کد خبر : 20773 تاریخ : ۱۳۹۸/۵/۲۲ - 09:27
گزارش هدفمندسازی یارانه مطبوعات اشاره: دفتر مدیریت عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اقدامی پسندیده، موضوع پرداخت یارانه نشریات را بررسی کرده است. این بررسی نشان می دهد که پرداخت یارانه نشریات غیر عادلانه و تبعیض آمیز بوده، زیرا برخی افراد توانسته اند از هیئت نظارت بر مطبوعات مجوز انتشار چندین نشریه محلی و یا سراسری را اخذ نمایند و در قالب آن یارانه بگیرند. چندی پیش فاش شد که یک فرد مجوز 39 نشریه را در قالب یک موسسه داردو بیش از یک میلیارد تومان نیز یارانه دریافت کرده است. در دوره ای که حسین انتظامی معاون مطبوعاتی بود پرداخت یارانه به «نشریات دولتی و عمومی» در راستای حمایت از نشریات خصوصی و غیر دولتی قطع شد. این اقدام مورد استقبال رسانه های بخش خصوصی قرار گرفت. در سال های گذشته روزنامه ها و نشریات تاثیر گذار که تولید محتوا کرده و می کنند همواره از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواسته اند که در پرداخت یارانه و تخصیص آگهی ها به روزنامه‌های با کیفیت و تاثیرگذاری که هر روز دارای گزارش های تحلیلی، تفسیری، سرمقاله، گفت و گو،تفسیر روز، ترجمه نظرات صاحب نظران بین المللی و پیش بینی وقایع رویدادهای داخلی و بین المللی را می‌کنند، پرداخت شود. نکته مهم این است که روزنامه ها در فضای مجازی این روزها با یکدیگر برابر هستند چون در این فضا همه روزنامه ها دیده می شوند و تیراژ در فضای مجازی مفهومی ندارد. به نظر می رسد که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافته که از یک سو نشریاتی که حامی دولت و مصالح عمومی را مدنظر قرار می دهند،مورد توجه قرار گیرند و از سوی دیگر پرداخت یارانه و تخصیص آگهی های دولتی به روزنامه هایی که دارای کیفیت و محتوای مناسبی هستند پرداخت شود. در پی بررسی و درخواست «دفتر مدیریت عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» از سیدعباس صالحی برای هدفمندسازی یارانه ها ایشان این موضوع مهم را طی نامه ای در شش بند به معاونت مطبوعاتی ابلاغ کرد که در پی جزئیات آن را می خوانید.

ستاره صبح-

حسن صفرخانی _ مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی _  به نامه‌ سید عباس صالحی مبنی بر شائبه ایجاد شده درباره پرداخت یارانه به تعدادی از نشریات، پاسخ داد.

متن این نامه به شرح ذیل است:
با احترام؛ ضمن قدردانی از حسن توجه و حساسیت جنابعالی در تقویت نهادهای نظارتی درون‌سازمانی به لطف خداوند متعال و پیگیری‌های مجدانه جنابعالی و همکاری شایسته مدیران و کارشناسان وزارت متبوع به ویژه در معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی در اجرای برنامه شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات؛ که با انتشار اسناد حمایت‌های مالی و غیر مالی، قراردادها، آیین‌نامه‌ها و... زمینه‌ساز ارتقاء آگاهی افکار عمومی و بروز نقد و نظرهای سازنده درباره وظایف و کارکردهای وزارت متبوع شده است و با قدردانی از منتقدان و صاحب نظرانی که با تحلیل و بررسی اسناد منتشر شده توسط وزارت خانه، فرصت مغتنمی را برای اصلاح سیاست‌ها؛ ساختارها و رویه‌ها فراهم کرده‌اند، در پاسخ به دستور شماره ٩٨/١٧٠٠١٧ مورخ ٩٨/٥/١ جنابعالی مبنی بر «بررسی موارد مدنظر پیرامون پرداخت یارانه و اختصاص کاغذ به پاره‌ای از نشریات براساس مقررات و ضوابط موجود» نتایج بررسی‌های به عمل آمده جهت استحضار و صدور اوامر مقتضی ایفاد می‌گردد:

پاسخ سوال اول: انتشار نشریات
در بررسی‌های انجام گرفته درخصوص اشخاص و موسساتی که بیش از ١٠ نشریه را منتشر می‌نمایند و از یارانه معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی بهره‌مند شده‌اند؛ صرفا ٩ موسسه و یا شخص حقیقی هستند که بیش از ١٠ نشریه منتشر می‌کنند که از این مجموعه، سه موسسه خصوصی حقوقی و دو مجموعه متعلق به اشخاص حقیقی هستند و مابقی در شمار نهادهای عمومی غیر دولتی قرار می‌گیرند؛ در بررسی انجام گرفته و بر طبق شیوه‌نامه‌های موجود ابتداء نسخه پی دی اف نشریه توسط چاپخانه در سامانه بارگذاری و با نظر کارشناس در انتظار تایید قرار می‌گیرد و پس از ارائه فیزیکی یک نسخه چاپی و بررسی و اعلام وصول توسط کارشناس معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی و تایید نهایی در سامانه؛ نشریه مذکور از حمایت‌های یارانه‌ای بهره‌مند می‌شود؛ این رویه در مورد این نشریات اعمال شده است اما در این خصوص ملاحظاتی وجود دارد که اشاره خواهد شد.

پاسخ سوال دوم: رعایت ضوابط در پرداخت یارانه‌های نقدی و کاغذ
حمایت از نشریات در چهار قالب انجام می‌شود: پرداخت یارانه نقدی؛ توزیع کاغذ؛ خرید نشریات برای اهداء و توزیع آگهی. با توجه به بررسی‌های به عمل آمده و براساس شیوه نامه‌های موجود؛ در توزیع یارانه‌های نقدی؛ کاغذ؛ آگهی و خرید برای اهداء (که اطلاعات آن در سایت معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی منتشر و قابل دسترسی برای عموم است)؛ ملاحظاتی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌شود.

پاسخ سوال سه: رعایت ضوابط در همه‌ی نشریات
میزان اختصاص یارانه به این نشریات (مجموعه صاحبان بیش از ١٠ نشریه) با سایر نشریات مشابه براساس ضوابط موجود انجام گرفته است و تفاوتی در این خصوص مشاهده نشد و حتی بر اساس آمار و اطلاعات منتشره؛ موسسات با بیش از ١٠ نشریه ٢٥ تا ٤٠ درصد کمتر از سایر موسسات دریافتی داشته‌اند؛ اما در این خصوص نیز ملاحظاتی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره ‌می‌شود.

ملاحظات:
١_ شاخص‌ها و سنجه‌های پرداخت یارانه و حمایت از نشریات و رسانه‌ها بیشتر کمی بوده و به معیارهای کیفی و محتوایی توجه لازم نشده است و در اجرا نیز شاخص‌های کیفی موجود در شیوه‌نامه در پاره‌ای از مقاطع مورد توجه لازم واقع نشده است.
٢_ در فرآیند تدوین شیوه نامه‌ها، مقررات و رویه‌های مرتبط؛ پاره‌ای از اشکالات به چشم می‌خورد که زمینه‌ساز برخی از مشکلات هستند که جزییات اشکالات درباره هر یک از آیین‌نامه ها و مقررات به تفکیک خدمت جنابعالی و برای دستور مقتضی تقدیم خواهد شد.
٣_ یکی از معیارهای تعیین کننده در میزان تخصیص یارانه‌ها و حمایت‌های موجود؛ شمارگان نشریات است که متأسفانه ساز و کار لازم برای راستی آزمایی شمارگان اعلامی توسط نشریات پیش‌بینی نشده است که این موضوع زمینه‌ساز بروز برخی تخلفات می‌شود؛ کما اینکه با بررسی میدانی توسط همکاران این دفتر مشخص شد در موارد معدودی اطلاعات ارائه شده توسط برخی از نشریات با واقعیت سازگار نیست.
٤_ به نظر می‌رسد بخشی از مشکل موجود به خاطر وجود مجوزهای متعدد صادره برای افراد و موسساتی است که فاقد صلاحیت‌های فنی و حرفه‌ای لازم در زمینه روزنامه‌نگاری هستند و افزون بر این چنین افراد یا موسساتی مجوزهای متعددی دریافت داشته و با در دست داشتن مجوزها از حمایت‌های دولتی برخوردار می‌شوند.
*ضروری است؛ ضمن توجه به معیارهای فنی و حرفه‌ای در صدور مجوز و در بهره‌مندی از یارانه‌ها و حمایت‌ها؛ برای افراد و موسسات سقف در نظر گرفته شود.
٥_ بررسی‌های انجام گرفته نشان می‌دهد که تعداد زیادی از نشریاتی که از حمایت‌های دولتی بهره‌مند می‌شوند فاقد کیفیت حداقلی در محتوا و شکل بوده و بخش زیادی از آنها از تجمیع مطالب منتشر شده در سایت‌ها و نشریات دیگر استفاده‌ می‌نمایند و مورد حمایت یارانه‌ای قرار گرفته‌اند و اغلب نیز قوانین و مقررات کپی رایت را رعایت نمی‌کنند؛ ضروری است با حذف این دسته از نشریات از فهرست دریافت‌کنندگان حمایت و یارانه وزارت متبوع با هدف توسعه زیر ساخت‌ها و رشد نشریات حرفه‌ای؛ زمینه تقویت امنیت پایدار شغلی برای موسسات و روزنامه‌نگاران حرفه‌ای فراهم شود.
عباس صالحی _ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی _ هم در پی پاسخ دفتر مدیریت عملکرد وزارت متبوع مبنی بر چگونگی پرداخت یارانه مطبوعات به تعدادی از نشریات، در نامه‌ای خطاب به معاون امور مطبوعاتی نوشت: از این تاریخ تمامی حمایت‌ها براساس سیاست‌ها و شیوه‌نامه‌های جدید اعمال شود.

در متن نامه‌ سید عباس صالحی خطاب
 به محمد خدادی آمده است:
با توجه به گزارش جناب آقای صفرخانی نسبت به اجرای مفاد زیر در اسرع وقت اقدام و نتیجه آن به اینجانب اعلام شود.
الف) سیاست‌های حمایتی از نشریات و شیوه‌نامه‌های مرتبط باتوجه به نکات ذیل بازنگری اساسی شود.
١_ توجه کافی به سنجه‎های کیفی و حذف نشریات فاقد کیفیت فنی و حرفه‌ای، غیرضرور و همچنین نشریاتی که حقوق مولفان را رعایت نمی‌کنند، از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه‌ها و حمایت‌ها٢_ مشورت با صنوف تخصصی و کارشناسان زبده داخل و بیرون از وزارت‌خانه
٣_ تدوین ساز و کارهای لازم برای راستی آزمایی شمارگان اعلامی
٤_ تعیین سقف تعداد نشریات مورد حمایت برای موسسات و افراد
٥_ رعایت ضوابط و فرآیند قانونی در تدوین و تصویب سیاست‌ها و آئین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌ها
٦_ توجه ویژه به امنیت پایدار شغلی روزنامه‌نگاران حرفه‌ای و توسعه زیرساخت‌ها
ب) بدیهی است از این تاریخ تمامی حمایت‌ها براساس سیاست‌ها و شیوه‌نامه‌های جدید اعمال خواهد شد.
ج) تدوین و ارائه پیشنهادهای لازم جهت طرح در هیئت نظارت بر مطبوعات، در صلاحیت‌های علمی، فنی و حرفه‌ای متقاضیان و تعیین سقف در صدور مجوزها برای اشخاص و موسسات
د) ضمن استمرار نظارت ها و بازرسی های موثر، با توجه به گزارش مدیریت عملکرد وزارت متبوع، مسیر بازرسی نسبت به موضوع نامه شماره ١٧٠٠٧١/٩٨ مورخ ١/٥/٩٨ مفتوح بوده و در صورت احراز هرگونه تخلف برخورد قانونی لازم با متخلفان صورت پذیرد.