کد خبر : 401800 تاریخ : ۱۴۰۱/۶/۳۱ - 10:33
محمدرضا خبار نماینده پیشین مجلس در گفتگو با ستاره صبح آنلاین: مجمع تشخیص مصلحت نظام باید «عصاره تخصص‌های برجسته کشور باشد»/مجمع تشخیص نباید به دنبال توسعه اختیارات خود باشد/پرسش این است که چرا مجمع تکلیف اف ای تی اف را مشخص نکرده و نمی کند ستاره صبح آنلاین/پیام فیض: رهبری در حکمی اعضای دوره‌ی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب کردند. در بخشی از متن حکم ایشان آمده است: حضور جمعی از نخبگان مجرب و دارای سوابق اجرائی در این مجمع و تجربیات متراکم از دوره‌های گذشته، جایگاه این نهاد را برتر و انتظارات از آن را افزون‌تر می‌سازد.

-روحانی گفت: که اگر اف ای تی اف تصویب نشود هزینه اداره کشور ۲۰ درصد افزایش می‌یابد. هزینه ایکه از جیب ملت برداشته می شود

*انفعال مجمع در دولت قبل باعث قفل شدن برخی کارها مملکت شده بود

*اگر همه درآمدهای ۹۰ ساله نفت از زمان کشف تا دولت احمدی‌نژاد را یک سمت ترازو بگذاریم و در سمت دیگر درآمدهای ۸ ساله دولت های احمدی‌نژاد بگذاریم، باهم برابری می‌کنند

*مجمع باید به نحوی عمل کند که قدرت معنوی و قانون‌گذاری مجلس افزایش یابد

 

 

ستاره صبح آنلاین- در احکام جدید نام علی‌اکبر ناطق نوری از اعضای سابق مجمع تشخیص به چشم نمی خورد و احمدی‌نژاد که پیش‌ازاین گمانه‌زنی می‌شد که دیگر در مجمع تشخیص قرار نگیرد در جایگاه خود ابقا شد. از سویی دیگر نام حسن روحانی هم در اعضای جدید دیده نمی شود. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح آنلاین گفتگویی با محمدرضا خباز نماینده پیشین مجلس انجام داده که در ادامه می‌خوانید:

به نظر شما به لحاظ قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام از چه جایگاهی در جمهوری اسلامی برخوردار است؟

طبق قانون اساسی مجمع تشخصی مصلحت نظام دو وظیفه کلی دارد: اول رفع اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان در قانون‌گذاری است؛ یعنی اگر طرح یا لایحه‌ای مورد اختلاف شورا و مجلس باشد مجمع ورود می‌کند و تصمیم می‌گیرد.

وظیفه دوم دادن مشورت در امر سیاست‌گذاری به رهبری است که طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی یازده اختیار دارد. یکی از این اختیارات تعیین سیاست‌های کلی نظام است. ازجمله مشورت‌های مجمع تشخیص به رهبری تعیین سیاست‌های چشم اندازه ۲۰ ساله که در سال ۱۳۸۴ شروع شد و همچنین تعیین ۷ برنامه ۵ ساله که اخیراً برنامه ۵ ساله هفتم توسعه را نیز شامل می‌شود. مجمع در این راستا به رهبری مشورت می‌دهد و پس از تصمیم‌گیری به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ می‌شود.

در سال‌های اخیر دیده‌شده که مجمع تشخیص برخلاف قوانین وارد امر قانون‌گذاری می‌شود یا مثلاً توصیه‌هایی به مجلس می‌دهد که نظرش را راجع به طرح یا لایحه‌ای تغییر دهد و یا در مسئله اف ای تی اف مجمع در انفعال قرارگرفته است. در دولت گذشته مسئولین تلاش کردند و گفتند که ارتباطات بانکی با دنیا قطع است و مشکلات زیادی برای کشور به وجود آمده اما مجمع تشخیص در مدت‌زمان طولانی نتوانست تصمیمی برای اف ای تی اف بگیرد.

انفعال مجمع در دولت قبل باعث قفل شدن برخی کارها مملکت شده بود. کار به‌جایی رسید که حسن روحانی در سخنرانی عمومی از منتقدین اف ای تی اف خواست که هزینه عدم تصویب این لایحه را به مردم اعلام کنند. روحانی به‌صراحت گفت که اگر اف ای تی اف تصویب نشود هزینه اداره کشور ۲۰ درصد افزایش می‌یابد که این هزینه باید از جیب ملت پرداخت شود. اخیراً رهبری یک اختیار دیگر به مجمع داده است که آن‌هم نظارت بر نحوه اجرای مصوبات مجلس است. اعضای مجمع باید رصد کنند که اجرای قوانین خلاف سیاست‌های کلان نباشد. به نظر می‌رسد برای مجمع وظایفی مانند مجلس مؤسسان تعریف می‌شود. بنده تصور می‌کنم اگر اعضای مجمع از متخصصین علمی حوزه‌های مختلف باشند برای کشور و نظام فایده دارد؛ زیرا متخصصین می‌توانند برای رفع مشکلات کشور راه‌حل‌های مناسب ارائه دهند. مسئولیت انتخاب اعضا با رهبری است و ایشان تشخیص می‌دهند که چه کسانی باشند و چه افرادی نباشند.

من به‌عنوان کسی که چند دوره در امر قانون‌گذاری بوده‌ام عرض می‌کنم که مجمع تشخیص مصلحت نظام باید «عصاره تخصص‌های برجسته کشور باشد»؛ بنابراین خوب است فقها و حقوقدانان شورای نگهبان و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام عصاره تخصص‌های برجسته کشور باشند تا بتوانند تصمیمات دقیق و درستی برای اصلاح امور کشور بگیرند.

تحلیل شما از انتخاب مجدد محمود احمدی‌نژاد در مجمع تشخیص چیست؟

صحبت‌های احمدی‌نژاد پس از رد صلاحیتش در انتخابات ریاست جمهوری و سخنرانی‌هایش در نقاط مختلف کشور حاوی توهین‌های زیادی به مقامات و نظام جمهوری اسلامی بود. به نظر بنده او نظام کنونی را قبول ندارد.

البته از ابتدا نباید کسانی کمک می‌کردند تا احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور شود. کسانی که به او کمک کردند تا 8 سال رئیس‌جمهور شود در پیشگاه خداوند، مردم، تاریخ و وجدان خودشان باید پاسخگو باشند. باوجوداینکه قدرت در کشور در زمان احمدی‌نژاد یکدست شد و درآمدهای نفتی به بالاترین میزان خود در تاریخ کشور رسید؛ اما بازهم شاهد کارنامه موفقی از دولت احمدی‌نژاد نبودیم. آن زمان بنده در مجلس نطقی کردم و گفتم اگر همه درامدهای ۹۰ ساله نفت از زمان کشف تا دولت احمدی‌نژاد را یک سمت ترازو بگذاریم و در سمت دیگر درامدهای ۸ ساله دوران احمدی‌نژاد، باهم برابری می‌کند.

ناموفق‌ترین دولت تا پیش از دولت سیزدهم دولت نهم و دهم بود. امروز نیز هر توهینی به‌نظام می‌کند. آیا از او عالم‌تر، علمی‌تر و باتجربه‌تر نیست؟ احمدی‌نژاد نه وفاداری به‌نظام دارد و نه تخصص، علاوه بر این مسائل تنش‌های بین او و آملی لاریجانی نیز قابل‌تأمل است.

به نظر شما جایگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام در دوران مرحوم هاشمی رفسنجانی و املی لاریجانی چه تفاوتی دارد؟

قبل و بعد از رحلت امام مصاحبه‌ای داشتم با این مضمون که هاشمی رفسنجانی فرد دوم کشور است. هرچند در قانون اساسی رئیس‌جمهور به‌عنوان نفر دوم کشور معرفی می‌شود؛ اما مرحوم هاشمی از جایگاه ویژه‌ای در نظام برخوردار بودند. او هرجایی که در کشور مسئولیت داشته، چه ریاست جمهوری چه ریاست مجلس و مجمع تشخیص، شخص دوم نظام بود. هاشمی رفسنجانی قوی‌ترین پشتوانه برای امام و رهبری بودند. طبیعتاً املی لاریجانی هیچ‌گاه هاشمی رفسنجانی نمی‌شود.

مروری بر سوابق مبارزانی و جان‌فشانی‌های هاشمی برای انقلاب نشان می‌دهد او از چه شخصیت ویژه‌ای برخوردار بود.

چالش‌های پیش روی دوره جدید مجمع را چطور ارزیابی می‌کنید؟

کارکردهای مجمع چالش‌برانگیز نیست. مگر اینکه اعضای مجمع خودشان وارد چالش شوند. قانون تکالیف مجمع را روشن کرده، اگر به این وظایف عمل شود مشکلی به وجود نمی‌آید. بهتر است اعضای مجمع از متخصصین برجسته کشور بخواهد که در امور مختلف به مجمع مشورت دهند. نکته مهم این است که مجمع تشخیص نباید با عملکرد خود مجلس را کم اختیار کند. مجمع می‌تواند بر قدرت قانون‌گذاری و معنوی مجلس بیفزاید. اگر قانون را محترم بشماریم باید به مفاد آن عمل کنیم. یکی از اشکالات نهادها ازجمله مجمع تشخیص این است که به دنبال توسعه اختیارات خود است. این در حالی است که بزرگان دینی از خداوند می‌خواستند که اختیارات آن‌ها را کم کند.