کامل اجرا شود، مطبوعات مطابق اصل 24 آن در بیان مطالب آزاد هستند، مگر مخل مبانی اسلام باشد. حال پرسش این است کدام ایرانی مسلمان علیه اسلام حرف میزند؟ در چنین شرایطی چرا باید تذکرات مطبوعاتی باشد؟ متأسفانه برخی مسئولان نیمهخالی لیوان را میبینند، اما رهبری نیمهپر لیوان را میبیند. نکتهای که اخیراً رهبر انقلاب در دیدار با مسئولان قوه قضاییه مطرح کرد از این جنبه مورد اهمیت است که در میان سه قوه، تنها قوه قضائیه است که رییس آن با حکم رهبری منصوب میشود. رهبری در دیدار با مسئولان قوه قضائیه بحث آزادیهای مشروع را مطرح کردهاند که نشاندهنده اهمیت ویژه رهبری به موضوع گسترش آزادیهای مردم و توجه به فصل سوم قانون اساسی است. بهعنوان یک کارشناس حقوقی معتقدم نارضایتی و اعتراضات به علت عدم اجرای کامل فصل سوم قانون اساسی است. مردم درگیر مسائل داخلی زندگی خودشان هستند، بنابراین مسئولان هستند که میتوانند هم انگیزه مثبت به ما بدهند و هم ما را ناامید کنند. این مسئولان هستند که باید سخنان رهبری را گوش بدهند، زیرا مردم در این کشور مسئولیت اجرایی و ... ندارند.
به نظر شما سخن رهبری در اجرای آزادیهای مشروع فقط مسئولان هستند؟ بله، اصل موضوع مربوط به مسئولان است. امیدوارم که مسئولان بهدرستی درک کنند که مقصود سخن رهبری درباره آزادیهای مشروع مسئولان هستند. بنده مطلع هستم که شکایت از روزنامهها از ناحیه نهادهای مختلف آمار بالایی دارد. درگذشته اگر روزی مطلبی نوشته میشد 20 روز طول میکشید که چاپ شود؛ یعنی حروفچینی، چاپ و نمونهخوانی شود تا در نوبت چاپ قرار بگیرد و در چهارچوب مرزهای قضایی کشور منتشر میشد. اکنون 60 میلیون موبایل در دست مردم است و چندین میلیون نفر هم فارسیزبان در خارج از کشور زندگی میکنند و حتی ترجمه مطالب هم داریم. در دنیای امروز تبادل اطلاعات راحتتر از عصری شده که فقط روزنامهها وظیفه انتشار و انتقال اخبار را داشتند. دنیای امروز رسانهها نسبت به گذشته میتوان اینطور تعبیر کرد که از تاریکی به جاده شفاف و روشنی آمدهایم.
تا چه میزان میتوان از پتانسیل رسانه برای مطالبهگری استفاده کرد؟ بنده تا جایی که توان داشتم تلاش کردم با رسانهها در تعامل برای مطالبه گری باشم، اما سال گذشته بهعنوان یک مطالبه گر دو بار به دادگاه احضار شدم؛ یکبار دادگاه جرم سیاسی و یکبار دادگاه جرم مطبوعاتی (مربوط به روزنامه ستاره صبح). مگر من چهکار میکنم و چه چیزی خواستهام، جز همین مطالبهگری؟ میگوییم هرکس کار خودش را انجام بدهد. قرآن میگوید «فَبَشِّرْ عِبَادِ، الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ». یعنی کلام خدا میگوید حرفهای همه را بشنوید و بهترین را عمل کنید.
به نظر شما سخنان رهبری درباره آزادی مشروع ارتباطی با انتخابات مجلس دوازدهم دارد یا خیر؟ هنوز روال انتخابات پیش رو آغاز نشده و اگر در خصوص انتخابات حرف زده شود فعالیت انتخاباتی قبل از انتخابات محسوب میشود. البته برخی افراد و جریانهای سیاسی فعالیتهای خود را برای حضور در انتخابات آغاز کردهاند اما فضا هنوز انتخاباتی نشده است. اگر زنده بودیم موقع انتخابات از من سؤال کنید تا بگویم فضا انتخاباتی هست یا نیست. در دو انتخابات اخیر فضای انتخاباتی وجود نداشت. بنده همیشه گفتهام از جمله مصارف خاص میشود، یکی «مقطع حساس کنونی» و دیگری هم اینکه «اینها نماینده ما هستند». در انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 فضا آنقدر محدود شد که رهبری هم نسبت به آن اعتراض کردند. نکته دیگر در موردبحث آزادی این است که امام در اوج حوادث سالهای 60 و 61 فرمان هشت مادهای را صادر کرد. اکنون اگر آن فرمان هشت مادهای امام اجرا شود جامعه احساس آرامش میکند. اما مسئولان به دنبال مسائلی مثل سند تحول قضایی هستند. پرسش بنده این است که اگر فرمان هشت مادهای امام اجرا میشد آیا نیاز به سند تحول قضایی داشتیم؟ بنده تصور میکنم خیر دیگر نیازی به سند تحول نداشتیم. این پرسش نیز مطرح است که چه کسانی میخواهند این سند را بنویسند؟ حکومت سابق راه را درست نمیرفت ولی نقشه درست بود؛ الآن ما هر دو را بههمریختهایم. نتیجه این شده که رهبری از برخی موضوعات ناراضی، رییس قوه ناراضی، بنده و شما ناراضی هستند؛ پس چه کسی راضی است؟ اخیراً در شهرها اعلام میشود که چند نفربر اثر مصرف مشروبات الکلی غیرمجاز مسموم و یا حتی کشتهشدهاند. چگونه است عبدالمالک ریگی را در آسمان دستگیر میکنیم، اما نمیتوانیم جلوی خریدوفروش مشروبات الکلی را بگیریم؟ هرجایی نگاه میکنیم میبینیم بگیروببند هست که خروجی آن به نفع مردم نیست.
به نظر شما اگر به سیره عملی و رفتاری شهید بهشتی عمل شود میتوان به بهبود رضایت و تأمین آزادیهای مردم امید داشت؟ اگر بگوییم «زندهباد مخالف من»، آن زمان به یک سیره درست میرسیم که همه انبیاء و اولیاء داشتند. آنقدر جنگهای منطقهای، مذهبی و جهل مقدس در دنیا بوده و در یک قرن گذشته دو جنگ خونبار را شاهد بودهایم که بیش از 100 میلیون آدم را کشتند تا به این نتیجه رسیدند که بگویند «زندهباد مخالف من»؛ و گفتوگو کنند. برخی باب گفتوگو را میبندند. وقتی باب گفتوگو بسته شود، حرف افراد شنیده نمیشود و بستن دهان منتقد عاقبت خوبی ندارد. جامعه باید زندگی کند. من و شما که نمیخواهیم رئیسجمهور شویم، ما میخواهیم زندگی کنیم و صبح که از خواب بیدار میشویم دغدغه معاش نداشته باشیم. مسئولان بپذیرند که مردم به دنبال زندگی خوب هستند. که زندگی خوب ابزارهایی مثل، گفتوگو، آزادی شغل و اجرای فصل سوم قانون اساسی دارد.