«برایان برلتیک» کارشناس آمریکایی ژئوپلیتیک تشریح کرد 5 فوریه 2023 تارنمای تهران تایمز برگردان و کوتاه‌سازی علی‌اصغر شهدی Asghar.shahdi@gmail.com
«برایان برلتیک» کارشناس ژئوپلیتیک می‌گوید درگیری احتمالی آمریکا با چین تشدید تحریم‌ها، مختل شدن تجارت جهانی و رکود اقتصاد جهانی در مقیاس چند برابر ویرانگرتر از درگیری فعلی در اوکراین را به دنبال خواهد داشت. تنش بین ایالات‌متحده و چین پس از سفر تحریک‌آمیز «نانسی پلوسی»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در ماه مرداد (اوت) به اوج خود رسید. این امر موجب مانورهای نظامی چین در اطراف جزیره و همچنین اعلام حمایت «جو بایدن» رئیس‌جمهور ایالات‌متحده از تایوان شد. تقریباً همه کشورهای جهان، ازجمله خود ایالات‌متحده، حاکمیت پکن بر چین تایپه تحت سیاست «چین واحد» را به رسمیت می‌شناسند. بااین‌حال، واشنگتن در تماس‌های مکرر با دولت تجزیه‌طلب تایپه و ارسال مقادیر زیاد اسلحه برخلاف سیاست اعلام شده خود بحران جدیدی را در این منطقه سبب شده است. اخیراً ژنرال «مایک مینیهان»، رئیس فرماندهی واکنش سریع هوایی، یادداشتی را برای افسران تحت فرمان خود ارسال کرد که در آن پیش‌بینی می‌کند ایالات‌متحده تا دو سال دیگر با چین وارد جنگ خواهد شد. ژنرال مینیهان گفت: «امیدوارم اشتباه کرده باشم؛ اما قلبم به من می‌گوید که در سال 1404 (2025) با چین وارد جنگ خواهیم شد.» برای دانستن بیشتر در مورد این موضوع، با یک محقق آمریکایی ژئوپلیتیک برایان برلتیک تماس گرفتیم. بخشی از این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
• آیا فکر نمی‌کنید که تحولات جاری بر سر مسئله تایوان فقط نوک کوه یخی است که بین دو کشور نمایان شده و ایالات‌متحده برای چین خیلی بیشتر از این‌ها برنامه‌ریزی کرده است؟ ایالات‌متحده بعد از چندین دهه تلاش از آموزش سیا به جدایی‌طلبان تبتی در دهه 1330 (1950) حمایت واشنگتن از جمهوری چین در تایوان و جنگ ویتنام گرفته تا حضور نظامی در ژاپن و کره جنوبی هنوز نتوانسته است چین را محاصره و مهار کند. تنها در هنگام دسترسی چین به برتری اقتصادی است که می‌توان گفت زمان برای ابرقدرتی ایالات‌متحده به پایان می‌رسد و دور از ذهن نیست که تا دو سال دیگر کلید یک جنگ جدید با چین زده شود. یک درگیری بالقوه به رهبری ایالات‌متحده با چین دربرگیرنده تحریم‌ها، مختل کردن تجارت و رکود اقتصاد جهانی در مقیاس چند برابر ویرانگرتر از درگیری فعلی در اوکراین خواهد بود. سیاست‌گذاران ایالات‌متحده آشکارا گفته‌اند که تجارت بین‌المللی چین را هدف قرار می‌دهند و مانع از فعالیت آزاد آن می‌شوند و ازآنجایی‌که اکثر کشورهای جهان چین را بزرگ‌ترین شریک تجاری خود می‌دانند، این امر تقریباً بر هر کشور دیگری روی زمین تأثیر خواهد گذاشت.
• هر از چند گاهی در مورد احتمال وقوع جنگ جهانی سوم می‌شنویم؛ نظر شما دراین‌باره چیست؟ از بسیاری جهات، ما در حال حاضر شاهد یک جنگ جهانی هستیم. ایالات‌متحده از طریق نیروهای نیابتی و ناتو در اوکراین عملاً با روسیه و با چین به‌طور غیرمستقیم وارد جنگ شده، به زیرساخت‌ها و کارخانه‌های چینی در سراسر آسیای جنوبی و اقیانوس آرام حمله می‌کند و سالانه میلیون‌ها دلار برای نبرد با روسیه و چین و متحدان آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. تنها سؤال این است که آیا این درگیری به سمت درگیری مستقیم بین ایالات‌متحده و روسیه و چین افزایش خواهد یافت یا خیر؟ این احتمال وجود دارد، زیرا واشنگتن به‌صراحت اعلام کرده است جهانی که در آن قدرت بلامنازع نباشد را تحمل نخواهد کرد.
• به نظر می‌رسد آمریکا به‌جای رقابت با رقبای اصلی خود، رویارویی را انتخاب کرده است. نظر شما دراین‌باره چیست؟ ایالات‌متحده به دنبال حفظ برتری خود در دنیا بوده و علیه تشکیل جهان چندقطبی روبه رشد به پا خاسته است. این کشور می‌خواهد روسیه و چین را تحت فرمان خود درآورد، چینی که جمعیتی بیشتر از مجموع گروه 7 (G7) و پایگاه صنعتی بزرگ‌تری نسبت به بسیاری از کشورهای غربی دارد. این یک هدف غیرمنطقی برای واشنگتن است که منجر به سیاست‌های مخرب با تمرکز بر رویارویی به‌جای رقابت و همکاری شده است. این شیوه برخورد درنهایت منجر به سیاست ناپایدار در جهان منتهی می‌شود و فقط مسئله این است که محافل کنونی قدرت در واشنگتن تا کی و به چه میزان به جهان آسیب وارد می‌کنند تا قبل از اینکه راه سازنده‌تری را جایگزین آن نمایند.