به گزارش ستاره صبح آنلاین میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون که آلاینده اصلی شهرها است، تا ظهر دیروز بر روی عدد 156 بود. شاخص کیفیت هوا در 22 ایستگاه تهران در شرایط قرمز و در ایستگاه منطقه 15 در شرایط بنفش قرار داشت. همچنین شاخص کیفیت هوا تا عصر روز گذشته در اصفهان 178، یزد 174، قزوین 169، تهران 169، اهواز 154، لامرد فارس 154 و اراک 152 بود. به نظر می‌رسد به دلیل کمبود گاز مازوت سوزی افزایش پیداکرده است. در این ارتباط معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در دولت‌های اصلاحات و تدبیر و امید در توئیتر از نصف شدن بودجه سال ۱۴۰۲ قانون هوای پاک به نسبت سال قبل، خبر داد و گفت: تمام اقدامات مربوط به قانون هوای پاک نیاز به افزایش بودجه دارد نه کاهش بودجه. این درحالی‌که تهرانی‌ها در سال ۱۴۰۱، فقط دو روز هوای پاک داشته‌اند. همچنین رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا گفت: میزان آلاینده‌ها از سال 97 تاکنون رو به افزایش بوده است. این هشدارها نشان می‌دهد که کشور در شرایط بد اقتصادی و نبود بودجه به دلیل تحریم و سو مدیریت قرارگرفته و قادر به برقی کردن اتوبوس‌ها، خودروها، موتورسیکلت‌ها و توسعه حمل‌ونقل عمومی و ... نیست. گزارش پیشرو به این موضوع می پردازد.
روند افزایشی آلودگی هوا از سال 97 رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا نسبت روند افزایشی آلودگی هوا هشدار داد و گفت: سالانه ۴۵ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا وجود دارد که در این میان هفت درصد مرده زایی است. به گزارش ایسنا، دکتر محمدصادق حسن وند دیروز در مراسم رونمایی از بسته حمل‌ونقل پاک که با حضور شهردار تهران برگزار شد، گفت: برای اولین بار در تاریخ کشور پنج سال است که روند افزایش غلظت آلاینده‌ها را شاهد هستیم و تقریباً غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون افزایش شش برابری پیداکرده است. این عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تأکید کرد: دو سال است که شاهد برگشت دی‌اکسید گوگرد هستیم که این نشان می‌دهد وضعیت خوبی نداریم. وی افزود: پنج برنامه توسعه‌ای داشتیم که در همه آن‌ها تأکید شده است که هوای پاک حق مسلم است اما در هیچ‌کدام از این برنامه‌ها این حق به وجود نیامده است. حسن وند در پایان گفت: اثر باد خیلی بیشتر از اقدامات مسئولان در کاهش آلودگی هوا بوده است این در حالی است که ۹۹ درصد مردم دنیا با آلودگی هوا مواجه هستند و حتی جمعیت زیادی از مردم آمریکا در محل‌هایی زندگی می‌کنند که هوا آلوده است اما روند آلودگی آن‌ها کاهشی است اما در کشور ما از سال ۹۷ روند افزایشی است.
نصف شدن بودجه هوا قانون هوای پاک حدود دویست و بیست حکم اجرایی دارد و دستگاه‌های مختلف در بخش‌های ملی، حدود ۲۲ دستگاه و در بخش‌های استانی تقریباً ۱۶ دستگاه، بسته به این‌که کدام بخش قانون را ما در نظر بگیریم، مسئولیت اجراشدن آن را بر عهده‌دارند. این دستگاه‌ها باید باهم همکاری کنند تا اتفاقی در زمینه اجرایی شدن این قانون بی افتد؛ اما این‌که بودجه سال بعد در مقایسه با امسال نصف شده است، جای تأسف دارد؛ ولی ما باید بدانیم که یک بخش از بودجه مربوط به سازمان محیط‌زیست است اما مثلاً بخش‌هایی مربوط به وزارت کشور است؛ حمل‌ونقل عمومی مهم است و گسترش و نوساز آن باید در اولویت‌های بودجه باشد.
نیاز تهران به 12 هزار اتوبوس نو یکی از بزرگ‌ترین عقب‌ماندگی‌های ما توسعه حمل‌ونقل عمومی است. حمل‌ونقل عمومی را اگر اتوبوس‌رانی و مترو، در نظر بگیریم، با سرعت کافی توسعه و نوسازی پیدا نکردند. ما در این حوزه، مشکلات زیادی داریم و خواهیم داشت، برآوردها این است که تهران به ۱۲ هزار اتوبوس نیاز دارد و اتوبوس‌های فعال، کفاف نیازهای ما را نمی‌دهد و بسیاری از اتوبوس‌های فعلی هم، فرسوده‌اند. مترو هم نیاز به توسعه خطوط و بازسازی دارد و همه برنامه‌های توسعه ناوگان عمومی، با تأخیر مواجه شده است. کمبود بودجه و مشکلات ناشی از تحریم‌ها باعث شده است که ما از فناوری مانند اتوبوس‌های برقی هم عقب بیفتیم. امروز توسعه اتوبوس‌های برقی در دستور کار بسیاری از شهرهاست، اصلاً ما در مصوبات دولت ممنوعیت ورود اتوبوس دیزلی به شهر راداریم، چون گازوئیل سوختی است که میزان آلودگی بالایی دارد و باعث افزایش ذرات و آلاینده‌های دیگر می‌شود.
اهمیت کیفیت سوخت در دولت یازدهم با همکاری که وزارت نفت، وضعیت گازوئیل اصلاح شد و ۵۰۰۰ پی پی ام و یا همان ۵۰۰۰ قسمت در میلیون بود که این میزان را به ۵۰ پی پی ام رساندیم، ولی الآن ظاهراً مجدداً بالا رفته و گزارش‌هایی که امروز هم وجود دارد، نگران‌کننده است. به همین دلیل است که مسئله بودجه و نوسازی فرآیند پالایشگاه‌ها و بهبودها عملکردها مهم است.
ضرورت نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی رعایت استانداردهای موتورسیکلت‌ها و توسعه موتورسیکلت برقی در دستور کار دولت یازدهم بود، اما برای رسیدن به این مهم بودجه نیاز بود. حتماً به این مسئله باید توجه کافی شود. ارتقای استاندارد خودرو هم که نیاز به اعتبارات دارد و می‌تواند کمک‌کننده باشد. کارگروه آلودگی هوا، برای هماهنگی بین دستگاهی و اطمینان بخشی از اجرای دقیق برنامه‌ها به صورت کامل و دقیق می‌تواند یکی دیگر از پیشنهاد‌ها کوتاه مدت باشد. از طرف دیگر نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها مهم است.
تردد شبانه 10 هزار کامیون در تهران موضوع نوسازی ناوگان تنها مربوط به حمل‌ونقل عمومی نیست. ناوگان شامل کامیون‌های که وارد تهران می‌شود هم است. در یک آماری که سال‌ها قبل، بررسی کردیم، هر شب حدود ۱۰ هزار کامیون وارد شهر تهران می‌شوند و آلودگی زیادی را برای این شهر به وجود می‌آوردند. این موضوع را هم نباید از یاد ببریم که خودروها هم آلودگی جدی و نیاز به نوسازی دارند و همه این‌ها نیاز به بودجه و تسهیلات دارد.