کد خبر : 144120 تاریخ : ۱۴۰۰/۳/۳ - 00:51
ستاره صبح در گفت و گو با سیدعلی خرم، تحلیلگر روابط بین‌الملل، پایان مهلت توافق با آژانس را بررسی کرد اظهارنظر مجلسی‌ها مبتنی بر شناخت دقیق نیست اشاره: حدود سه ماه پیش و در آستانه ضرب‌العجل مجلس به دولت برای اجرای قانون اقدام راهبردی و توقف نظارت فراپادمانی، گروسی، دبیرکل آژانس انرژی اتمی، به ایران سفر کرد و آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران به توافقی رسیدند که هم خواست مجلس محقق شود و هم آژانس بتواند به نظارت خود ادامه دهد. قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریم‌ها با آن که رفع تحریم را در نام خود دارد اما امروز مانع ادامه مذاکره و رفع تحریم است. اکنون با پایان‌گرفتن مهلت سه ماه داده شده به آژانس ، مجلس بار دیگر برای ادامه مذاکرات خط و نشان می‌کشد. قالیباف،رئیس مجلس در این باره گفته است که آژانس بین المللی انرژی اتمی حق دسترسی به تصاویر و اطلاعات سازمان انرژی اتمی را ندارد. ستاره صبح در گفت و گو با سیدعلی خرم، دیپلمات پیشین، این موضوع را بررسی کرده که در ادامه می‌خوانید:

مجلس، حاکمیت و مذاکرات
سیدعلی خرم، دیپلمات پیشین، در رابطه با تصمیم مجلس برای مخالفت با تمدید توافق آژانس گفت: اگر چنانچه حاکمیت با این مذاکرات موافقت نبود که در روزهای پایانی عمر این دولت اصلا این مذاکرات را از سر نمی‌گرفت. حتی اگر مجلس در مخالفت خود با تمدید این مدت صادق باشد نیازبه این همه اصرار و حرف ندارد. صبر کنند و چند مدت دیگر انتخابات و رئیس‌جمهور آنان انتخاب خواهد شد. اگر این مذاکرات، مذاکرات دولتی بوده باشد، چه این مذاکرات به نتیجه رسیده و برجام احیا شده باشد و چه این اتفاق نیفتاده باشد و مذاکرات ناموفق بوده‌ باشد رئیس‌جمهور به اصطلاح رادیکال آینده با همراهی مجلس رادیکال هر کاری که لازم باشد و مدنظر آن‌ها باشد انجام خواهد داد. اما ظاهر قضیه این است که این حرف‌ها توسط کسانی در مجلس زده می‌شود که یا خبر و اطلاعی از روند امور ندارند یا در حال تکروی هستند. ظاهرا مصلحت آن طور سنجیده شده که به روشی بتوانند تحریم‌های بانکی و تجاری تحمیل‌شده بر ایران را رفع کنند. اما کار به این سادگی‌ها پیش‌نرفته و من هم چندان امیدوار نیستم. البته در مدت درگیری در سرزمین‌های اشغالی، محور مقاومت و جمهوری اسلامی با وجود اعتراض شدید به حمایت از حقوق مردم فلسطین اکتفا شد و کار به درگیری نظامی خاصی نکشید. این گمان پیش آمد که اسرائیل به شدت با این مذاکرات مخالف است چرا که گمان می‌کند پس از این دست ایران برای مخالفت با اسرائیل و حمایت از فلسطین بازتر خواهد شد و  آن طرف شاید مخالف باشد چرا که تصور می‌شود رفتار ایران در سطح جهانی پس از توافق، آرام‌تر خواهد شد. در داخل نیروهای تندرو ممکن است به دلیل عزم حاکمیت سکوت بکنند اما همان‌طور که می‌دانید آن‌ها هم مخالف این مذاکرات و ایده آن هستند.اما به نظر خود من امیدی نیست که با این شتاب و در روزهای پایانی دولت توافقی حاصل بشود.

احتمال تمدید توافق با آژانس 
به مدت یک ماه
ایرنا گزارش داده است که یک مقام مطلع در دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی گفته است: با توجه به پایان ضرب الاجل سه ماه ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی احتمال تمدید مشروط توافق قبلی به مدت یک ماه وجود دارد. یک مقام مطلع در دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی گفت: با توجه به پایان ضرب الاجل سه ماه ایران به آژانس بین المللی انرژی اتمی احتمال تمدید مشروط توافق قبلی به مدت یک ماه وجود دارد. این مقام آگاه اظهار داشت: در صورت قطعی شدن این تصمیم انتظار می‌رود طرف مقابل با پذیرش مطالبات قانونی ایران روند دستیابی به توافق را تسهیل کند. اوایل اسفندماه پارسال بود که تنها چند روز قبل از پایان ضرب الاجل مجلس به طرف غربی برای لغو تحریم ها ذیل قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ ها و صیانت از حقوق ملت ایران»، تهران و آژانس توافقی امضا و بیانیه ای در این باره منتشر کردند. بر پایه این بیانیه، اجرای پروتکل الحاقی و دسترسی‌های برجامی به طور کامل متوقف و صرفا تعهدات پادمانی ایران اجرا می‌شود. بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچگونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمی شود. بر اساس این توافق، آژانس به فعالیت های «ضروری» خود برای راستی آزمایی و نظارت بر مراکز هسته ای ایران ادامه خواهد داد. مقصود از تداوم راستی آزمایی و نظارت ضروری که در بند ۲ بیانیه آمده، این است که «ایران به مدت سه ماه اطلاعات برخی فعالیت ها و تجهیزات نظارتی را که در پیوست مشخص شده ضبط کرده و نزد خود نگه خواهد داشت. در این مدت، آژانس به این اطلاعات هیچ دسترسی نخواهد داشت و اطلاعات منحصرا نزد ایران باقی می ماند. چنانچه ظرف سه ماه تحریم ها به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می گذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد.»

مجلس، توافق با آژانس 
و مذاکرات وین
به گزارش انتخاب علیرضا سلیمی در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی طی تذکری شفاهی،گفت: آژانس بین المللی انرژی اتمی سه ماه فرصت داشت که به تعهدات خود عمل کند اما اینگونه نشد و روز گذشته هم فرصت قانونی آنها به اتمام رسید. وی بیان کرد: بر اساس قانون باید کلیه تصاویر و فیلم هایی که توسط دوربین های سازمان انرژی اتمی ضبط شده است، پاک شود و انتظار ما از رئیس سازمان انرژی اتمی این است که هر چه سریع تر خبر دهد که فرصت آژانس تمام شده و ذخیره تصاویر و فیلم ها پاک شده است. عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما به هیچ وجه نباید اجازه دهیم که نحوه اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها مانند قانون اقدام متقابل در اجرای برجام شود چرا که آن قانون به خوبی اجرا نشد. نماینده مردم محلات در مجلس شورای اسلامی خطاب به قالیباف، گفت: به رئیس سازمان انرژی اتمی دستور دهید در این زمینه تاخیر نکند و باید ذخایر فیلم ها و تصاویر در دوربین های سازمان انرژی اتمی حذف شود و همه باید بدانند مجلس به اجرای قانون تاکید دارد و مجلس یازدهم مانند مجلس قبلی نیست. محمدباقر قالیباف در پاسخ به این تذکر، گفت: ما مصمم هستیم که قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از حقوق ملت ایران در زمان های مشخص و بر اساس مصوبات اجرا شود و  مقام معظم رهبری هم بارها بر این موضوع تاکید فرمودند. وی بیان کرد:فرصت سه ماهه آژانس تا اول خرداد ماه بود و بر این اساس آژانس بین المللی انرژی اتمی حق دسترسی به تصاویر و اطلاعات سازمان انرژی اتمی را ندارد و روز گذشته هم در این باره بحث و تصمیم گیری شد.

دو. تصویب استفساریه برای قانون قبلی هسته‌ای
ایرنا: مالک شریعتی در جمع خبرنگاران در تشریح جلسه کمیسیون انرژی مجلس از بررسی ۳ طرح، استفساریه ماده ۷ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و طرح اصلاح موادی از قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ خبر داد، گفت: "طرح استفساریه ماده ۷ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها" با اکثریت آراء در کمیسیون به تصویب رسید که براساس آن مجلس باید گزارش اقدامات دولت درباره رفع تحریم‌ها را تصویب کند به این معنی که پس از آن که رفع واقعی تحریم ها محرز شود و با تصویب مجلس، دولت اجازه دارد شرایط را برای بازگشت آمریکا به برجام فراهم کند در غیر این صورت چنین اختیاری ندارد. 

سه. حضور عراقچی 
در کمیسیون امنیت ملی
ابوالفضل عمویی در توضیح نشست روز یکشنبه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به خبرنگاران گفت: مجلس شورای اسلامی با توجه وظیفه نظارتی خود همواره از هیات مذاکره کننده برای توضیح درباره روند مذاکرات دعوت کرده است و امروز هم این اتفاق افتاد. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: چهارمین دور مذاکره جمهوری اسلامی ایران با کشورهای ۱+۴ در وین برگزار شد و در ادامه از «عباس عراقچی» رییس هیات مذاکره کننده ایران دعوت شد تا گزارشی از روند مذاکرات ارائه کنند. وی عنوان کرد:‌ در این جلسه آقای عراقچی گزارشی از نحوه پیگیری سیاست‌های قطعی جمهوری اسلامی ایران ارائه کرد. البته جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات چند سیاست از جمله لغو کامل همه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی لغو  تحریم‌ها را خواستار است و پس از آن ایران آماده بازگشت به تعهدات خود در اجرای برجام خواهد بود. عمویی ادامه داد: رییس هیات مذاکره کننده ایران در این جلسه درباره روند گفت و گوها توضیح داده و عنوان کرد که هیات جمهوری اسلامی در این مذاکرات موفق شدند بیشتر تحری‌ ها را به مرحله رفع تحریم برساند که باید طرف‌های مقابل نیز تایید کنند. اما همچنان بخش مهمی از تحریم ها باقی مانده است و مطالبات نمایندگان رفع کامل تحریم‌ها بود. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه در بخشی از تحریم ها، منطق جمهوری اسلامی حاکم بوده و طرف آمریکایی اذعان به رفع تحریم‌ها داشته است، اظهار داشت: درباره اجزای تحریم‌ها و آنهایی که به موضوع منطقه ای و حقوق بشری مربوط است، مسائلی باقی مانده و طرف آمریکایی نسبت به آنها همچنان مدعی است.