ستاره صبح آنلاین، فائزه صدر: آذر 1400 یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد: "واردات خودرو دست دوم توهین به مردم است. «عزت اله اکبری تالارپشتی»، رییس وقت کمیسیون صنایع و معادن و همفکران وی از جمله میر سلیم که از مخالفان سر سخت واردات خودروی دست دوم هستند، تا اینجا توانسته اند سلیقه و نظر خود را تحمیل کنند تا جایی که قیمت خودرو در عرض 4 سال 1700% رشد کرده است! به دلیل تقاضای بالا و نبود عرضه، مردم آرزوی خرید پراید 400 میلیون تومانی را که در ابتدای ورود به ایران از کره جنوبی کمتر از 2 میلیون تومان بود در سر میپرورانند. ستاره صبح در گفت و گو با آرش راهبر، کارشناس حوزه خودرو به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید:
موضوع واردات خودروی دست دوم به کشور ماجرای فرسایشی شده، این ایده چه زمانی مطرح شد و چرا با چنین طرحی مخالفت می شود؟ کشور هایی در دنیا هستند که واردات خودروی دست دوم آزاد است. کشورهای شمال آفریقا و کشورهای جنوب شرقی آسیا از این دسته اند. دلیل مهم وضع این قانون و آزادی واردات خودروی دست دوم، عدم تمکن مالی مردم این کشور ها است. ضمن اینکه این کشور ها در نزدیکی کشورهایی قرار دارند که مردم آن ممالک بیش از چند سال سوار یک ماشین نمی شوند و امکان واردات خودروی دست دوم با هزینه کمتر وجود دارد. در اطراف ایران هم بازار های خودروی وجود دارد. کشور های حوزه خلیج فارس به لحاظ اقلیمی و استاندارد های خودرویی مشابه ایران هستند. این یک امتیاز است. ولی به دلیل جمعیت کم این کشور ها نمی توانیم تمام نیاز بازار خودرو را از این مناطق تامین کنیم. خودروی دست دوم تجارت بزرگ دنیا است و ما می توانیم نیاز خود را به این طریق تامین کنیم. اگر در کشور های پیشرفته منعی نسبت به واردات خودروی دست دوم وجود دارد به این دلیل است که با توجه به عمر خودرو تکنولوژی ان را قدیمی ارزیابی می کنند. در کشورهای پیشرفته دنیا خودرویی که ده سال از عمر اش گذشته باشد، وسیله ای پر مصرف با آلایندگی بالا شناخته می شود. با توجه به این موارد باید دید وضعیت مردم از نظر تمکن مالی چگونه است و نگاه سیاست گذار به مسائل زیست محیطی چیست؟ آیا ما می خواهیم از محیط زیست مراقبت کنیم؟ اگر هدفی با این اهمیت وجود دارد، قاعدتا واردات خودروی دست دوم عاقلانه نیست!
بسیاری از کارشناسان واردات خودروی دست دوم را راه حلی برای آرام شدن بازار ملتهب خودرو می دانند. چرا چنین طرحی با مخالفت روبرو می شود؟ ماجرای واردات خودروی دست دوم به ایران در وهله اول به سیاست های کلی حکمرانی بر می گردد. صحبت از واردات خودروی دست دوم سال ها در کشور مطرح بود ولی همواره با مخالفت روبرو می شد. خودروسازان مخالف واردات خودرو دست دوم هستند. چون منافع و بازار آنها تحت تاثیر قرار می دهد. از این نگاه گارد داشتن آنها در برابر واردات خودروی دست دوم طبیعی است. به دلیل ارتباط نزدیک خودروساز ایرانی با حاکمیت، نظر آنها روی سیاست های کلی تاثیر می گذارد و مخالفت آنها صرفا در حد مخالفت باقی نمی ماند و نظر خود را تحمیل می کنند. مجموعه ای از عوامل مانع از واردات خودروی دست دوم هستند. در این حوزه فضا آنقدر ابری است که حتی می توان صرف نظر از نهاد ها و دستگاه ها، برای اشخاص هم نقشی قائل شد و ارتباطاتی را توضیح داد.
به عنوان کارشناس حوزه خودرو مروری بر روند تاثیر گذاری واردات خودروی دست دوم بر بازار داشته باشیم. این کالا چطور می خواهد نیاز بازار خودروی کشور را برطرف کند؟ شرایط این روز های بازار خودرو ملتهب است. گفته می شود قیمت خودرو در 4 سال گذشته تا 1700% رشد کرده است. واردات خودروی دست دوم می تواند این بحران را به شرایط عادی نزدیک کند و تاثیر مثبت بر بازار خودرو داشته باشد. واردات خودروی صفر کیلومتر هزینه گزافی روی دست خریدار می گذارد و در شرایط فعلی دردی از اقتصاد خودروی ایران دوا نمی کند. از سویی وقتی قیمت ماشین صفر کیلومتر بسیار بالا می رود مسائلی جانبی ایجاد می شود. مثلا قیمت لوازم یدکی به همان نسبت بالا می رود. به دلیل بالا رفتن قیمت خودرو صفر کیلومتر، مردم حتی روی خودروی دست دوم ده پانزده ساله خود هم هزینه می دهند. امروز هزینه نگهداری خودرو های قدیمی و کارکرده در کشور بالا رفته و در گیر و دار مشکلات اقتصادی و معیشتی خانواده ها یک هزینه پیش بینی نشده به سبد خانوار اضافه شده که در افزایش نجومی قیمت خودرو و قطعات یدکی خودرو ریشه دارد. امکان واردات خودروی دست دوم گشایشی در این فضا ایجاد می کندو مردم می توانند خودروهای فرسوده و پر هزینه خود را با ماشین 5 یا 10 سال پیش عوض کنند. واردات خودروی دست دوم به نفع اقتصاد مردم و در مسیر بهبود معیشت خانواده است. به نظر من باید از خود مردم پرسیده شود که آیا مایل به واردات خودروی دست دوم هستند یا نه؟ چون مجموعه ای متشکل از خودروساز و حامیان آنها در دولت و مجلس نمی توانند از طرف تمام جامعه صحبت کنند. امروز مردم می خواهند خودرو بخرند یا قدرت تعویض خودروی خود را داشته باشند. پراید 1386 که 20 سال پیش در مورد مسائل فنی آن فکر شده نمی تواند امروز 300 میلیون قیمت داشته باشد! این خودرو روز اول که از کره جنوبی وارد شد، یک میلیونو هفتصد هزار تومان قیمت داشت.
پراید از یک میلیونو هفتصد هزار تومان به قیمت 300 تا 400 میلیون تومان رسید. چرا؟ کارشناسان می گویند امروز نزدیک به 5 میلیون تقاضا در بازار وجود دارد. این میزان تقاضا نه با تولید داخل و نه با واردات سازگاری ندارد. هر کاری که به شکسته شدن این جو کمک کند مناسب است.