کد خبر : 485791 تاریخ : ۱۴۰۲/۲/۲۰ - 20:38
حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل خاورمیانه در گفتگو با ستاره صبح آنلاین: خالد اسلامبولی همچنان مانع عادی‌سازی روابط تهران – قاهره/مصر بزرگ‌ترین کشور عربی است و کانون بسیاری از تصمیم‌گیری اعراب در مصر انجام می‌شود/اگر دولت بتواند با مصر به توافق عزتمدانه برسد کار بزرگی انجام داده است مصر چه در دوره مبارک و چه در دوره مرسی و چه در دوران «السیسی» همچنان تحت تأثیر ماجرای «خالد اسلامبول» و جریان‌های اخوانی مصر است.

مقامات مصری و عراقی به روزنامه نشنال امارات گفتند که مصر و ایران از ماه مارس(فروردین) در بغداد پایتخت عراق برای گفتگو در مورد عادی‌سازی روابطشان گفتگو کرده اند. به گفته این مقامات که نخواستند نامشان فاش شود، گفت وگوها همچنین به کاهش تنش در مناطقی که ایران دارای نفوذ قابل توجهی است مانند یمن، لبنان و سوریه هم کشیده شده است. آنها گفتند که دو طرف همچنین در حال بررسی امکان دیدار بین «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر و «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری ایران هستند. البته در دهه قبل تلاش برای عادی‌سازی شد؛ اما نامگذاری خیابانی در تهران به نام «خالد اسلامبولی» که «انور السادات» را ترور کرد مانع عادی‌سازی شد. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح آنلاین گفتگویی با حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل خاورمیانه انجام داده که در ادامه می خوانید:
-به نظر شما موانع پیش روی مناسبات تهران-قاهره در چه حوزه هایی تعریف می‌شود؟
روابط ایران با مصر در دوره «محمد مرسی» که نماینده «اخوان المسلمین» بود خوب و پایدار نبود. برخی تصور می کنند وقتی مرسی به دلیل کودتا از قدرت کنار رفت روابط ایران با مصر دچار مشکل شد در صورتی که در زمان او هم این روابط از سطح مطلوبی برخوردار نبود. از نظر ایران زمانی که «خالد اسلامبولی» به جان رئیس جمهور وقت مصر سوء قصد کرد یک حرکت انقلابی انجام داد؛ زیرا این فرد «انور سادات» را خائن به آرمان فلسطین می دانست؛ اما با گذشت زمان تا حدودی مصر کوتاه آمد و ایران هم سیاست واقع گرایانه ای در پیش گرفت.
ایران و مصر دو کشور مهم در خاورمیانه هستند. اینکه روابطشان خراب باشد هم به زیان جهان اسلام است و هم به زیان همکاری های بین المللی. از بسیاری جهات ایران و مصر به یکدیگر نزدیک هستند و منافع مشترک دارند؛ اما دولت مصر چه در دوره مبارک و چه در دوره مرسی و چه در دوران «السیسی» همچنان تحت تأثیر ماجرای «خالد اسلامبول» و جریان‌های اخوانی مصر هستند.
به نظر بنده ابتکاری که با میانجیگری عراق شروع شده می‌تواند مثبت و به نفع هردو کشور تمام شود؛ زیرا دولت مصر دیده که ایران روابطش با عربستان و امارات بهبود داده است. به نظر می رسد که مصر هم به این جمع بندی رسیده که روابطش با ایران از سر گیرد. روابط تهران-قاهره در سطح دفتر حافظ منافع است. اگر دولت بتواند با مصر به توافق عزتمدانه برسد کار بزرگی انجام داده است و هم به توسعه روابط ایران در سطح منطقه خاورمیانه کمک می کند و هم به توسعه روابط در سطح جهان اسلام و البته همکاری جدید ایجاد می کند.
-به نظر شما چه پتانسیل هایی در روابط ایران با مصر وجود دارد؟
مصر بزرگ‌ترین کشور عربی است و کانون بسیاری از تصمیم‌گیری اعراب در مصر انجام می‌شود. مقر اتحادیه عرب در این کشور واقع شده است. رابطه با مصر کمک می کند ایران بتواند جبهه جدیدی را در خاورمیانه تشکیل دهد.
اگر ایران موفق شود با عربستان، ترکیه و مصر جبهه مشترکی در خاورمیانه تشکیل دهد کمک زیادی می کند تا ایران تاثیرگذاری بیشتری در منطقه و جهان داشته باشد؛ البته این کشورها در برخی مسائل اختلافات اساسی با یکدیگر دارند.
روابط عربستان با مصر نزدیک است اما مصر با ترکیه و ایران اختلاف نظر دارد. اگر یک دولت جدید در ترکیه بر سرکار بیاید می‌توان به بهبود روابط کمک کند. «السیسی» با «قلیچدار اوغلو» بهتر می‌تواند کار کند؛ زیرا «اُردوغان» از «اخوانی های مصر» حمایت می کند؛ بنابراین اگر بین ایران، ترکیه، مصر و عربستان یک همکاری جدید آغاز شود در منطقه یک نظم جدید و تحول جدید ایجاد می کند.
البته این ائتلاف می‌تواند به کشورهای منطقه هم کمک کند. این مسئله نیازمند دو فاکتور مهم است. یکی نتایج انتخابات در ترکیه و دیگری عادی‌سازی روابط ایران و مصر است.
-به نظر شما به جز عراق کدام کشور می‌تواند به روابط ایران با مصر کمک کند؟
عربستان و امارات پتانسیل کمک به عادی‌سازی روابط ایران با مصر را دارند؛ زیرا هردو کشور روابط نزدیکی با مصر دارند. از سوی دیگر عادی‌سازی روابط تهران-قاهره یک شوک دوم به اسرائیل وارد می کند. اسرائیل نگران چنین تحولی در روابط بین المللی ایران است. اگر چه مصر با اسرائیل رابطه خوب دارد اما از نظر اسرائیل هرگونه توسعه روابط خارجی ایران به نوعی برای این کشور تهدید تلقی می‌شود. امیدوارم گام بزرگ از سرگیری روابط ایران با مصر انجام شود تا همه کشورها به جز اسرائیل از آن سود می برند.