ستاره صبح-بر چه اساسی سیاستمداران و مقامات بریتانیایی در 4 ژوئیه دستور به توقیف نفت‌کش غول‌پیکر گریس 1 در جبل‌الطارق دادند؟ آیا آن‌ها واقعاً معتقد بودند که ایرانیان برای آنچه به‌عنوان یک وضعیت جدی در جنگ اقتصادی آمریکا علیه خود می‌دیدند، تلافی نمی‌کنند؟داستان پوششی انگلیس در این خلاصه می‌شد که پیاده کردن 30 سرباز نیروی دریایی بر روی عرشه نفت‌کش ایرانی و توقیف آن تنها مربوط به اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا در مورد سوریه بود و خود گویی ارتباطی با تحریم‌های آمریکا علیه ایران نداشت.
وزیر خارجه اسپانیا، ژوزف بورل، به‌طور سربسته گفته بود که بریتانیا نفت‌کش را «به دنبال درخواست ایالات‌متحده» در اختیار گرفته است.یک واقعیت در مورد سیاست خارجی ایران باید در مغز هر سیاستمدار و دیپلمات بریتانیائی قرار گیرد که در حال حاضر در خاورمیانه شاهد آن می‌باشیم، این همان چیزی است که باید به خاطر سپرد: شما هر کاری با ایرانیان انجام دهید دقیقا باید منتظر عکس‌العمل ایران در زمان و مکانی که خود انتخاب می‌کنند، باشید. تحلیل گران براین نکته متفق القول هستند که تصرف نفت‌کش گریس 1 بیشتر ناشی از حضور بازهای ایالات‌متحده مانند جان بولتون در کاخ سفید می‌باشد حضوری که حکومت بریتانیا را ناچار به این توقیف نموده است. مقابله با اتحادیه اروپا در مورد برگزیت بدان معنی است که انگلستان چاره‌ای ندارد، به‌جز آنکه هرچه بیشتر خود را به ایالات‌متحده نزدیک کند. مطمئناً، این امر به‌سختی می‌تواند یک حرکت جدید باشد چراکه بریتانیا از زمان بحران سوئز در سال 1956 تقریباً در همه موارد سیاست خارجی خود را به تبعیت و در هماهنگی کامل باسیاست‌های آمریکا تنظیم کرده است. درس‌هایی که می‌شود از وابستگی «وایت هال» به کاخ سفید آموخت، این است که انگلستان باید به دنباله‌روی خود از ایالات‌متحده ادامه دهد. روابط یکجانبه بین ایالات‌متحده و انگلیس در مداخلات نظامی در عراق و افغانستان گویای این امر بود. بریتانیا درحالی‌که از فقدان یک سیاست منسجم و نداشتن نیروهای کافی رنج می‌برد، به این باتلاق وارد شد تا موضعش را به‌عنوان وفادارترین متحد آمریکا نشان دهد. جان چیلکات، بوروکرات بازنشسته بریتانیایی در یک کنفرانس مطبوعاتی، نتایج مهم گزارش 2 میلیون و 600 هزار واژه‌ای مربوط به تحقیق درباره وقایع عراق بین سال‌های 2009 و 2011 را اعلام کرد.کمیته تحقیق درباره وقایع عراق در ماه نوامبر سال 2009 به سرپرستی جان چیلکات آغاز شد و چهره‌های کلیدی انگلیس مانند تونی بلر نخست‌وزیر وقت این کشور و برخی سیاستمداران و دیپلمات‌ها به دلیل شرکت انگلیس در ماجرای اشغال عراق در سال 2003 مورد پرس‌وجو قرار گرفتند.بریتانیا با 30 هزار سرباز خود در اشغال عراق به رهبری آمریکا شرکت کرده بود و در این اشغال 179 سربازش جان باختند.تاکنون درباره شمار کشته‌شدگان عراق که هنوز هم با درگیری‌های قومی و مذهبی مواجه است، اطلاع دقیق وجود ندارد، ولی برآورد این تعداد بین 100 هزارتا یک‌میلیون نفر است.بریتانیا در مقابله با ایران، در معرض مشکلات زیادی است زیرا سعی دارد از چندین اسب در یک‌زمان سواری بگیرد. فرض بر این است که بریتانیا باید از معاهده هسته‌ای ایران دفاع و با تحریم‌های آمریکا علیه ایران به مخالفت پردازد، اما در عمل هیچ کاری انجام نداده است، توقیف گریس 1 نشانه‌ای آشکار از این مسئله است.یک ویژگی از بحران کنونی در این است که تصرف استینا ایمپرو Stena Impero به‌وضوح حکایت از تلافی چشم در برابر چشم دارد. برخلاف گذشته، ایران از هیچ تلاشی برای مخفی کردن اقدامات تلافی جویانه خود دریغ نمی‌ورزد، احتمالاً این‌گونه محاسبه می‌شود که انگلیس در این زمینه گزینه چندانی برای نمایش ندارد و زمان خوبی برای نشان دادن قدرت ایران و ضعف انگلیس است.ایران هیچ شک ندارد که بریتانیا به‌عنوان یکدست نشانده و پروکسی آمریکا عمل می‌کند، هرجند این وضعیت برای مدت طولانی وجود داشته است، اما زندگی به‌عنوان یک پروکسی ممکن است به دلیل ماهیت عجیبی از رویارویی ایالات‌متحده و ایران که در آن هیچ‌یک از طرفین نمی‌خواهند در یک جنگ تمام‌عیار در خلیج‌فارس درگیر شوند، خطرناک باشد.ایران از تحریم‌ها لطمه دیده است، اما ایرانی‌ها گناه این ماجرا را بیشتر به ایالات‌متحده نسبت می‌دهند تا به دولت خود. ایالات‌متحده قصد ندارد آن‌طور که در سال 2003 عراق را به اشغال خود درآورد، به ایران حمله نماید و تا زمانی که این موضوع در دستور کار نباشد، ایران می‌تواند فشارهای نظامی را تحمل کند.در حقیقت، یک بحران دائمی در خلیج‌فارس درست در سطحی پائین تر از یک درگیری نظامی، به نفع ایران بوده که از تحمل یک محاصره اقتصادی در طولانی‌مدت بهتر است .

22 ژوئیه 2019 - تارنمای اونز ریویو
برگردان و اقتباس شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com