کد خبر : 400609 تاریخ : ۱۴۰۱/۴/۲۶ - 03:59
سید صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با ستاره صبح آنلاین: جریان‌های سیاسی عراق فاقد برنامه برای اداره کشور هستند ستاره صبح/پیام فیض: مقتدی صدر پس از کناره‌گیری از رقابت‌های سیاسی در عراق روز جمعه در فراخوانی هواداران خود را برای برگزاری نماز جمعه اتحاد به بغداد فراخواند. علی‌رغم گرمای شدید هوا هزاران نفر برای نماز حاضر شدند. صدر در حالی هواداران خود را به خیابان می‌کشد که هفته گذشته فایل صوتی‌ای از نخست‌وزیر پیشین عراق منتشرشده بود که در آن نوری مالکی گفته بود صدری‌ها بزدل و ترسو هستند. این اظهارات هرچند تکذیب شد اما به شایعه درگیری‌های خیابانی قوت داد. دراین‌ارتباط ستاره صبح با سید صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه گفتگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید:

ستاره صبح انلاین-  به نظر شما علت کناره‌گیری مقتدی صدر از رقابت‌های سیاسی و بن‌بست سیاسی که در عراق وجود دارد چیست؟
هیچ‌کدام از جریان‌های سیاسی در انتخابات پارلمانی عراق اکثریت مطلق آرا را به دست نیاوردند. جریان صدر که به‌عنوان جریان پیشتاز انتخابات بود نیز نتوانست اکثریت مطلق را برای تشکیل دولت به دست آورد. ناگزیر تلاش کردند که با سایر گروه‌های ائتلاف کند.
برخلاف عرف جاری در عراق شیعه و کرد ها در ائتلاف بعد از انتخابات تقسیم‌بندی شدند. طبق قانون عراق کردها می‌بایست رئیس‌جمهور معرفی کنند و رئیس‌جمهور باید از حزب اتحادیه میهنی کردستان باشد. اما در شرایط فعلی حزب دموکرات کردستان خواستار اقدام انحصاری خود در معرفی رئیس‌جمهور شده است. وقتی مقتدی صدر نتوانست دولت تشکیل دهد و به‌صورت دسته‌جمعی استعفا کرد نوبت به "چارچوب هماهنگی" رسید. این تشکل شیعه تلاش می‌کند با دو حزب اتحاد میهنی و دموکرات کردستان ائتلاف تشکیل دهد. اگر مشکل معرفی رئیس‌جمهور حل بشود حزب اتحادیه میهنی با چارچوب هماهنگی ائتلاف خواهد کرد و اهل سنت هم مشکلی با گروه‌های شیعه ندارند که با آن‌ها ائتلاف کنند. تنها در این صورت می‌شود امیدوار بود که رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر در عراق معرفی شوند.

  با توجه به فراخوان مقتدی صدر و انتشار فایل صوتی نوری المالکی آیا امکان بروز یک جنگ داخلی در عراق وجود دارد یا خیر؟
برخی واقعیت‌ها در عراق را باید پذیرفت. ابتدا توان مقتدی صدر برای بسیج کردن مردم است. البته تعداد هواداران صدر به 1 میلیون نخواهد رسید. تعداد افراد حاضر در نماز جمعه بر اساس برخی شواهد حدود 450 هزار نفر تخمین زده‌شده است. این تعداد افراد هم با کمک استانداری‌ها جمع‌آوری شدند. اتوبوس‌هایی که دولتمردان عراق برای کمک به تشکیل این گردهمایی ترتیب داده بودند در میزان مشارکت بی‌تأثیر نبود. بنابراین مقتدی صدر به‌راحتی می‌تواند جمعیتی معادل 400 هزار نفر را در خیابان بسیج کند.
در ارتباط با فایل صوتی نوری مالکی دفتر وی این فایل را تکذیب کرد. برخی معتقدند انتشار این فایل صوتی از سوی کسانی بوده که می‌خواهند صدری‌ها را عصبی کنند تا آن‌ها به اغتشاش خیابانی روی بیاورند.
نوری مالکی در دوران نخست‌وزیری با برخی اقدامات مقتدی صدر در بصره مخالفت کرده بود. این مخالفت مانند یک کینه در دل صدر جامانده است. صدر در بصره می‌خواست تشکیلات دولت اسلامی دایر کند و مسائلی مانند حجاب و عدم استفاده از شراب را پیاده‌سازی کند. وی در حقیقت به دنبال جدایی‌طلبی از حکومت مرکزی عراق بود.
درک این‌گونه مسائل در پیشینه عراق می‌تواند به حل بحران کنونی کمک می‌کند. مقتدی صدر تمایل دارد یک حکومت شبه پادشاهی در عراق مستقر شود که این موضوع باروح دموکراسی در کشور عراق متضاد است.
متأسفانه جریان‌های سیاسی عراق فاقد برنامه برای اداره کشور هستند. جریان‌های سیاسی نمی‌دانند درآمد بالای نفتی چگونه می‌خواهند خدمات دولتی را به مردم ارائه دهند. کنشگران سیاسی در کش‌وقوس تشکیل دولت و پارلمان غرق‌شده‌اند.

  شما دیدار الکاظمی با بایدن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این دیدار می‌تواند حکومت مرکزی عراق را به ثبات برساند یا خیر؟
آمریکا از الکاظمی حمایت می‌کند اما تعدادی از گروه‌های سیاسی عراق مخالف او هستند. الکاظمی از شرایط موجود استفاده کرده و تلاش می‌کند روابط خودش را با مقتدی صدر تقویت کند. در سطح منطقه نیز نخست‌وزیر عراق تلاش کرده روابطش را با کشورهای عرب منطقه گسترش دهد. این اقدامات با حمایت آمریکا صورت گرفته است.
سفر الکاظمی به عربستان موردانتقاد بسیاری از نمایندگان پارلمان قرار گرفت. البته در این سفر بایدن از تلاش‌های الکاظمی برای برقراری روابط ایران و عربستان تقدیر کرد.