ستاره صبح آنلاین-به نظر شما نشست آستانه در تهران چه اهدافی را دنبال می کرد؟

روند نشست های آستانه یک ابتکار کم سابقه منطقه ای در موضوع سوریه است که شکل گرفته است. این نشست ارتباط چندانی با سفر بایدن ندارد زیرا این سفر از پیش تعیین شده بود اما بلافاصله بعد از سفر بایدن انجام شد.
در اینگونه نشست های بین المللی کشورها به دنبال منافع ملی خود هستند و ایران نیز باید طبق منافع ملی خود اقدام کند.
اکنون کشورهای دنیا دارای یک تنوع ارتباطی هستند و در برخی حوزه دارای چالش و در برخی دیگر منافع مشترک دارند.
سفر بایدن و پوتین به منطقه خاورمیانه نشان داد که دو سراب راهبردی در منطقه وجود دارد. شرق و غرب هردو برای ارتباطات راهبردی یک سراب هستند. آنچیزی که برای کشورهای منطقه باید مد نظر باشد منافع ملی کشورها است.

پوتین در سفرش به تهران به دنبال چه اهدافی بود؟
بخشی از این سفر طبیعتا مسائل مربوط با نشست آستانه است. تلاش ترکیه برای به کار بردن  روش قهرآمیز در شمال سوریه که میتواند دستاوردهای نشست های پیشین را از بین ببرد اما روسیه و ایران تلاش می کنند مانع این کار بشوند.
موضوع دوم همانطور که در دیدار با رهبری عنوان شد مسئله جنگ اوکراین است زیرا روسیه تلاش می کند برای جنگ علیه اوکراین شرکای سیاسی پیدا کند. موضوع پهپادهای ایرانی نیز در این قالب مطرح شد.
از سوی دیگر روسیه تلاش میکند ترکیه نقش منفی خود را عملیاتی نکند زیرا تریکه پهپادهای زیادی به اوکراین ارسال کرده است. ترکیه تلاش میکند یک کریدور اختصاصی برای دریافت غلات اوکراین برای خود ایجاد کند.البته این طبیعت رویکرد اردوغان است که از بدبختی کشورها برای خود منفعت ایجاد می کند.روسیه تلاش می کند با نزدیکی به کشورهایی مثل ایران مانع ایجاد اتحادیه هایی در منطقه به رهبری امریکا شود. آمریکا نسبت به این نوع روابط منطقه ای نگاه راهبردی ندارد به همین دلیل سفر بایدن به خاورمیانه  نتایج مطلوبی برای رژیم اشغالگر نداشت. روسیه برای تقویت توان چانه زنی در مقابل غرب به دیپلماسی منطقه ای روی می آورد.

* برجام مانند برخی اهداف راهبردی ایران در بین دو سراب شرق و غرب درگیر شده است

*تیم مذاکره کننده از بازخوانی مواضع در مذاکرات پرهیز کند
*اردوغان از بدبختی کشورها سو استفاده می کند
*فرصت برای احیای برجام در چند ماه اخیر فراهم بوده اما ایران این فرصت را از دست داده است
*تنش بین ایران و امریکا کاهش نمی یابد
*روسیه نیز تلاش می کند با دستان پر از کمین گاه  اوکراین خارج شود.
*روسیه تلاش می کند با نزدیکی به کشورهایی مثل ایران مانع ایجاد اتحادیه هایی در منطقه به رهبری امریکا شود

نظر شما در ارتباط با اظهارات لاریجانی و خرازی درباره توان ساخت بمب اتم چیست؟
توان ساخت بمب اتم از سوی ایران مسئله ای است که بنده هم پیشتر آن را مطرح کرده بودم. ایران توان ساخت بمب اتم را دارد اما توان راهبردی آن را ندارد. فناوری هسته ای یک دستاورد ملی است و ارتباطی به مناسبات با کشورهایی مثل روسیه ندارد. امیدوارم ایران در راستای تامین منافع ملی خود قدم بردارد.
 

نشست های حاشیه آستانه چه تاثیری در روند احیای برجام دارد؟
با توجه به تحولات دنیای امروز، دیگر کشورها حاضر نیستند هزینه روابط راهبردی را به خود تحمیل کنند. بایدن در سفرش به منطقه حاضر نشد آمریکا را در طرح های سنگین اسرائیلی مانند ناتوی عربی یا یکپارچه سازی گنبد آهنی شریک کند.
آمریکا می داند که چالش اصلی با چین است در همین راستا بایدن با افتخار مدعی شد که سرباز کمتری در منطقه دارد.
روسیه نیز تلاش می کند با دستان پر از کمین گاه  اوکراین خارج شود.
برجام مانند برخی اهداف راهبردی ایران در بین دو سراب شرق و غرب درگیر شده است. همان اندازه که کاهش تنش بین ایران و امریکا یک سراب است به همان میزان ایجاد رابطه راهبردی با شرق نیز سراب است، تنها چیزی که مهم است منافع ملی کشور است.
اگر بخواهیم سفر بایدن و ترامپ را به عربستان مقایسه کنیم ترامپ موفق شد ۵۰۰میلیارد دلار قرارداد را به سعودی ها تحمیل کند اما بایدن نتوانست سعودی ها را وادار کند که ۱۵۰ هزار بشکه بیشتر نفت تولید کند. باید نقدهای حقوق بشری جهان را به جان خرید اما نتوانست دستاورهای انرژی را بدست اورد.
فرصت برای احیای برجام در چند ماه اخیر فراهم بوده اما ایران این فرصت را از دست داده است. سفر دو ابر قدرت به منطقه منجرب به پایان دیپلماسی نشد. تیم مذاکره کننده باید راهبرد برای توافق برجام داشته باشد و از بازخوانی مواضع در مذاکرات پرهیز کند.