ستاره صبح آنلاین: روزنامه هاآرتص، فاش کرد که یک هواپیمای باری از جمهوری آذربایجان ۹۲ بار طی ۷ سال گذشته در فرودگاه نظامی عوودا در نزدیکی ایلات فرود آمده است. هاآرتص همچنین نوشت که اسرائیل و جمهوری آذربایجان حدود دو دهه است که ائتلاف استراتژیک دارند.به موجب آن آذربایجان، میلیاردها دلار سلاح از اسرائیل دریافت میکند.برخی از سلاحهای اسرائیلی توسط جمهوری آذربایجان در جنگ با ارمنستان استفاده شده و در مقابل جمهوری آذربایجان به اسرائیل نفت میفروشد و گذرگاهی به ایران در اختیار اسرائیل قرار میدهد.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با حسن بهشتی پور تحلیلگر روابط بین الملل انجام داده که در ادامه می خوانید:
به نظر شما چرا آذربایجان از اسرائیل سلاح وارد می کند؟ روابط آذربایجان با ارمنستان همچنان تنش آلود است.با توجه به اینکه ارمنستان به دریا راه ندارد بنابراین هدف سلاح های اسرائیلی در باکو، ارمنستان نیست.تهدید این سلاح ها متوجه ایران است.هرکشوری می تواند برای تامین امنیت خود سلاح متعارف بخرد.بنابراین اینکه باکو سلاح وارد کرده مسئله عجیبی نیست اما اینکه چه نوع سلاحی را از اسرائیل خریداری کرده مهم است که جزئیات آن منتشر نشده است. نقش اسرائیل در آذربایجان مخرب و علیه امنیت ایران است.اما باکو آن را همواره تکذیب می کند و مدعیست آذربایجان محلی برای تهدید سایر کشورها نیست.اما آنچه در عمل رخ داده این ادعا را تایید نکرده است. به طور مثال برخی عملیات های تروریستی که منجر به شهادت دانشمندان هسته ای ایران شد منشا تروریست های وارد شده از آذربایجان بوده یعنی باکو با تل آویو همکاری داشته و به گذرگاهی برای صدور تروریست به ایران تبدیل شده است. روابط اسرائیل و جمهوری آذربایجان از ابتدای استقلال این کشور به مکانی برای اسرائیلی ها تبدیل شده تا تل آویو بتواند در شمال ایران حضور پیدا کند. اسرائیل مدعی است همانطور که ایران در لبنان که شمال اسرائیل است نفوذ کرده بنابراین ماهم در شمال ایران در آذربایجان حضور خواهیم داشت.البته برای پوشش می گویند با آذربایجان تبادل فناوری های کشاورزی انجام میدهند اما بارها شواهدی به دست آمده که باکو و تل آویو درحال همکاری های امنیتی هستند. آخرین بار تروریست هایی که در شاهچراغ آمدند از آذربایجان به ایران ورود کرده بودند.
به نظر شما منشا اختلافات تهران باکو چیست؟ بهانه باکو این بوده که ایران از ارمنستان حمایت می کند.در حالی که ایران سیاستی متوازن داشته زیرا ارمنستان و آذربایجان هردو همسایه شمالی ایران هستند و هردو به یک اندازه برای ایران اهمیت دارند.تهران منافع خودش را در آذربایجان قربانی منافع ارمنستان نمی کند و بالعکس. آذربایجان مدعی است به دلیل اینکه سرزمین ما اشغال شده ایران باید از کشور مدافع حمایت کند نه کشوری که اشغال کرده است. ایران وارد این موضوع نشده و تلاش می کند ابتکار صلح داشته باشد. سال ها پیش مرحوم هاشمی رفسنجانی سران آذربایجان و ارمنستان را به تهران دعوت کرد و آنها قرارداد صلح امضا کردند.اما بلافاصله وقتی برگشتند تندروهای آذربایجان توافق را بهم زدند. به نظر می رسد الهام علی اف در واقع سیاست آمریکا را برای بقای خودش دنبال می کند. علی اف برای بقا به مردمش اتکا ندارد بلکه مانند پادشاهان از سال 2003 تاکنون جانشین پدرش شده و همسرش را معاون اول خود قرار داده تا اگر اتفاقی برایش افتاد همسرش اداره امور را در دست گیرد. علی اف 20 سال است که در قدرت است.او با دستکاری قانون اساسی به صورت نامحدود در انتخابات شرکت می کند و دوره های ریاست جمهوری خود را تمدید می کند.در حقیقت علی اف یک حکومت جمهوری موروثی درست کرده است. او تلاش کرده با دشمن سازی ایران نیروهای مخالف خود را سرکوب کند و بقای خود را با نزدیکی به آمریکا و اسرائیل تضمین کند.
نقش ترکیه در تنش های مرزی آذربایجان با ایران و ارمنستان چیست؟ ترکیه سیاست توسعه طلبانه را در روابط بین الملل دنبال می کند.این سیاست قبل از اردوغان و در دولت اردوغان همواره دنبال شده است.به طور مثال در شرق لیبی مداخله کرده و از اخوانی های که در شرق لیبی حاکم هستند حمایت می کند. از ترک ها در شمال قبرس در مقابل یونانی ها حمایت می کند و عملا یک سوم قبرس را اشغال کرده است.در عراق و سوریه تحت عنوان سیاست «نوعثمانی گری» مداخله می کند.زیرا از دوران امپراطوری عثمانی ادعای سرزمینی دارد. بهانه اردوغان در آذربایجان همبستگی ترک هاست اما واقعیت موضوع این است که تلاش می کند از طریق نخجوان مرز ایران و ارمنستان را از بین ببرد و پیوستگی سرزمینی ایجاد کند.نخجوان را به هاگ اصلی جمهوری آذربایجان وصل کند.البته این خواب ها برای ترک ها تعبیر نخواهد شد. اصل موضوع توسعه طلبی ترکیه در قفقاز جنوبی است.ترکیه این سیاست را با پوشش همبستگی ترک ها یا پانترکیسم دنبال می کند. آذربایجان متاسفانه با ترکیه یک سیاست ضد ایرانی را پی ریزی می کند.تهران در واکنش مدارا می کند که تعارضات همسایگان تشدید نشود.زیرا همسایگان در سیاست خارجی ایران در اولویت هستند. ایران با آمریکا و اسرائیل درگیر است و به دنبال درگیری جدیدی خصوصا در همسایگان خود نیست.