به گزارش ستاره صبح آنلاین اینوستینگ در مطلبی نوشت: اوایل کار عربستان سعودی رویکرد سختی نسبت به اسد داشت... رویکردی که نشان از نگرانی او از نفوذ منطقه‌ای متحدش، ایران داشت. با گسترش ناآرامی‌ها، ریاض برای شورشیان تسلیحات و پول و حمایت سیاسی فراهم می‌کرد.
این حمایت بستری رقابتی با یکی دیگر از کشورهای عربی خلیج‌فارس، یعنی قطر بود. کشوری که از گروه‌های اسلام‌گرای حامیِ ایدئولوژی‌های مورد سوءظنِ ریاض محسوب می‌شد.
این میان، عربستان سعودی به دنبال حمایت از گروه‌هایی دیگر بود. ضمن آنکه با ایالات‌متحده در برنامه‌ای برای حمایت از شورشیانی که واشنگتن آنها را میانه‌رو می‌دانست، همکاری داشت.
اما مقامات سعودی نیز از سیاست‌های ایالات‌متحده در قبال سوریه انتقاد می‌کردند: در سال ۲۰۱۳ شاهزاده بندر بن‌سلطان، رئیس وقت اطلاعات، به دیپلمات‌های اروپایی گفت که ایالات‌متحده نتوانسته است عملکرد مؤثری علیه بشار اسد داشته باشد.
در سال ۲۰۱۴، شاهزاده سعودالفیصل، وزیر خارجه عربستان‌سعودی گفت که تمام کسانی که دست‌شان به خون آغشته است و از جمله جنگجویان خارجی نظیر حزب‌الله باید از سوریه خارج شوند.
در سال ۲۰۱۶، عادل الجبیر، وزیر امور خارجه سابق گفت که در آینده اسد حاکم سوریه نخواهد بود و مداخله نظامی روسیه نیز کمک نمی‌کند که او در قدرت بماند.
در حالی که برخی کشورهای عرب، و به ویژه امارات متحده عربی، رویه خود را نسبت به اسد تغییر می‌دادند، عربستان‌سعودی کوچک‌ترین نشانی از نرم‌شدن موضعش نشان نمی‌داد.
اما در ماه‌های اخیر این موضوع نیز دست‌خوش تغییر شد؛ خصوصاً زمانی که ریاض و تهران با میانجی‌گری چین، روابط خود را بار دیگر از سر گرفتند.
نفوذ ایران در سوریه هم‌چنان منبع نگران ریاض باقی می‌ماند. عربستان‌سعودی نیز مثل دیگر کشورهای عربی، انتظار دارد که اسد تجارت مواد مخدر قاچاق از سوریه را محدود کند.
ماه پیش، اسد در دمشق با شاهزاده فیصل بن فرهان، وزیر امور خارجه عربستان دیدار کرد. رسانه‌های دولتی عربستان گفتند که آنها در مورد اقدامات مورد نیاز برای رویکرد سیاسی به جنگ گفتگو کرده بودند؛ رویکری که هویت عربی آنها را حفظ کرده و آنها را به «فضای عرب خودشان» بازگرداند.
«قطر»
حمایت قوی دوحه از مخالفان سوری، بازتاب حمایت آنها از شورش‌های بهار عربی است؛ شورش‌هایی که در سال ۲۰۱۱ خاورمیانه، و از جمله مصر را که حامی اخوان‌المسلمین بود، در نوردید.
در سال ۲۰۱۳ و در نشست سران کشورهای عرب در دوحه، رهبران مخالف سوری، پس از درخواست امیر قطر از رهبران عرب، برای نمایندگی از کشور، کرسی را به دست گرفتند.
بخش عمده حمایت‌های قطر معطوف به شورشیانی می‌شد که از نظر ایدئولوژی، اسلام‌گرا بوده و به اخوان المسلمین نزدیک بودند. متحدان‌شان از اینکه اسلحه به دست افراط‌گرایان بیفتد نگران بودند.
قطر همیشه حمایت‌های خود را از گروه‌های شبه‌نظامی انکار کرده است. میانجی‌گری قطر به آزادی بسیاری از گروگان‌هایی که توسط جبهه‌النصره در سوریه نگه‌داری می‌شدند، کمک کرد. ضمن آنکه قطر در تلاش‌های مورد حمایت ایالات‌متحده در جانب‌داری از شورشیان میانه‌رو نیز نقش داشت.
در سال ۲۰۱۸، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، گفت که منطقه نمی‌تواند «جنایتکاری جنگی» نظیر اسد را تاب بیاورد.
قطر گفته است که مبنای اصلی تعلیق سوریه از اتحادیه عرب کماکان پابرجا است؛ ضمن آنکه موضع دوحه را علیه عادی‌سازی روابط با سوریه تصریح می‌کند... مگر آنکه راه‌حلی سیاسی وجود داشته باشد.
اما مخالفت خود را با ابتکار عربستان‌سعودی برای پذیرش مجدد سوریه در هیئت پان‌عربیسم، با این توجیه که مانع اجماع اعراب نخواهد شد، پس گرفت.
«امارات متحده عربی»
امارات متحده عربی، زمانی حامی شورشیانی مخالف اسد بود؛ اما نقشی که ایفا می‌کرد به مراتب کم‌رنگ‌تر از نقش عربستان‌سعودی و قطر بود. و عمدتاً بر حصول اطمینان از عدم تسلط نیروهای اسلام‌گرا بر شورش متمرکز شده بود.
ابوظبی پس از عقب‌راندن شورشیان از اکثر مناطق سوریه، با کمک روسیه و ایران، راه را برای بازگرداندن اسد به میان اعراب باز کرد. انگیزه‌های او برای تعامل مجدد (که مخالفت‌های شدید ایالات‌متحده را نیز برانگیخته بود) تلاش برای مقابله با نفوذ ایران و ترکیه در سوریه بود.
سفری که اسد به امارات انجام داشت، پس از دیدار وزیر خارجه امارات از دمشق در اواخر سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد؛ این سفر نخستین سفر اسد از زمان آغاز جنگ به یک کشور عربی بود. او بار دیگر در ماه مارس و با همراهی همسرش ازین کشور دیدار کرد.
امارات از اسد برای شرکت در اجلاس آب‌هوای COP۲۸ که امارات میزبانی‌اش را در پایان امسال بر عهده دارد، دعوت به عمل آورده است.
«اردن»
اردن، همسایه جنوب سوریه، حامی شورشیانی بود که با اسد در جنگ بودند؛ اما سیاست‌هایش را عمدتاً نگرانی از امنیت مرزهایش و واهمه‌ای شکل داده بود که از تبدیل‌شدن جنوب سوریه به پناهگاهی برای شبه‌نظامیان تندرو و اسلام‌گرا وجود داشت.
آنان میزبان یک اتاق عملیات نظامی تحت نظارت قدرت‌های غربی بودند.
و این موضوع به گروه‌های شورشی کمک کرد که تا سال ۲۰۱۸ بخش زیادی از جنوب را تحت کنترل خود درآورند... تا زمانی که نیروهای دولتی تحت حمایت روسیه، آنها را از منطقه بیرون کنند. اردن مذاکرات بین گروه‌های شورشی و مسکو را بر سر توافقی که حاکمیت دولتی را به این منطقه باز می‌گرداند، تسهیل کرده بود.
ملک عبدالله، پادشاه اردن در آغاز درگیری‌ها و پس از اعتراضات گسترده علیه حکومت اسد گفت که اگر در جایگاه اسد بود، کناره‌گیری می‌کرد. اما اردن هیچ‌گاه به صورت رسمی رابطه خود با سوریه را قطع نکرد.
منبع خبر : اینوستینگ
مترجم : مونس نظری